Tι εννοούμε με τον όρο αποτοξίνωση;
Ο όρος αποτοξίνωση σημαίνει κάθαρση, απομάκρυνση από κάτι κακό, βλαβερό για τον ανθρώπινο οργανισμό. Αποτοξίνωση κάνει κάποιος για να σταματήσει το αλκοόλ, τα ναρκωτικά, τον εθισμό από κακές συνήθειες. Γενικά ο όρος μέχρι κάποιο βαθμό έχει συνδεθεί με την έννοια της κάθαρσης, του εξαγνισμού.
Ειδικότερα στο χώρο της διατροφής ο όρος αποτοξίνωση στηρίζεται στο ότι αν εφαρμοστεί σχολαστικά θα οδηγήσει σε καθαρισμό του οργανισμού, σε ενίσχυση του μεταβολισμού, σε καλυτέρευση της φυσικής κατάστασης και σε απώλεια κιλών.
Αποτοξινώσεις υπάρχουν πολλές οι πιο πολλές από αυτές έχουν το δικό τους όνομα ή είναι υιοθετημένες από διάφορες λαμπερές προσωπικότητες και όλες υπόσχονται θαυματουργά αποτελέσματα. Πόσο αλήθεια είναι όμως όλα αυτά;
Οι ανάγκες του ανθρώπινου οργανισμού
Ένας ανθρώπινος οργανισμός για να μπορέσει να λειτουργήσει φυσιολογικά και κανονικά χωρίς προβλήματα, θα πρέπει καθημερινά από το περιβάλλον να λαμβάνει μια σειρά από θρεπτικά συστατικά. Κάποια από αυτά μπορεί να τα συνθέσει και ο ίδιος, άλλα όμως δεν μπορεί, και για αυτό πρέπει σε καθημερινή σχεδόν βάση να παίρνει σημαντικές ποσότητες από αυτά για να μην προκληθούν ελλείψεις. Η διατροφή με ποικιλία τροφών, εξασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό, ότι ο οργανισμός θα πάρει αυτά τα θρεπτικά συστατικά σε επαρκείς ποσότητες. Οι τροφές περιέχουν μέσα στην σύνθεσή τους αυτά τα συστατικά. Είτε λέγονται βιταμίνες είτε μέταλλα είτε ιχνοστοιχεία, είτε πρωτεΐνες, αμινοξέα, λίπη, ή υδατάνθρακες, όλα θα περάσουν από την ίδια διαδικασία. Την επεξεργασία από τον οργανισμό (πέψη) στο στομάχι και την απορρόφηση από αυτόν στην εντερική οδό. Κάποια θα χρησιμοποιηθούν για κάλυψη ενεργειακών αναγκών. Κάποια άλλα θα χρησιμοποιηθούν σαν δομικά συστατικά από το σώμα μας. Κάποια άλλα θα αποτελέσουν καταλύτες ή απαραίτητους παράγοντες για την πραγματοποίηση ή την ολοκλήρωση βιοχημικών λειτουργιών του οργανισμού μας. Το σίγουρο είναι ότι μέσα στο σώμα μας, κατά την διάρκεια εκατομμύριων χημικών αντιδράσεων, τα θρεπτικά συστατικά θα πάρουν μέρος σε αυτές και θα εξασφαλίσουν (όταν ληφθούν στην ποσότητα που πρέπει, ούτε λιγότερο ούτε περισσότερο) την καλή λειτουργία του οργανισμού.
Οτιδήποτε δεν χρειάζεται το σώμα μας το αποβάλει
Οι αντιδράσεις που γίνονται στο σώμα μας αποδίδουν όμως και μια σειρά ουσιών-ενώσεων που δεν χρειάζονται από το σώμα μας. Και η παρουσία τους ή η υψηλή συγκέντρωσή τους, πολλές φορές συσχετίζεται με παθολογικές καταστάσεις. Αυτά τα παράγωγα-απόβλητα- συγκεντρώνονται κυρίως στους νεφρούς και αποβάλλονται. Άλλες απεκκριτικοί οδοί είναι η αναπνοή, ο ιδρώτας και τα κόπρανα.
Βλέπουμε δηλαδή ότι το σώμα μας το ίδιο μέσα από τις λειτουργίες του προβλέπει την απομάκρυνση των παράγωγων των βιοχημικών αντιδράσεων που πραγματοποιούνται σε αυτόν.
