Κάνοντας ιστορική στροφή, το πολύ συντηρητικό Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, ακύρωσε σήμερα μια απόφαση-ορόσημο που εδώ και περίπου μισό αιώνα διασφάλιζε το δικαίωμα των Αμερικανίδων στην άμβλωση, η οποία όμως δεν έγινε ποτέ αποδεκτή από τη θρησκευόμενη δεξιά.
Η ετυμηγορία των δικαστών δεν καθιστά αυτομάτως παράνομες τις αμβλώσεις, όμως γυρίζει τις ΗΠΑ στην κατάσταση που ίσχυε πριν από την εμβληματική απόφαση «Ρόου εναντίον Γουέιντ» του 1973, όταν δηλαδή η κάθε Πολιτεία ήταν ελεύθερη να τις εγκρίνει ή να τις απαγορεύσει.
Δεδομένου ότι η χώρα είναι διχασμένη, σχεδόν οι μισές Πολιτείες, κυρίως στον Νότο, μπορεί να τις απαγορεύσουν πολύ γρήγορα. Το Μισούρι ήταν η πρώτη Πολιτεία που ανακοίνωσε ότι απαγορεύει τις αμβλώσεις, μετά την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
«Το Σύνταγμα δεν κάνει καμία αναφορά στην άμβλωση και κανένα από τα άρθρα του δεν προστατεύει ρητά αυτό το δικαίωμα», γράφει στο σκεπτικό της απόφασης, εξ ονόματος της πλειοψηφίας των 6 συντηρητικών δικαστών, ο Σάμιουελ Αλίτο. Η απόφαση Ρόου εναντίον Γουέιντ «ήταν εξ αρχής πλήρως αθεμελίωτη» και «πρέπει να ακυρωθεί», πρόσθεσε.
«Ήρθε η ώρα να θέσουμε το ζήτημα των αμβλώσεων στους εκλεγμένους εκπροσώπους του λαού», στα τοπικά κοινοβούλια, γράφει επίσης ο δικαστής.
Η διατύπωση αυτή είναι πολύ κοντά στο κείμενο του προσχεδίου απόφασης που είχε διαρρεύσει στον Τύπο τον Μάιο, προκαλώντας διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα και κύμα αγανάκτησης στους προοδευτικούς κύκλους. Έκτοτε, το κλίμα ήταν τεταμένο γύρω από το Δικαστήριο, όπου είχε τοποθετηθεί ένας φράχτης ασφαλείας για να μην πλησιάζουν κοντά οι διαδηλωτές. Τον Ιούνιο, ένας ένοπλος συνελήφθη κοντά στο σπίτι του συντηρητικού δικαστή Μπρετ Κάβανο και του ασκήθηκε δίωξη για απόπειρα δολοφονίας.
Σήμερα, αμέσως μόλις ανακοινώθηκε η απόφαση, εκατοντάδες διαδηλωτές άρχισαν να συγκεντρώνονται στην Ουάσινγκτον - κάποιοι έκλαιγαν από χαρά, άλλοι από θλίψη.
Η σημερινή απόφαση θεωρείται «μία από τις σημαντικότερες στην ιστορία του Ανωτάτου Δικαστηρίου από την εποχή που ιδρύθηκε, το 1790», παρατήρησε ο καθηγητής δικαίου της υγείας, Λόρενς Γκόστιν. «Έχει συμβεί και άλλες φορές το Ανώτατο Δικαστήριο να αλλάξει αποφάσεις του, όμως για να θεμελιώσει ή να επαναφέρει ένα δικαίωμα και ποτέ για να το καταργήσει», σημείωσε.
Η απόφαση αυτή πηγαίνει επίσης αντίθετα με την τάση που παρατηρείται διεθνώς για την αποποινικοποίηση των αμβλώσεων σε χώρες όπου η επιρροή της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας παραμένει πολύ ισχυρή, όπως στην Ιρλανδία, την Αργεντινή, το Μεξικό ή την Κολομβία. Επιστεγάζει έναν αγώνα μισού αιώνα που έδινε μεθοδικά η θρησκευόμενη δεξιά, για την οποία η απόφαση συνιστά τεράστια νίκη αλλά όχι και το τέλος της μάχης: το κίνημα θα συνεχίσει να αγωνίζεται ώστε να ωθήσει όσο το δυνατόν περισσότερες Πολιτείες να καταργήσουν τις αμβλώσεις ή να πετύχει την απαγόρευσή τους σε ομοσπονδιακό επίπεδο.
