«Χανιά και Μυτιλήνη: Δυο παρόμοιες πόλεις… δυο διαφορετικοί κόσμοι». του Πάνου Μιχ. Πίτσιου (νέου Προέδρου Μυτιλήνης, οικονομολόγου, με ειδίκευση στη “Διεθνή Επιχειρηματικότητα”).
Ο ερχομός του Σεπτέμβρη κάθε χρόνο με μελαγχολεί, όπως φαντάζομαι και τους περισσότερους, για τους γνωστούς λόγους (τέρμα το καλοκαίρι και οι διακοπές, φεύγουν οι παλιοί φίλοι και γνωστοί, άνοιγμα σχολείων, βροχές – συννεφιές, κ.λπ.).
Όταν ταυτόχρονα γυρίζεις από τα Χανιά της Κρήτης μετά από ολιγοήμερη επίσκεψη, η μελαγχολία αυτή γίνεται ανυπόφορη, γιατί εκ των πραγμάτων ακολουθούν αυθόρμητες συγκρίσεις, αφού μάλιστα πρόκειται για δύο πόλεις με αρκετές ομοιότητες (πρωτεύουσες μεγάλων νησιωτικών δήμων, ιστορική & πολιτισμική πορεία, αρχιτεκτονική παράδοση, βασικό προϊόν η ελιά, κ.α.), αλλά ταυτόχρονα και με κολοσσιαίες διαφορές:
Ενδεικτικά:
- Η μία αποτελεί τον υπ’ αριθμό “1” ίσως τουριστικό προορισμό της Ελλάδας και από τους σπουδαιότερους της Ευρώπης και του κόσμου, που φέτος ειδικά “έσπασε” όλα τα ρεκόρ ανάπτυξης (λ.χ. η “AEGEAN AIR” έχει φθάσει στις 28 απευθείας πτήσεις σε πόλεις του εξωτερικού), ενώ η άλλη δεν περιλαμβάνεται καν στον “τουριστικό χάρτη” της χώρας.
- Επί 7 – 8 μήνες το χρόνο (Απρίλιο με Νοέμβριο), οι επισκέπτες των Χανίων απ’ όλη την υφήλιο δίνουν έναν ξεχωριστό & διεθνή παλμό στην πόλη και όλες οι λειτουργίες της περιστρέφονται γύρω απ’ αυτούς και την ικανοποίησή τους. Η Μυτιλήνη βασίζεται στους απόδημους της διασποράς, σε λίγους Έλληνες και τελευταία (ευτυχώς) στους απέναντι φίλους, κατά βάση 20 το πολύ 40 μέρες το χρόνο.
- Ιστορικό – παραδοσιακό – τουριστικό κέντρο των Χανίων (μινωική “Κυδωνία”), πλήρως απομονωμένο από τις βαριές λειτουργίες της πόλης και την κυκλοφορία οχημάτων, σε αντίθεση με το “μπουκωμένο” κέντρο της Μυτιλήνης, όπου τα πάντα “συμβαίνουν” σ’ αυτό και μόνο σ’ αυτό.
- Επιβατικό – εμπορικό λιμάνι των Χανίων, σε περιοχή εντελώς άσχετη και απομακρυσμένη από το τουριστικό κέντρο της πόλης (Σούδα), σε αντίθεση με αυτό της Μυτιλήνης, που βρίσκεται μέσα στον ιστό του κέντρου της πόλης, παρενοχλώντας έτι περαιτέρω τις λειτουργίες της.
- Πλακόστρωτοι εμπορικοί πεζόδρομοι περιπάτου στο κέντρο των Χανίων, όπου ξένοιαστοι επισκέπτες και ντόπιοι περιδιαβαίνουν ως ένα ενιαίο σύνολο, με ιππήλατες άμαξες να πηγαινοέρχονται δίνοντας μια κοσμοπολίτικη και χαρμόσυνη νότα, ενώ στη Μυτιλήνη όλα μαζί, μηχανάκια, αυτοκίνητα, νταλίκες, πεζοί, τουρίστες από τα κρουαζιερόπλοια, εμπορικά να ξεφορτώνουν, το ένα κυριολεκτικά πάνω στο άλλο.
- Εμπορικά μαγαζιά σε όλο το τουριστικό κέντρο των Χανίων ανοιχτά από τις 10 το πρωί ως τις 3 τα ξημερώματα, με τους μαγαζάτορες να συνδράμουν οικιοθελώς τους καθαρισμούς των πέριξ χώρων, σε αντίθεση με τη Μυτιλήνη, όπου μόνο 5 – 6 καταστήματα αμιγώς τουριστικού profile, παραμένουν ανοιχτά πέραν του κλασικού ωραρίου.
