yle="text-align: justify;">«Μαθαίνοντας την αγάπη: Ένας πρακτικός οδηγός για την τέχνη των σχέσεων» του Don Miguel Ruiz, από τις Εκδόσεις Διόπτρα (Μετάφραση: Χρήστος Μπαρουξής, Πρώτη έκδοση: Μάρτιος 2017)
Γράφει η Ράνια Μπουμπουρή
«Πριν από χιλιάδες χρόνια, οι Τολτέκοι ήταν γνωστοί στο νότιο Μεξικό ως “άντρες και γυναίκες της γνώσης”. Οι ανθρωπολόγοι χαρακτηρίζουν τους Τολτέκους με τον όρο “φυλή”, αλλά στην πραγματικότητα ήταν επιστήμονες και καλλιτέχνες που δημιούργησαν μια κοινωνία για να εξερευνήσουν και να διατηρήσουν την πνευματική γνώση και τις πρακτικές των αρχαίων προγόνων τους», διαβάζουμε στο εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου Μαθαίνοντας την αγάπη. Ο Don Miguel Ruiz, Τολτέκος στην καταγωγή, γεννήθηκε σε μια αγροτική περιοχή του Μεξικού – η μητέρα του ήταν θεραπεύτρια και ο παππούς του σαμάνος. Ο ίδιος όμως σπούδασε ιατρική και ασκούσε την επιστήμη του ως χειρουργός, ώσπου ένα σοβαρό τροχαίο τον έφερε πολύ κοντά στον θάνατο και αποφάσισε ν’ αλλάξει ζωή. Τώρα είναι αφιερωμένος στη γνώση της αρχαίας σοφίας των προγόνων του, γράφει βιβλία που σημειώνουν μεγάλη επιτυχία –έχουν μεταφραστεί σε 40 γλώσσες κι έχουν πουλήσει πάνω από 10 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως– και κάνει διαλέξεις σε όλο τον κόσμο.
«Οι προσωπικές σχέσεις είναι κι αυτές μια τέχνη και ο μόνος τρόπος για να αποκτήσουμε δεξιοτεχνία είναι με την εξάσκηση» (σελ.23) υποστηρίζει και αναλύει τη θέση του αυτή με πολλά παραδείγματα από την παιδική μας ηλικία, όταν μαθαίνουμε να εξασκούμαστε σε διάφορα συναισθήματα, ως επί το πλείστον αρνητικά: ζήλια, λύπη, αυτοαπόρριψη. «Σύμφωνα με τους Τολτέκους, όσα πιστεύουμε για τον εαυτό μας και όλα όσα γνωρίζουμε για τον κόσμο είναι ένα όνειρο. Αν ανατρέξετε σε οποιαδήποτε θρησκευτική περιγραφή της κόλασης, είναι ίδια με την ανθρώπινη κοινωνία, με τον τρόπο που ονειρευόμαστε. Η κόλαση είναι ένας τόπος βασάνων, φόβου, πολέμου και βίας, επίκρισης και αδικίας, ένας τόπος παντοτινής τιμωρίας. Οι άνθρωποι συγκρούονται μεταξύ τους σαν να είναι αρπακτικά της ζούγκλας· άνθρωποι γεμάτοι επικρίσεις, ενοχές και συναισθηματικό δηλητήριο – φθόνο, θυμό, μίσος, λύπη, πόνο. […] Γεννιόμαστε και μεγαλώνουμε σε αυτή την κοινωνία, και μαθαίνουμε να είμαστε σαν όλους τους άλλους και συναγωνιζόμαστε στην ανοησία» (σελ.26-27).