Τι είναι ακριβώς αυτό που υπόσχονται να κάνουν οι αποτοξινώσεις;
Η «λογική» τους βασίζεται στην θεωρία ότι το σώμα μας βρίσκεται εκτεθειμένο σε μια σειρά τοξινών οι οποίες μπαίνουν μέσα στο σώμα μας και δεν απομακρύνονται από αυτό. Είτε λόγω stress, είτε γιατί οι λειτουργίες του σώματός μας είναι διαταραγμένες και απορυθμισμένες. Έτσι οι τοξίνες δεν απεκκρίνονται και κυκλοφορούν στο σώμα μας ή βρίσκονται συσσωρευμένες σ΄αυτό. Η θεωρία συνεχίζεται προβάλλοντας μια σειρά από πιθανές παρενέργειες που περιλαμβάνουν κούραση, κακή φυσική κατάσταση, πονοκεφάλους, ναυτία κ.λ.π. Οι δίαιτες αποτοξίνωσης βασίζονται στον αυστηρό, έως τα όρια της ασιτίας, περιορισμό της λήψης τροφής. Κατά το οποίο μπορεί να μην έχει τόσο σοβαρές συνέπειες αν αυτό διαρκεί 1-2 μέρες. Όταν όμως διαρκεί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα , τότε τα σωματικά αποθέματα σε κρίσιμα θρεπτικά συστατικά, εξαντλούνται και είναι πολύ πιθανό να εμφανιστούν σημαντικά προβλήματα υγείας.
Στις περιπτώσεις που οι τροφές που καταναλώνει κάποιος είναι μολυσμένες με τοξίνες, χρώματα, πρόσθετα συντηρητικά ή για μεγάλο χρονικό διάστημα τρώει έτοιμο, προπαρασκευασμένο ή πρόχειρο φαγητό με πολλά λιπαρά και αλάτι.
Σίγουρα η διατροφή αυτή είναι επιβαρυντική για την υγεία του οργανισμού και σίγουρα μακροπρόθεσμα θα οδηγήσει σε σημαντικά προβλήματα υγείας. Μια «αποτοξίνωση» που θα βασίζεται σε πολλά φρούτα και λαχανικά με πολύ νερό ή υγρά θα βοηθήσει τον οργανισμό όχι να καθαρίσει από τοξίνες (κάτι τέτοιο επιστημονικά δεν έχει ΠΟΤΕ αποδειχτεί) αλλά θα εισάγει σε αφθονία, όλα αυτά που με τον προηγούμενο τρόπο διατροφής είχε αποκλείσει. Δηλαδή άφθονη φυτική ίνα, θρεπτικά συστατικά και μεγάλη ποσότητα νερού. Υπάρχουν αναρίθμητες επιστημονικές μελέτες που έχουν καταδείξει ότι η άπεπτη φυτική ίνα βοηθά στην βελτίωση της υγείας του πεπτικού συστήματος. Και ότι τα πολλά φρούτα και λαχανικά βοηθούν στην διατήρηση της καλής υγείας του οργανισμού. Όλα αυτά όμως όταν αποτελούν μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής.
Τι είναι στην πραγματικότητα το σωματικό βάρος που μειώνεται;
Πραγματικά το σωματικό βάρος μειώνεται γρήγορα, γιατί το σώμα αποβάλλει πολλά υγρά, σχεδόν αφυδατώνεται και μερικές φορές αν όχι όλες λόγω της έλλειψης πρόσληψης πρωτεΐνης μέσα από την διατροφή, υπάρχει σημαντική και μετρήσιμη μείωση του χρήσιμου μυϊκού ιστού. Σχεδόν ποτέ δεν μειώνεται το λίπος.
Συμπερασματικά θα μπορούσε κάποιος να πει ότι οι «αποτοξινώσεις» είναι μια εκλεπτυσμένη και εξευγενισμένη πρόταση ασιτίας που αν κάποιο νεαρό άτομο παρασυρθεί από τα ευκαιριακά και παροδικά αποτελέσματα τους είναι πολύ πιθανόν να καταλήξει σε ανορεκτική συμπεριφορά.
Τα σώμα μας από μόνο του διαθέτει τους μηχανισμούς να αυτοκαθαρίζεται. Το συκώτι μας και τα νεφρά μας θα κάνουν όλη την δουλειά που πρέπει να κάνουν αρκεί όμως και εμείς με τις σωστές καθημερινές διατροφικές επιλογές να εξασφαλίζουμε την σωστή λειτουργία του σώματος.
Για αυτό λοιπόν η κατανάλωση :
- των φρούτων και λαχανικών πρέπει να είναι καθημερινή μας πρακτική και όχι να τα θυμόμαστε όταν νιώθουμε εξαντλημένοι ή κουρασμένοι
- το ψάρι, τα πουλερικά και τα όσπρια θα πρέπει να βρίσκονται πιο συχνά στο φαγητό μας
- τα λίπη, η ζάχαρη αλλά και τα έτοιμα φαγητά θα πρέπει να μειωθούν δραστικά και η χρήση τους να περιορίζεται στο ελάχιστο δυνατόν.
- και φυσικά να υπάρχει καθημερινά άφθονη κατανάλωση νερού.
* Η Ευστρατία Κουνιαρέλλη είναι Διατροφολόγος - Διαιτολόγος και έχει εξειδίκευση στις Διατροφικές Διαταραχές. Εργάζεται στο δικό της Γραφείο στην οδό Κουντουριώτου 17 & Αλκαίου 1, Μυτιλήνη. Τηλέφωνα επικοινωνίας: 22510 28512 και 6936447893
Η Ευστρατία Κουνιαρέλλη αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Τετάρτη στο Lesvosnews.net