- Ενετικό λιμάνι των Χανίων, όπου επιτρέπεται η πρόσδεση μόνο τουριστικών σκαφών (για οργάνωση εκδρομών, εξερεύνηση βυθού, κ.α.) και φυσικά χωρίς διέλευση οχημάτων όλο το 24άωρο και όλο το χρόνο, με τους πέριξ δρόμους πλακοστρωμένους με υψηλή αισθητική, σε αντίθεση με το μυτιληνιό εσωτερικό λιμάνι της πλήρους αταξίας και των τσιμεντένιων κακόγουστων πεζοδρομίων, με τα επικίνδυνα μπαλώματα.
- Αριστουργηματικής ομορφιάς μικρά boutique & smart hotels, που έχουν πρόσφατα δημιουργηθεί και συνεχώς δημιουργούνται, από εξωτερικές και εσωτερικές περίτεχνες ανακαινίσεις παραδοσιακών κτισμάτων στα Χανιά, ενώ στη Μυτιλήνη απειροελάχιστα μόνο διατηρητέα έχουν μετατραπεί σε οικογενειακές τουριστικές επιχειρήσεις.
- Εκπληκτικά gourmet εστιατόρια, αλλά και παραδοσιακές ταβέρνες με ασύγκριτες κρητικές λιχουδιές αλλά και ethnic κουζίνες, σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους με ανεπτυγμένη αισθητική μέσα στα στενοσόκακα αλλά και στο λιμάνι των Χανίων, όπου το δείπνο αποτελεί μυσταγωγία, με τα αντίστοιχα της Μυτιλήνης να έχουν μείνει δραματικά πίσω, έστω κι αν το νησί μας φημίζεται για τη γαστρονομία του.
- Παραδοσιακά νεώρια – “αρσενάλια” που έχουν μετατραπεί σε μοντέρνους εκθεσιακούς, συνεδριακούς, θεατρικούς χώρους, αλλά και clubs, ενταγμένα όλα πλήρως στο σύγχρονο κοινωνικό και τουριστικό ιστό της πόλης των Χανίων, με τη Μυτιλήνη να διαθέτει μία αίθουσα όλη κι’ όλη στο ισόγειο δημόσιου οργανισμού, που να φιλοξενεί έργα καλλιτεχνών.
- Καλαίσθητα μικρά καλάθια σκουπιδιών, τοποθετημένα αρμονικά δίπλα σε παραδοσιακές κολώνες φωτισμού, σε φυτά και σε ειδικά καθίσματα για τους περαστικούς, με την αποκομιδή να γίνεται με περίτεχνο τρόπο 5 με 6 φορές τη μέρα από μικρά και εξειδικευμένα συνεργεία (οι “κάδοι σκουπιδιών” και η γνωστή μεθοδολογία αδειάσματος στο τεράστιο απορριμματοφόρο είναι παντελώς απαγορευτικά, ενώ τα καταστήματα οφείλουν να εναποθέτουν τα σκουπίδια συγκεκριμένες μόνο ώρες). Αντιθέτως στη Μυτιλήνη οι γιγαντιαίοι αντιαισθητικοί κάδοι, αποτελούν εδώ και δεκαετίες το σημαντικότερο “αξιοθέατο” του κέντρου της πόλης.
- Οργανωμένες και αξιοποιημένες παραλίες γύρω από την πόλη των Χανίων, αλλά και μέσα σ’ αυτήν, με όλη την υποδομή που απαιτείται για την αξιοπρεπή χρήση από ντόπιους και επισκέπτες (πέραν των απομακρυσμένων, παγκόσμιας φήμης, κλασικών & προστατευόμενων μνημείων της φύσης “Φαλάσαρνα”, “Ελαφονήσι”, “Μπάλος”, “Γραμβούσα”, Φραγκοκάστελλο, κ.λπ.). Αντίθετα η κατάσταση των ακτών – παραλιών της Μυτιλήνης δεν αντέχει στην παραμικρή κριτική και αποτελεί το υπ’ αριθμόν “ένα” αντικίνητρο στην τουριστική της ανάπτυξη.
- Σε αντίθεση με τη Μυτιλήνη, εκατοντάδες “πεντάστερα” ξενοδοχεία εκτός ιστορικού κέντρου στις παρυφές της πόλης των Χανίων, τόσο ανατολικά στο Ακρωτήρι, όσο και δυτικά προς Αγία Μαρίνα – Πλατανιά, με τα παλαιότερα να ανακαινίζονται – εκσυγχρονίζονται και τα νεότερα να αποτελούν αρχιτεκτονικά αριστουργήματα – κομψοτεχνήματα (μολονότι κι’ αυτά υστερούν σε σχέση με τα ολοκαίνουργια ξενοδοχεία άλλων περιοχών της Κρήτης, όπως τα “Elounda Domes” και “Blue Palace” στην Πλάκα, απέναντι από τη Σπιναλόγκα και το “Daios Cove” έξω από τον Άγιο Νικόλαο, τα οποία αποτελούν κυριολεκτικά έργα τέχνης – μνημεία σύγχρονου πολιτισμού, απόλυτα εναρμονισμένα με το φυσικό περιβάλλον).