Και από το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, περνά στις διαπροσωπικές σχέσεις ενός ζευγαριού: «Η γυναίκα έχει μια εξωτερική εικόνα που προσπαθεί να παρουσιάσει στους άλλους, αλλά όταν είναι μόνη της έχει άλλη εικόνα για τον εαυτό της. Κι ο άντρας έχει μια εξωτερική και μια εσωτερική εικόνα. […] Όταν ένας άντρας γνωρίζει μια γυναίκα, δημιουργεί μια εικόνα για εκείνη από τη δική του οπτική, και το ίδιο κάνει κι η γυναίκα για τον άντρα. Έπειτα, προσπαθούν να βάλουν τον άλλο στο καλούπι της εικόνας που έφτιαξαν για εκείνον. Τώρα υπάρχουν ανάμεσά τους έξι εικόνες που τους χωρίζουν» (σελ.29-30). Αυτή η εξωτερική εικόνα του εαυτού, ή μάλλον η αμφισβήτησή της, είναι από τους κύριους παράγοντες που προκαλούν τα πρώτα προβλήματα: «Όταν είμαστε μικροί, δεν υπάρχει αντίφαση μεταξύ των εικόνων του εαυτού μας. Οι εικόνες μας δεν αμφισβητούνται, μέχρι που αρχίζουμε ν’ αλληλεπιδρούμε με τον εξωτερικό κόσμο και δεν έχουμε πια την προστασία των γονιών μας. Γι’ αυτό η εφηβεία είναι τόσο δύσκολη» (σελ.30).
Κατόπιν, ο συγγραφέας παρουσιάζει τις δύο βασικές πηγές συναισθημάτων, την αγάπη και τον φόβο, τα «μονοπάτια» που θεωρεί υπεύθυνα για τις επιλογές κάθε ανθρώπου στη ζωή του, παρουσιάζοντας τις διαφορές ανάμεσά τους, ώστε να βοηθήσει τον αναγνώστη να διαπιστώσει πώς ζει με βάση τα δύο αυτά σημεία αναφοράς. Η αγάπη δεν έχει υποχρεώσεις, ο φόβος είναι γεμάτος υποχρεώσεις. Η αγάπη δεν έχει προσδοκίες, ο φόβος είναι γεμάτος προσδοκίες. Η αγάπη βασίζεται στον σεβασμό, ο φόβος δεν σέβεται τίποτα – ούτε τον ίδιο τον φόβο. Η αγάπη δεν έχει λύπηση αλλά έχει συμπόνια, ενώ ο φόβος νιώθει λύπηση για τους πάντες. Η αγάπη αναλαμβάνει πάντα την ευθύνη, ενώ ο φόβος την αποφεύγει. Η αγάπη μάς κάνει να φερόμαστε με καλοσύνη, ο φόβος με κακία. Η αγάπη είναι γενναιόδωρη, ο φόβος ιδιοτελής. Η αγάπη δεν έχει όρους, ο φόβος είναι γεμάτος όρους. Η αγάπη είναι δίκαιη, ο φόβος όχι: «Στο μονοπάτι της αγάπης υπάρχει δικαιοσύνη. Αν κάνετε λάθος, πληρώνετε μία φορά, κι αν αγαπάτε πραγματικά τον εαυτό σας, μαθαίνετε από το λάθος σας. Στο μονοπάτι του φόβου δεν υπάρχει δικαιοσύνη. Κάνετε τον εαυτό σας να πληρώσει χίλιες φορές για το ίδιο λάθος. Κάνετε τον σύντροφο ή τον φίλο σας να πληρώσει χίλιες φορές για το ίδιο λάθος» (σελ.59).
Στα επόμενα από τα συνολικά 12 κεφάλαια, ο Don Miguel Ruiz αναλύει την έννοια και τη δυναμική της τέλειας σχέσης, μιλά για την ανάγκη μας γι’ αγάπη, για τη δαιμονοποίηση του σεξ, για τη διπλή υπόσταση κάθε ανθρώπου ως κυνηγού και ως θηράματος, για τη θεραπευτική δράση της αλήθειας στις συναισθηματικές πληγές, για τη διάκριση ανάμεσα στη σοφία και τη γνώση. Εξαιρετικά χρήσιμο ανάγνωσμα, απλά γραμμένο και καλομεταφρασμένο, το οποίο φωτίζει πολλές πτυχές όπου ίσως να μην έχουμε δώσει τη δέουσα σημασία μέχρι σήμερα.
Βρείτε το εδώ
