Γράφει ο Μάνος Δούκας *
Οκτώβρης 1985. Στο κέντρο εκπαίδευσης τεθωρακισμένων στον Αυλώνα, παρουσιάστηκε η 135 ΕΣΣΟ. «Μαύροι». Δηλαδή μαυροσκούφηδες. Που θα πει «Τεθωρακισμένα».
Τον Οκτώβρη πήγαιναν οι πτυχιούχοι. Οι «αναβολήτες». Τους έφτιαχναν χωριστή ίλη. 6η ίλη την είπαν τότε.
Το πρωτόκολλο συνηθισμένο. Ο ίλαρχος «Τζακ» να τους ψαρώσει που είχαν στις αποσκευές τους το «Στρατιωτικό κανονισμό 20-1». Αυτοί πάλι το γνωστό… «Όπου πάω φροντίζω να είμαι ενημερωμένος για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις μου. Και για τις υποχρεώσεις, είμαι σίγουρος ότι θα μας τις λέτε εσείς συνέχεια». Κι η ζωή συνεχίστηκε.
Πρώτο μέλημά τους να μπει στην ίλη ο Ριζοσπάστης. Μπήκε. Όχι βέβαια χωρίς δυσκολίες. Το επόμενο «βήμα» ήταν να ρωτάνε οι «δικοί μας», τους φαντάρους που δεν ήταν «δικοί μας» όταν βγαίνανε έξοδο: «Θέλεις τίποτα απ’ έξω; Καμιά αθλητική ή άλλη εφημερίδα». Κάποιοι ήθελαν. Μια φορά έφεραν σε κάποιον μια «Απογευματινή». Κι όταν έβγαιναν εκείνοι «οι άλλοι», ήταν πια αυτονόητο να φέρουν κι εκείνοι μέσα το Ριζοσπάστη. Έπρεπε να το συνηθίσουν κι οι άλλοι. Αυτονόητο δικαίωμα είναι.
Στο ξύρισμα σφύριζαν κομμουνιστικά τραγούδια. Άλλος τον ύμνο της ΚΝΕ, άλλος τη διεθνή, τον ύμνο του ΕΑΜ, τη «Βαρσαβιάνκα». Η απάντηση ερχόταν με ένα άλλο τέτοιο σφύριγμα. Αυτό ήταν… επαφή.
Ήταν βέβαια και κάποιοι που… «δεν ήθελαν και ρώτημα». Ένας Σταύρος μηχανικός είχε σπουδάσει στην Τσεχοσλοβακία. «Πώς βρέθηκες εκεί;» του λέει ένας. «Με υποτροφία» απαντά. «Έλα δω πουλάκι μου»…
Ήταν κάμποσοι. Καλή φάση. Καλή δουλειά. Και πλάκα. Και πολύ σκάκι. Ο Γιώργος (δε θυμάμαι το επίθετο) ήταν μετρ στο σκάκι. Κέρδιζε τους 6 καλύτερους από αυτούς τους επιστήμονες – φαντάρους, σε τέσσερις πέντε κινήσεις, χωρίς να βλέπει τις σκακιέρες. Μόνο του περιγράφανε τις κινήσεις τους.
Και πριν περάσει μήνας… η επέτειος του Πολυτεχνείου. Η επέτειος κι οι στρατευμένοι. Τι κάνουμε; Η «συνεννόηση» έγινε σε μια σύσκεψη στην Αθήνα. Συνωμοτικότητα. Ήταν από διάφορες μονάδες του λεκανοπεδίου. Είπανε «είναι η ώρα να βγούμε μαζικά και φόρα παρτίδα».
Η κοπελιά του ενός (σήμερα γυναίκα του) με μια παρέα πήγαν στην Αλεξίου στην Πλάκα. Εκείνος είπε: «Θα σας προλάβω». Πήγε την ώρα που σχολάσανε. Πάει το εισιτήριο. Και δε μπορούσε και να της πει και πού ήταν. Ούτε δικαιολογία δεν είχε. Τέλος πάντων. «Προσωπικά» δεδομένα αυτά.
Η απόφαση ήταν «Μιλάμε στους συναδέλφους στους θαλάμους και στο στρατόπεδο. Βγαίνουμε στα ίσια. Και όλοι, όσο γίνεται περισσότεροι, με τις στολές μας στην πορεία».
Μέχρι τότε δεν είχαν εμφανιστεί ποτέ φαντάροι, ναύτες, αεροπόροι σε πορεία με στολές, τόσο μαζικά.