Η απόφαση θα πρέπει επίσης να θεωρηθεί νίκη του Ρεπουμπλικάνου πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος κατά τη διάρκεια της θητείας του διόρισε τους τρεις από τους έξι συντηρητικούς δικαστές, τον Νιλ Γκόρσατς, τον Μπρέτ Κάβανο και την Έιμι Κόνεϊ Μπάρετ.
Οι τρεις προοδευτικοί δικαστές διαφώνησαν με την πλειοψηφία θεωρώντας ότι η απόφαση «θέτει σε κίνδυνο άλλα δικαιώματα της ιδιωτικής ζωής, όπως την αντισύλληψη και τους γάμους μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου» αλλά και «δυναμιτίζει τη νομιμότητα» του ίδιου του Δικαστηρίου. Η πλειοψηφία «χειραφετήθηκε από την υποχρέωσή της να εφαρμόζει τον νόμο με έντιμο και αμερόληπτο τρόπο», καταγγέλλουν σε οξύ ύφος οι τρεις δικαστές.
Ο επικεφαλής του Δικαστηρίου, ο μετριοπαθής συντηρητικός Τζον Ρόμπερτς, προσπάθησε να τηρήσει μια πιο ισορροπημένη στάση: ήθελε να δικαιώσει μεν την Πολιτεία του Μισισίπι (ένας νόμος της οποίας στάθηκε αφορμή για την ανατροπή του δεδικασμένου) χωρίς όμως να ανατρέψει την απόφαση Ρόου εναντίον Γουέιντ.
Σύμφωνα με το ινστιτούτο Guttmacher, ένα κέντρο ερευνών που αγωνίζεται για την πρόσβαση στην αντισύλληψη και τις αμβλώσεις σε όλον τον κόσμο, 13 Πολιτείες έχουν ήδη περάσει «νόμους-ζόμπι»: απαγορεύουν τις αμβλώσεις και θα τεθούν αυτομάτως σε ισχύ. «Τις επόμενες ημέρες, εβδομάδες και μήνες, θα δούμε κλινικές να κλείνουν» σε αυτές τις Πολιτείες, όπως το Τέξας ή η Λουιζιάνα, σχολίασε ο Λόρενς Γκόστιν. Εκτιμάται ότι θα ακολουθήσουν το παράδειγμά τους άλλες 12 Πολιτείες, απαγορεύοντας πλήρως ή εν μέρει τις αμβλώσεις.
Σε ένα μεγάλο μέρος της χώρας επομένως οι γυναίκες που θέλουν να κάνουν άμβλωση θα αναγκαστούν είτε να συνεχίσουν την εγκυμοσύνη, είτε να παρανομήσουν (για παράδειγμα, παραγγέλνοντας χάπια μέσω του διαδικτύου) ή να ταξιδέψουν σε άλλες Πολιτείες, όπου η άμβλωση θα επιτρέπεται. Το ταξίδι όμως είναι ακριβό και η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου θα πλήξει κυρίως τις φτωχές γυναίκες ή εκείνες που μεγαλώνουν μόνες τα παιδιά τους - η μεγάλη πλειονότητα προέρχεται από τις μειονότητες των ισπανόφωνων και των Αφροαμερικανών.
---
Αντιδράσεις στην ιστορική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου που ανατρέπει τον νόμο για το δικαίωμα στην άμβλωση
Η αμερικανική συντηρητική δεξιά υποδέχθηκε με θέρμη την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου που «πέταξε στον σκουπιδοτενεκέ της Ιστορίας» το δικαίωμα στην άμβλωση, ενώ η αριστερά και πολλές οργανώσεις από την άλλη δεσμεύτηκαν ότι θα συνεχίσουν να «μάχονται» για να υπερασπίζονται αυτό το δικαίωμα των γυναικών.
«Επιστρέφοντας το ερώτημα της άμβλωσης στις Πολιτείες και στους ανθρώπους, το Ανώτατο Δικαστήριο διόρθωσε ένα ιστορικό λάθος», χαιρέτισε με μήνυμά του στο Twitter ο πρώην αντιπρόεδρος Μάικ Πενς στην κυβέρνηση Τραμπ.
