Ένα διαφορετικό Όσκαρ για τη Λέσβο / Για τον "φύλακα άγγελο" των προσφύγων Κ. Παπαδόπουλο
Μετρά μαζί με τους συναδέλφους του, στους οποίους πάντα αναφέρεται, διασώσεις πολλών χιλιάδων ανθρώπινων ζωών. Για τα όσα έκανε, τον τίμησε ως εκπρόσωπο του Λιμενικού Σώματος στη Λέσβο, η Ακαδημία Αθηνών. Ο ελληνικός και διεθνής Τύπος τον χαρακτήρισε «φύλακα άγγελο» των προσφύγων. Οι επώνυμοι που πέρασαν κατά δεκάδες από το νησί τον συνεχάρησαν θερμά. Ήρθε η ώρα, ένα χρόνο μετά την κορύφωση της προσφυγικής κρίσης στο Αιγαίο, ένα ντοκιμαντέρ με κεντρικό ήρωα αυτόν, τον Μυτιληνιό κυβερνήτη του θρυλικού πλέον σκάφους ΠΛΣ 602, δηλ. τον ανθυποπλοίαρχο Κυριάκο Παπαδόπουλο και τους συναδέλφους του, να τιμηθεί από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών.
Η Δάφνη Ματζιαράκη, μια Ελληνίδα φοιτήτρια δημοσιογραφίας στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας τιμήθηκε με Όσκαρ από την Ακαδημία συμμετέχοντας στο φοιτητικό διαγωνισμό Κινηματογράφου. Βραβεύθηκε στην κατηγορία ντοκιμαντέρ για το «4.1 Miles», ένα ντοκιμαντέρ που παρουσιάζει μια μέρα από τη ζωή των στελεχών του Λιμενικού Σώματος που βρέθηκαν στη μέση της μεγαλύτερης ανθρωπιστικής κρίσης μετά το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το ντοκιμαντέρ γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στη Λέσβο και συγκεκριμένα πάνω στο σκάφος με κυβερνήτη τον Κυριάκο Παπαδόπουλο και το πλήρωμά του.
«Πέρασα τρεις εβδομάδες πάνω στο σκάφος του Λιμενικού στη Λέσβο με καπετάνιο τον Κυριάκο Παπαδόπουλο. Έναν άνθρωπο που με έκανε να δω τη ζωή αλλιώς λόγω του κουράγιου, της δύναμης, του ήθους, της αφοσίωσης και της καλοσύνης του. Το αποτέλεσμα είναι το ντοκιμαντέρ μου "4.1 Miles" στο οποίο ο Κυριάκος είναι ο κεντρικός ήρωας. Το ντοκιμαντέρ κέρδισε το βραβείο της Ακαδημίας Κινηματογράφου (Oscar) στην κατηγορία του» έγραψε η ίδια η Δάφνη Ματζιαράκη στον προσωπικό της λογαριασμό το facebook. 2
Αυτή την εβδομάδα το ντοκιμαντέρ θα κάνει πρεμιέρα σε ένα από τα μεγαλύτερα Φεστιβάλ Κινηματογράφου στις ΗΠΑ, στο «Telluride» του Colorado και θα παρουσιαστεί σε λίγο καιρό από τους «New York Times».
Στο διαγωνισμό πήραν μέρος φοιτητές από 286 πανεπιστήμια της Αμερικής και 95 ξένα πανεπιστήμια ενώ η επιτροπή έλαβε 1.749 ταινίες. Η Δάφνη Ματζιαράκη είναι ανάμεσα στους 17 φοιτητές που τιμήθηκαν από την Ακαδημία Κινηματογράφου στον 43ο Διαγωνισμό, για το 2016. Η τελετή απονομής θα πραγματοποιηθεί στις 22 Σεπτεμβρίου.
«Είμαι χαρούμενη που με αυτό τον τρόπο πολύς ακόμα κόσμος θα δει τι συμβαίνει στην Ελλάδα και πώς η δύναμη ενός ανθρώπου μπορεί καμία φορά να νικήσει τα πάντα. Είμαι περήφανη ως Ελληνίδα για ανθρώπους σαν τον Κυριάκο. Το Λιμενικό Σώμα θα πρέπει να είναι εξίσου περήφανο», τονίζει η ίδια η φοιτήτρια μιλώντας σήμερα στη δημοσιογράφο της εφημερίδας «Νέα της Λέσβου» Πέλλη Γιακουμή.