ΟΙ ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ
Η πρώτη τους εμφάνιση όμως δεν ήταν στην πορεία. Ήταν την ίδια τη μέρα της πορείας, αλλά το πρωί. Κυριακή 17/11/1985, στο Πολυτεχνείο. Οι πρώτοι μαυροσκούφηδες που μπήκαν στο Πολυτεχνείο μετά από αυτή τη μαύρη νύχτα, ήταν αυτοί. Καμιά εικοσαριά «μαύροι». Προσκυνητές. Που πήγαν να ορκιστούν πίστη στο λαό και στο συμφέρον του. Πήγαν να καταθέσουν στεφάνι. Οι πρώτοι μαυροσκούφηδες που μπήκαν στο Πολυτεχνείο, μετά από κείνο το καταραμένο τανκ που έσπασε την πόρτα. Αυτό που στα στρατόπεδα οι μαύροι (Όχι οι μαυροσκούφηδες. Οι κατάμαυροι στη ψυχή) τούχαν κολλήσει το παρατσούκλι «Μορφωμένος» (μπήκε στο Πολυτεχνείο). Ο τελευταίος «μαύρος» που είχε μπει στο Πολυτεχνείο πριν από αυτούς, ήταν ο… Ντερτιλής.
Πήγαν λοιπόν να καταθέσουν στεφάνι. Σημειολογία στο φουλ. Συγκίνηση. Ο κόσμος που ήταν εκεί τους αποθέωσε. Η περιφρούρηση της ΚΝΕ γύρω τους, αλλά διακριτικά.
Έγιναν πρωτοσέλιδα. Τα ΝΕΑ έγραφαν: «Όρκο πίστης στη δημοκρατία έδωσαν τα στρατευμένα παιδιά, που καταθέτουν στεφάνια ως εκπρόσωποι των συναδέλφων τους στις μονάδες». Έτσι είπαν. Αυτοί όμως πήγαν να τιμήσουν το αίμα εκείνο, που ξεπληρώνεται μόνο με άλλο αίμα. Οι εφημερίδες όμως τέτοια έλεγαν πάλι για «δημοκρατίες» και «έθνη».
Η ΠΟΡΕΙΑ
Το ίδιο απόγευμα, ήταν η πορεία. Η απόφαση υλοποιήθηκε με το παραπάνω. Ήταν πάνω από 100 «πολύχρωμοι» στρατιώτες. Χακί του πεζικού, άσπροι ναύτες, μπλε αεροπόροι κι αυτοί οι «μαύροι». Όλα τα «όπλα». Αλλά το «μπλοκ» είχε πάνω από 200 άτομα. Τα κορίτσια τους ήταν κι αυτά εκεί μαζί τους.
Ναι. Ο ένας από αυτούς τους «20» ήμουν εγώ. Κάποιους συντρόφους από τη φωτογραφία, τους βλέπω ακόμα. Τον Αντώνη το Ραλάτο. Το Σπύρο τον Αναγνωστόπουλο. Στις διαδηλώσεις φυσικά και στα φεστιβάλ. Τους περισσότερους τους θυμάμαι καλά, παρ’ όλο που εκείνη τη μέρα ήταν μόλις ένας μήνας που είχαμε συναντηθεί και γνωριστεί. Και που, όλο κι όλο που μείναμε μαζί, ήταν 2 – 3 μήνες της ζωής μας. Πολύ ωραίοι μήνες. Αφιερωμένο λοιπόν.
Μετά πήγαμε στις μονάδες. Σκορπίσαμε. Αλλά μαθαίναμε ο ένας “τα κατορθώματα” του άλλου. Και δεν ήταν και λίγα. Ο Ριζοσπάστης βασικό. Μετά βγάλαμε τη “ΘΗΤΕΙΑ”. Μετά αρχίσαμε να βγαίνουμε με επώνυμα άρθρα στρατευμένων σε όποια έντυπα μπορούσαμε (εγώ στο “ΕΜΠΡΟΣ” της Λέσβου).
Ωραία χρόνια. Η ζωή συνεχίζεται. Κι η αντίσταση συνεχίζεται. Και κάθε φορά που βλέπω τα φανταράκια στην πορεία σκιρτά η ψυχή μου. Ήταν μια από τις πολύ όμορφες στιγμές της ζωής μας.
Υ.Γ. Κι όταν άκουσα για το σύντροφο που του απαγόρευσαν το Ριζοσπάστη στην Κω, θυμήθηκα αυτή τη φωτογραφία που έβγαλα το 1986 στο 263 Τ.Ε. και γέλασα. Ο Ριζοσπάστης είναι από αυτά που δεν μπορούν να απαγορευτούν με κανένα τρόπο. Εδώ και 100 χρόνια. Ούτε κι οι φαντάροι που θα τον βάζουν «μέσα» με κάθε τρόπο πρόκειται να λείψουν. Τη φωτογραφία την αφιερώνω στο σύντροφο εκείνον στο στρατόπεδο της Κω. Κι αν τον ήξερα, θα του χάριζα την πρωτότυπη σε κάδρο.
* αρχική δημοσίευση: http://www.katiousa.gr/