- Ρωσική απόβαση στα Χανιά, όπως και σε όλη την Κρήτη αλλά και την Ελλάδα εδώ και δέκα χρόνια, όταν στη Μυτιλήνη και στη Λέσβο γενικότερα, η γιγαντιαία αυτή αγορά των 300 εκατομμυρίων και πλέον Ρώσων & λοιπών εθνοτήτων αγνοείται παντελώς, όπως και τόσες άλλες νεοφανείς τουριστικές αγορές. Τόσο στα Χανιά όσο και σε όλες τις πόλεις της Κρήτης, δεσπόζουν τα γραφεία των δύο μεγάλων οίκων – διακινητών του ρώσικου τουρισμού στην Ελλάδα και την Ευρώπη, ενώ χαρακτηριστικό του μεγέθους της ρώσικης “επέλασης” στην Κρήτη, αποτελεί το παράδοξο της συνεχούς εμφάνισης εκατοντάδων εμπορικών καταστημάτων πώλησης φθηνών γουναρικών μέσα στο κατακαλόκαιρο.
Τα παραπάνω είναι ένα μικρό μόνο δείγμα των τεράστιων διαφορών που υπάρχουν μεταξύ των δύο πόλεων. Ο παρατηρητικός & συχνός επισκέπτης των Χανίων εύκολα αντιλαμβάνεται ότι κάθε χρόνο γίνονται νέα πράγματα, κάτι αλλάζει και προχωράει προς τα μπρος, έστω και με λάθη που όμως διορθώνονται, σε αντίθεση με την απραξία που παρατηρείται στη Μυτιλήνη.
Γιατί στην Κρήτη και εν προκειμένω στην πόλη των Χανίων, υπάρχει διαφορετική νοοτροπία, φιλική αντιμετώπιση & υποδοχή νέων επενδυτικών κεφαλαίων (ντόπιων και ξένων), συνεχείς & τολμηρές προσπάθειες ανάπτυξης καινοτόμου επιχειρηματικότητας, προσανατολισμός των αρχών προς την καθεαυτή τουριστική ανάπτυξη, συντονισμός των ενεργειών και αγαστή συνεργασία – συνεννόηση φορέων, επιχειρήσεων και πολιτών.
Αντίθετα η Μυτιλήνη, ποτέ δεν αναπτύχθηκε με γνώμονα & όραμα την τουριστική ανάπτυξη σε βάθος χρόνου. Ποτέ δεν υπήρξε συνεννόηση για την ακολουθητέα στρατηγική, τους στόχους, τις ενέργειες που πρέπει να πραγματοποιηθούν για την επίτευξή τους, το χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους, κ.λπ. Γιατί οι διάφορες αποφάσεις που λαμβάνονται, είναι αποσπασματικές, τυχαίες και πολλές φορές ιδιοτελείς για την εξυπηρέτηση συντεχνιακών συμφερόντων, έχοντας ως γνώμονα την εξυπηρέτηση του εφήμερου και του προσωρινού, χωρίς προοπτική, χωρίς σκέψη για το μέλλον.
Ελπίζω με κοινές & συντονισμένες προσπάθειες όλων, σύντομα η Μυτιλήνη να ακολουθήσει το παράδειγμα των Χανίων και να αλλάξουν πολλά στην πόλη, ώστε η μελαγχολία του Σεπτεμβρίου, που τουλάχιστον εγώ αισθάνομαι κάθε χρόνο, να μετατραπεί σε παραγωγικό ενθουσιασμό. Προσωπικά προς αυτή την κατεύθυνση θα συμβάλλω με όλες μου τις δυνάμεις, ως νέος Πρόεδρός της.
φωτο:
1-3: Πλακόστρωτοι πεζόδρομοι περιπάτου (χωρίς extra πεζοδρόμια) στο ιστορικό κέντρο Χανίων.
4: Αποκομιδή σκουπιδιών με ευέλικτα απορριματοφόρα, κάθε 3 ώρες στο κέντρο των Χανίων.
4: Αξιοποιημένες & οργανωμένες παραλίες στην πόλη των Χανίων.
6: Ιππίλατες άμαξες περιηγήσεων στη Μινωϊκή Κυδωνία.
