Στην πρώτη εκτός Ρωσίας ταινία του, ο Ταρκόφσκι αναρωτιέται με μπεργκμανικό τρόπο πάνω στα θέματα της εξορίας, του νόστου και της πολιτιστικής παρακμής. Ο μέγιστος των μεταπολεμικών σοβιετικών σκηνοθετών είναι σαφές πως νιώθει άβολα μακριά από τις κινηματογραφικές ρίζες του, επιβάλλει όμως το υπνωτιστικό, σαγηνευτικό στιλ του και εντυπωσιάζει με τα υποβλητικά πλάνα του (διαποτισμένα όλα από το υγρό στοιχείο), τη χρήση του «ρέοντος» ντεκόρ και την απαισιόδοξα ονειρική ατμόσφαιρά του. Στο έργο απαγγέλλονται ποιήματα του Αρσένη Ταρκόφσκι, πατέρα του.
«Ήθελα να κάνω μια ταινία για τη ρωσική νοσταλγία, γι’ αυτή την ψυχική κατάσταση που αποτελεί ιδιομορφία του έθνους μας και επηρεάζει κάθε Ρώσο που βρίσκεται μακριά από την πατρική του γη. Ολόκληρη η ιστορία της ρωσικής μετανάστευσης επιβεβαιώνει την άποψη των δυτικών ότι «οι Ρώσοι είναι κακοί μετανάστες»: είναι πασίγνωστη η τραγική ανικανότητά τους να αφομοιωθούν, οι αδέξιες προσπάθειές τους να υιοθετήσουν ένα νέο ύφος ζωής. Πού να φανταστώ όταν γύριζα τη ΄Νοσταλγία΄ ότι η αποπνικτική αίσθηση νοσταλγίας που κατακλύζει το χώρο αυτής της ταινίας θα γινόταν κλήρος μου για όλη την υπόλοιπη ζωή μου, ότι από τώρα ώσπου να τελειώσουν οι μέρες μου θα κουβαλώ μέσα μου αυτό το σαράκι.» Α. Tarkovsky Ο νόστος, η επιστροφή στην πατρίδα (από το ρήμα νέομαι «επιστρέφω»), δεν χαρακτήρισε μόνο «τη γλυκιά προσμονή της επιστροφής στην πατρίδα» , αλλά έδωσε και «τον ψυχικό πόνο που γεννάει αυτή η προσμονή», τη νοσταλγία.
Σενάριο Tonino Guerra,Αντρέι Ταρκόφσκι . Πρωταγωνιστές Όλεγκ Γιανκόφσκι, Αντρέι Γκορσακόφ Πατρίτσια Τερρένο, η γυναίκα του Αντρέι Ντομιτζιάνα Τζιορντάνο, Ευγενία Έρλαντ Γιόσεφσον, ο τρελός Ντομένικο Λάουρα ντε Μάρτσι, υπηρέτρια Ντέλια Μποτσάρντο, η γυναίκα του Ντομένικο Μιλένα Βούκοτιτς, αστυνόμος Ραφφαέλε ντι Μάριο Ράτε Φουρλάν Λίβιο Γκαλάσσι Έλενα Μαγκόια Πιέρο Βίδα Αλμπέρτο Κανέπα, χωριάτης Βιττόριο Μετζοτζιόρνο . Φωτογραφία Τζουζέπε Λάντσι .
Πρώτη προβολή Μάιος 1983, Γαλλία .
Διάρκεια 125' (έγχρ) .
Προέλευση Ιταλία και Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών . Γλώσσα Ιταλικά, Ρωσσικά .
Μουσική Αν και η ταινία κατά το μεγαλύτερο μέρος της δεν έχει καθόλου μουσική, τα λίγα αποσπάσματα που συνοδεύονται από ήχους είναι συγκλονιστικά. Εκτός από τον ήχο του νερού, της βροχής και μιας ακονιστικής πέτρας,
το φιλμ συνοδεύεται από την μουσική του Ντεμπισσύ, του Βάγκνερ, του Μπετόβεν, του Βέρντι καθώς επίσης και από ρωσικά λαϊκά τραγούδια. Η ένατη συμφωνία του Μπετόβεν συνοδεύει την πιο δραματική σκηνή της ταινίας. .
Βραβεύσεις
Η ταινία βραβεύτηκε με το Prize of the Ecumenical Jury. Βραβεύτηκε επίσης με το FIPRESCI στην κατηγορία καλύτερης διεύθυνσης. Στο Φεστιβάλ Καννών του 1983 απέσπασε: το Bραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας (Andrei Tarkovski) το Bραβείο FIPRESCI (Andrei Tarkovski) το Βραβείο Οικουμενικής Επιτροπής και κριτικών (Andrei Tarkovski) Υποψηφιότητα για Χρυσό Φοίνικα . Ο Ταρκόφσκι βραβεύτηκε μαζί με τον Ρόμπερτ Μπρέσον με το βραβείο Grand Prix du cinéma de creation, ενώ οι Σοβιετικές αρχές απέτρεψαν την βράβευσή του με την χρυσή Πάλμη
΄Μ Π Ο Υ Ρ Ι Ν Ι΄ cinema για όλoυς Δευτέρα 8.2.2016 , ώρα 20.00΄ Θεόφιλου Χατζημιχαήλ 11, Καλλιθέα, τηλ. 22510.28368 είσοδος ελεύθερη για τα μέλη