Τώρα που η απόφαση η οποία θωράκιζε αυτό το δικαίωμα για σχεδόν 50 χρόνια σε ομοσπονδιακό επίπεδο «πετάχτηκε στον κάδο των σκουπιδιών της ιστορίας, ανοίγει μια νέα αρένα», πρόσθεσε ο Ρεπουμπλικάνος Πενς, ένθερμος Χριστιανός Ευαγγελιστής, που δίνει «μια δεύτερη ευκαιρία για μια ζωή» και προτρέπει κάθε πολιτεία της χώρας να απαγορεύσει τις αμβλώσεις.
«Αυτή η βάρβαρη απόφαση είναι εξωφρενική και σπαρακτική. Αλλά μην έχετε αυταπάτες: τα δικαιώματα των γυναικών και όλων των Αμερικανών θα είναι στα ψηφοδέλτια αυτόν τον Νοέμβριο», δήλωσε η Δημοκρατική πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι, αναφερόμενη στις ενδιάμεσες εκλογές των ΗΠΑ αργότερα φέτος.
Ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Μιτς Μακόνελ έκανε λόγο «για μια ιστορική νίκη για το Σύνταγμα και για τους πιο ευάλωτους στην κοινωνία μας». «(Αυτή η απόφαση) είναι γενναία και ορθή», είπε.
«Σήμερα, το Ανώτατο Δικαστήριο όχι μόνο ανέτρεψε σχεδόν 50 χρόνια δικαστικού προηγούμενου, αλλά υποβίβασε την άκρως προσωπική απόφαση που μπορεί να πάρει κάποιος στα καπρίτσια πολιτικών και ιδεολόγων - εξαπολύοντας επίθεση στις θεμελιώδεις ελευθερίες εκατομμυρίων Αμερικανίδων», δήλωσε ο πρώην πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα.
Ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δήλωσε πολύ απογοητευμένος από την απόφαση. «Είμαι πολύ απογοητευμένος, γιατί τα δικαιώματα των γυναικών πρέπει να προστατεύονται. Και θα περίμενα από την Αμερική να προστατεύσει αυτά τα δικαιώματα», δήλωσε στο Reuters ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους στο περιθώριο συνόδου κορυφής της Κοινοπολιτείας στη Ρουάντα.
Η αμερικανική οργάνωση Pro-Life αναφέρθηκε σε «μια αξέχαστη ημέρα για τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Από ιστορική πλευρά, το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών, με πλειοψηφία συντηρητικών δικαστών μετά τους διορισμούς που έκανε ο Ντόναλντ Τραμπ, ενταφίασε μια απόφασή που, για σχεδόν μισό αιώνα, εγγυάται το δικαίωμα των Αμερικανίδων στην άμβλωση, μια απόφαση που δεν έγινε ποτέ δεκτή από τη θρησκευτική δεξιά.
Αυτή η απόφαση δεν καθιστά παράνομο τον τερματισμό της κύησης, αλλά επαναφέρει τις ΗΠΑ στην κατάσταση που ίσχυε πριν από την εμβληματική απόφαση Roe v. Wade του 1973, όταν κάθε πολιτεία ήταν ελεύθερη να επιτρέψει την άμβλωση ή όχι.
«Σήμερα κλαίμε. Αύριο πολεμάμε», πρόσθεσε η Δημοκρατική γερουσιαστής Τζιν Σαχίν.
Η κύρια αμερικανική οργάνωση οικογενειακού προγραμματισμού υποσχέθηκε να συνεχίσει να «παλεύει» για να αποκαταστήσει αυτό το δικαίωμα και να το διατηρήσει όσο το δυνατόν περισσότερο σε τοπικό επίπεδο. «Πιθανόν νιώθετε πολλά συναισθήματα - πόνο, θυμό, σύγχυση. Δεν πειράζει, είμαστε μαζί σας και δεν θα σταματήσουμε ποτέ να παλεύουμε για εσάς», έγραψε στο Twitter η Planned Parenthood.
Το ίδιο μήνυμα από την οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων Διεθνής Αμνηστία, η οποία ζητά «δράση» για την «προστασία του δικαιώματος στην άμβλωση στις Ηνωμένες Πολιτείες». «Δεν είσαι ελεύθερος αν δεν μπορείς να αποφασίσεις για το μέλλον σου. Η άμβλωση είναι ανθρώπινο δικαίωμα», επέμεινε.
