Γεωπάρκα: όταν η φύση είναι μνημειώδης
ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΕΛΛΗ ΙΣΜΑΗΛΙΔΟΥ/BHMΑ
Από την Ακρόπολη και τις Πυραμίδες μέχρι τον Πύργο της Πίζας και το Αγαλμα της Ελευθερίας, τα εκατοντάδες μνημεία ανά την υφήλιο ανέκαθεν έχαιραν θαυμασμού και αναγνώρισης. Εν έτει 2010, ωστόσο, η ανερχόμενη δύναμη στον τουρισμό με όλο και περισσότερους φανατικούς υποστηρικτές βασίζεται στα μνημεία που έχουν δημιουργηθεί από το χέρι- όχι του ανθρώπου- αλλά της... φύσης. Ο λόγος για τα γεωπάρκα, τις ειδικές προστατευμένες περιοχές από την UΝΕSCΟ οι οποίες περιέχουν γεωλογικά αξιοθέατα (απολιθωμένα δάση, φαράγγια, σπήλαια, γλυπτά της φύσης κλπ.), φυσική ομορφιά, οικολογική σημασία και κυρίως υποδομή για περιβαλλοντικό τουρισμό, όπως πεζοπορικά μονοπάτια και οργανωμένες περιηγήσεις. «Τα γεωπάρκα είναι στοιχεία της φυσικής κληρονομιάς του τόπου μας, η οποία εκτείνεται σε βάθος όχι χιλιάδων αλλά... εκατομμυρίων ετών. Γι΄ αυτό και η ανάδειξη της μοναδικής ιστορίας που “κρύβει” κάθε γεωπάρκο μέσα από ειδικές δομές και μουσεία δημιουργεί ένα σπουδαίο πόλο έλξης για τουρίστες που αγαπούν τον εναλλακτικό τουρισμό», σχολιάζει στο «Βήμα» ο κ. Νικόλαος Ζούρος, αναπληρωτής καθηγητής Φυσικής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου, ενός από τα τρία γεωπάρκα που έχουν αναγνωριστεί στη χώρα μας- τα άλλα δύο είναι το Φυσικό Πάρκο Ψηλορείτη και το Πάρκο Χελμού-Βουραϊκού.
Σε μία έκταση 150.000 στρεμμάτων, το εν λόγω μνημείο της φύσης περιλαμβάνει εκατοντάδες κορμούς δένδρων που σκεπάσθηκαν από ηφαιστειακά υλικά και απολιθώθηκαν στη θέση τους πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια, καθώς και ένα Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο οποίο εκτίθενται ευρήματα και εξηγείται με διαδραστικές μεθόδους το μοναδικό αυτό γεωλογικό φαινόμενο. Μάλιστα, το εν λόγω γεωπάρκο βραβεύθηκε ως νικητής προορισμός του ευρωπαϊκού προγράμματος «Ευρωπαϊκοί Προορισμοί Αριστείας» του έτους 2009, για την πρότυπη αξιοποίηση μιας προστατευόμενης περιοχής για βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη.
«Μέσα από τη διαδραστική παρουσίαση των γεωλογικών φαινομένων,τα γεωπάρκα κατορθώνουν να μαγεύουν όλες τις ηλικίες. Διασκεδάζουν τους μικρούς και ενημερώνουν τους μεγάλους,ενώ την ίδια στιγμή ευαισθητοποιούν τους πολίτες και τους φέρνουν κοντά στην τοπική κοινωνία», σχολιάζει η κυρία Κατερίνα Χατζοπούλου, γεωλόγοςεκπαιδευτικός. «Συχνά, μάλιστα, αποτελούν και ευκαιρία για άθληση!Σκεφτείτε μόνο ότι η “επίσκεψή” μου στο γεωπάρκο του Ψηλορείτη ήταν στην πραγματικότητα μία ορεινή πεζοπορία διάρκειας... εννέα ωρών! » προσθέτει γελώντας.
Ενα γεωπάρκο αποτελεί και αξιόλογη ευκαιρία για ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας, ιδίως όταν βρίσκεται σε ακριτικές περιοχές. «Χάρη στο Απολιθωμένο Δάσος επιβιώσαμε σε δύσκολες περιόδους και κατορθώσαμε να αναπτυχθούμε, καθώς πλήθος τουριστών έρχονται σε επαφή με την περιοχή και τα προϊόντα μας», σχολιάζει στο «Βήμα» η κυρία Ελένη Πρίτσα, πρόεδρος του γυναικείου συνεταιρισμού Μεσοτόπου Λέσβου, ο οποίος αποτελείται από 35 γυναίκες που παράγουν παραδοσιακά χειροποίητα γλυκά. «Αλλωστε,λαμβάνουμε μέρος σε όλες τις δραστηριότητες του γεωπάρκου,συμμετέχουμε στις αγροτουριστικές εκθέσεις που οργανώνει ενώ συχνά παρέχουμε ακόμα και ένα ιδιόμορφο... “παραδοσιακό catering” για τις εκδηλώσεις του», προσθέτει η ίδια.
Βέβαια, η κήρυξη ενός τόπου ιδιαίτερου γεωλογικού και φυσικού ενδιαφέροντος ως γεωπάρκου δεν είναι εύκολη υπόθεση! Απαιτείται να συνεδριάσει ειδικό συμβούλιο επιστημόνων της UΝΕSCΟ, μετά την υποβολή φακέλου υποψηφιοτήτων, το οποίο συνεκτιμά όλες τις παραμέτρους και κυρίως τις προοπτικές αξιοποίησης της περιοχής ως προορισμού εναλλακτικού τουρισμού. Αυτή τη στιγμή υφίστανται 37 γεωπάρκα στην Ευρώπη, 30 στην Ασία, ενώ το δίκτυο της Βόρειας και Νότιας Αμερικής βρίσκεται υπό διαμόρφωση. Από σήμερα, άλλωστε, και μέχρι τις 5 Οκτωβρίου στο πλαίσιο του 9ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Γεωπάρκων βρίσκονται στη Λέσβο περισσότεροι από 400 επιστήμονες οι οποίοι, μεταξύ άλλων, θα εξετάσουν υπό την αιγίδα της UΝΕSCΟ τις υποψηφιότητες για τα νέα γεωπάρκα που θα προστεθούν στο δίκτυο.
«Κάθε πέτρα έχει την ιστορία της»«Η χώρα μας περιλαμβάνει πλήθος γεωλογικών μνημείων για τα οποία δυστυχώς δεν γνωρίζουμε τίποτα.Είναι σαν προσπερνά κάποιος αδιάφορα την Ακρόπολη επειδή δεν γνωρίζει περί τίνος πρόκειται!» σχολιάζει η κυρία Εφη Θωμαΐδου, η οποία έχει επισκεφθεί τόσο το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου όσο και το γεωπάρκο του Ψηλορείτη και ένιωσε, όπως λέει, σαν να εισέρχεται «σε έναν νέο μαγικό κόσμο». «Οταν μυηθείς στα μυστικά των γεωπάρκωνκαταλήγεις να μην παίρνεις τίποτε ως δεδομένο και να αναρωτιέσαι για την “ιστορία” ακόμα και κάθε... πέτρας που συναντάς! Ας σταματήσουμε επιτέλους να υποτιμούμε τη φυσική ιστορία του τόπου μας», προσθέτει.