Φρίκη και ανθρωπιά
Η Δάφνη Ματζιαράκη δεν πρόκειται να ξεχάσει ποτέ τις 25 ημέρες παραμονής της στη Λέσβο, για τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ που, ας σημειωθεί, το ετοίμαζε για την πτυχιακή της εργασία. Όχι μόνο γιατί έμελλε η δουλειά της αυτή να της ανοίξει δρόμους που δεν μπορούσε ούτε η ίδια να φαντασθτί, για τη μετέπειτα σταδιοδρομία της, αλλά γιατί κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων έγινε μάρτυρας των πολύνεκρων ναυαγίων που έγιναν τον Οκτώβριο του 2015 στην Εφταλού αλλά και τη Μυτιλήνη.
Το «4.1 Miles» είναι η απόσταση που χωρίζει τις ακτές της Λέσβου από τα τουρκικά παράλια. Το σκάφος ΠΛΣ 602 όλο αυτό το διάστημα βρισκόταν παντού και έσωσε εκατοντάδες ανθρώπους, ανέσυρε όμως και αρκετούς νεκρούς μεταξύ των οποίων μικρά παιδιά. Μάλιστα η νεαρή φοιτήτρια βρέθηκε στο σκάφος όταν ο κυβερνήτης Κυριάκος Παπαδόπουλος μαζί με τη Ζωή Λειβαδίτου κατάφεραν να επαναφέρουν ένα βρέφος μόλις ανασύρθηκε από τη θάλασσα χωρίς τις αισθήσεις του.
Αυτές τις συγκλονιστικές στιγμές, κατέγραψε με το φακό της Δάφνη Ματζιαράκη και έγινε η μοναδική αυτόπτης «μάρτυρας» λεπτό προς λεπτό όλων των δραματικών επιχειρήσεων του Λιμενικού για να σώσει ζωές. Ο φακός της είναι ο αυτόπτης μάρτυρας της ανθρωπιάς στη Λέσβο.
Οι άνθρωποι …
Μέσα από το ντοκιμαντέρ της Ελληνίδας φοιτήτριας καταγράφεται και μια ιστορία ανθρωπιάς από μια κάτοικο του Μολύβου η οποία δεν έγινε γνωστή ποτέ. Η Στέλλα ήταν ανάμεσα στους Μολυβιάτες που έσπευσαν να βοηθήσουν όταν το βράδυ της 28ης Οκτωβρίου οι λιμενικοί έβγαζαν επιζώντες από το πολύνεκρο ναυάγιο της Εφταλούς. Ο Κυριάκος Παπαδόπουλος, της εμπιστεύθηκε μια Αφγανή έγκυο στον 8ο μήνα την οποί μόλις είχε βγάλει από τη θάλασσα και η οποία βρισκόταν σε κατάσταση σοκ καθώς είχε χάσει τον σύζυγό της. Η Στέλλα περιέθαλψε τη νεαρή Αφγανή ενώ με τη βοήθεια μιας φωτογραφίας που της έδωσε κατάφερε να εντοπίσει μια ώρα αργότερα το σύζυγό της ο οποίος επίσης ήταν μεταξύ των διασωθέντων. Το ζευγάρι, που ήδη έχει εγκατασταθεί στο εξωτερικό, βάφτισαν την κόρη τους «Στέλλα» για να τιμήσουν εκείνη την κάτοικο του Μολύβου που τις εφιαλτικές στιγμές του ναυαγίου βοήθησε και έφερε κοντά αυτή την οικογένεια.
Το ντοκιμαντέρ, εκτός από τις δραματικές διασώσεις, καταγράφει και τις προσωπικές στιγμές του Κυριάκου Παπαδόπουλου παρακολουθώντας την καθημερινότητά του που μοιράζεται ανάμεσα στη θάλασσα και στην οικογένειά του. Καταγράφει στιγμές με τις κόρες του και τη σύζυγό του. Αποτελεί μια ματιά στη ζωή του ανθρώπου που χαρακτηρίσθηκε ήρωας.
Ήδη σύμφωνα με πληροφορίες οι «New York Times» έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να αξιοποιήσουν το ντοκιμαντέρ της για να προβληθεί όχι πλέον σαν μια φοιτητική εργασία, αλλά ως μεγάλη κινηματογραφική παραγωγή με αξιώσεις να φθάσει ακόμη πιο ψηλά.
Στρατής Μπαλάσκας / ΑΠΕ - ΜΠΕ
