του Δημήτρη Αγγελή / Εφημερίδα των Συντακτών
Την πλήρη ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού να διαχειριστεί την αύξηση των αφίξεων προσφύγων και μεταναστών στα νησιά του Αιγαίου ανέδειξε η συνέντευξη Τύπου που οργάνωσε η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην αίθουσα εκδηλώσεων της ΕΣΗΕΑ με θέμα «Αφίξεις προσφύγων στα νησιά του Αιγαίου».
«Η κατάσταση που δημιουργήθηκε το καλοκαίρι έχει προσλάβει χαρακτηριστικά ανθρωπιστικής κρίσης, ενώ η επερχόμενη χειμερινή περίοδος δημιουργεί νέες προκλήσεις», διαπιστώνει ο διεθνής οργανισμός. Από τον Ιανουάριο μέχρι το τέλος Αυγούστου, τα θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας πέρασαν 22.089 άτομα, αύξηση 223,22% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρσι.
Ακατάλληλες συνθήκες
Για τη φιλοξενία των ανθρώπων τα πρώτα εικοσιτετράωρα, μέχρι να ολοκληρωθούν η καταγραφή και η ταυτοποίησή τους, χρησιμοποιούνται τα λιμεναρχεία και τα αστυνομικά τμήματα, που γεμίζουν ασφυκτικά απ' τους πρόσφυγες, όπως δείχνουν και οι φωτογραφίες που έχει δημοσιεύσει κατά καιρούς η «Εφ.Συν.». Ακατάλληλες συνθήκες επικρατούν ακόμα και στις σπάνιες περιπτώσεις που παραχωρεί κάποιο χώρο η Τοπική Αυτοδιοίκηση ή η Εκκλησία, ενώ και τα τρία κέντρα κράτησης του Αιγαίου (στη Λέσβο, τη Σάμο και τη Χίο) είναι υπερπλήρη, με τον αριθμό των κρατουμένων να είναι μέχρι και τριπλάσιος σε σχέση με τη χωρητικότητά τους.
Κέντρα πρώτης υποδοχής
«Οι υφιστάμενες σήμερα δομές, ανθρώπινο δυναμικό και υλικοτεχνικά μέσα, δεν επαρκούν για την αποτελεσματική διαχείριση του αυξημένου αριθμού προσφύγων και μεταναστών που φτάνουν στα νησιά του Αιγαίου, τόσο από πλευράς κάλυψης των πρώτων βασικών αναγκών όσο και από πλευράς γρήγορης και ορθής ολοκλήρωσης των διαδικασιών της πρώτης εισόδου, απαραίτητων για τη διάγνωση προφίλ και αναγκών, καθώς και την περαιτέρω μεταχείρισή τους. Παράλληλα, οι συνέπειες για τις τοπικές κοινωνίες των νησιών είναι ιδιαίτερα προβληματικές», επισημαίνει η Υπατη Αρμοστεία.
Αν και ο νόμος προβλέπει να μεταφέρονται άμεσα οι νεοεισερχόμενοι πρόσφυγες και μετανάστες σε κέντρα πρώτης υποδοχής, ώστε να γίνεται εκεί η διαδικασία ταυτοποίησης και να τους παρέχονται ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και ψυχοκοινωνική υποστήριξη, στην πράξη ο νόμος δεν εφαρμόζεται λόγω έλλειψης προσωπικού και μέσων. Παρ' όλες τις δεσμεύσεις της προηγούμενης ηγεσίας του υπουργείου Δημόσιας Τάξης, στο Αιγαίο δεν λειτουργεί κανένα κέντρο πρώτης υποδοχής, μόνο δύο κινητές μονάδες της υπηρεσίας στη Λέσβο και τη Σάμο, κι αυτές υποστελεχωμένες.
Πάντως, ο αρχιπλοίαρχος Ιωάννης Καραγεωργόπουλος και ο υποστράτηγος Μανόλης Κατριαδάκης, που συμμετείχαν στη συνέντευξη Τύπου ως εκπρόσωποι του Λιμενικού και της ΕΛ.ΑΣ., υποστήριξαν πως αποτελεί πρωταρχική προτεραιότητα της φυσικής και πολιτικής ηγεσίας των Σωμάτων η διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θέση που ακούγεται τουλάχιστον περίεργα στο φως των εκθέσεων των πιο έγκυρων διεθνών οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που καταγράφουν συστηματικές παραβιάσεις.
Διαμαρτυρία Κούρδων
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, έκανε παρέμβαση ομάδα Κούρδων που διαμαρτυρήθηκε για τον αποκλεισμό του Κομπάνι με συνθήματα όπως «Σώστε το Κομπάνι» και «Ερντογάν τρομοκράτη». «Σας είχαμε ενημερώσει για την κατάσταση στο Κομπάνι. Γιατί δεν έκανε κανείς σας τίποτα;» ρώτησε ο εκπρόσωπός τους. Από την πλευρά της Υπατης Αρμοστείας, ο επικεφαλής της Γιώργος Τσαρμπόπουλος αναγνώρισε πως δυστυχώς οι παρεμβάσεις οργανώσεων και οργανισμών έχουν πυροσβεστικό χαρακτήρα, ενώ μια ουσιαστική αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος θα απαιτούσε να προλαμβάνονται και να επιλύονται οι κρίσεις, πριν αναγκαστούν οι άνθρωποι να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους για να σώσουν τη ζωή τους.
Στο υπουργείο Εσωτερικών
Να υπαχθεί στο υπουργείο Εσωτερικών και όχι στο Δημόσιας Τάξης η υποδοχή των προσφύγων, ζητά το τμήμα Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ. «Είναι προφανές ότι η υποδοχή των προσφύγων απαιτεί τη συνεργασία των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Στον αντίποδα της κοινής λογικής, ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί να αντιμετωπίζει το ζήτημα ως εθνική υπόθεση. Αντί της υποδοχής, επιλέγει την παράνομη πρακτική της αποτροπής και την κράτηση των προσφύγων, αναθέτοντας εξ ολοκλήρου σε Λιμενικό και Αστυνομία ένα έργο που δεν τους αντιστοιχεί», αναφέρει ανακοίνωση του τμήματος. Σημειώνει πως την περίοδο 2008-2013, τα κονδύλια από το ευρωπαϊκό Ταμείο Προσφύγων ανήλθαν σε 15,5 εκατομμύρια ευρώ, χωρίς να έχει γίνει γνωστό πώς έχουν διατεθεί αυτά τα χρήματα.