«Είναι θέλημα Θεού»: Το σχόλιο του Τραμπ για την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου
Η ακύρωση του δικαιώματος στην άμβλωση που αποφάσισε σήμερα το αμερικανικό Ανώτατο Δικαστήριο απαντά «στο θέλημα του Θεού», δήλωσε ο Αμερικανός πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.
Ερωτηθείς από το κανάλι Fox News για τον δικό του ρόλο στην εξέλιξη αυτή, επειδή κατά τη θητεία του στον Λευκό Οίκο διόρισε τρεις δικαστές και έτσι έγειρε την πλειοψηφία του Ανωτάτου Δικαστηρίου στο συντηρητικό στρατόπεδο, ο Ρεπουμπλικανός δισεκατομμυριούχος απάντησε: «Είναι θέλημα Θεού».
Η απόφαση «ακολουθεί το Σύνταγμα» και «επαναφέρει τα πάντα σε πολιτειακό επίπεδο, όπως θα έπρεπε ανέκαθεν να ισχύει», πρόσθεσε.
Το Βατικανό επαινεί την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για τις αμβλώσεις
Η Ποντιφική Ακαδημία για τη Ζωή επαίνεσε σήμερα την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για τις αμβλώσεις, λέγοντας ότι αυτή «θέτει προκλήσεις σε ολόκληρο τον κόσμο» για ζητήματα ζωής.
Ο οργανισμός αυτός του Βατικανού υπογράμμισε επίσης σε ανακοίνωσή του ότι η υπεράσπιση της ανθρώπινης ζωής δεν μπορεί να περιορίζεται σε ατομικά δικαιώματα, επειδή η ζωή είναι ένα ένα θέμα «ευρείας κοινωνικής σημασίας».
"Τρομερό πλήγμα για τα ανθρώπινα δικαιώματα" η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ
Η ακύρωση του δικαιώματος στην άμβλωση που αποφάσισε σήμερα το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ «είναι ένα τρομερό πλήγμα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα των φύλων», δήλωσε η Μισέλ Μπατσελέτ, Ύπατη Αρμοστής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
«Η πρόσβαση σε ασφαλή, νόμιμη και αποτελεσματική άμβλωση είναι γερά ριζωμένη στο διεθνές ανθρώπινο δίκαιο και είναι κεντρικής σημασίας για την αυτονομία και την ικανότητα των γυναικών να κάνουν τις δικές τους επιλογές», ανέφερε η Μπατσελέτ σε ανακοίνωσή της.
Μπάιντεν: «Τραγικό λάθος, αποτέλεσμα εξτρεμιστικής ιδεολογίας» η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου που ακυρώνει το δικαίωμα στην άμβλωση
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε σήμερα ότι η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου που ακυρώνει το δικαίωμα στην άμβλωση είναι ένα "τραγικό λάθος" και το αποτέλεσμα "εξτρεμιστικής ιδεολογίας".
"Η υγεία και η ζωή των γυναικών αυτής της χώρας βρίσκονται τώρα σε κίνδυνο", δηλώνει ο Δημοκρατικός πρόεδρος σε ομιλία του στον απόηχο της ιστορικής δικαστικής απόφασης, εκφράζοντας λύπη γι' αυτή τη "θλιβερή ημέρα" για τις Ηνωμένες Πολιτείες, που αποτελούν εξαίρεση παγκοσμίως.
Ο Μπάιντεν απηύθυνε έκκληση να συνεχιστεί ειρηνικά ο αγώνας και να προασπιστεί το δικαίωμα στην άμβλωση και όλες τις άλλες "προσωπικές ελευθερίες" καθώς πλησιάζουν οι ενδιάμεσες βουλευτικές εκλογές που προαναγγέλλονται δύσκολες για το στρατόπεδο των Δημοκρατικών.
"Η απόφαση αυτή είναι το αποτέλεσμα μιας σκόπιμης προσπάθειας εδώ και δεκαετίες για να ανατραπεί η ισορροπία του Δικαίου μας" δήλωσε.
"Το Δικαστήριο μας οδηγεί σε έναν εξαιρετικά επικίνδυνο δρόμο", δήλωσε.
"Σήμερα το Ανώτατο Δικαστήριο αφαίρεσε ξεκάθαρα ένα συνταγματικό δικαίωμα από τον αμερικανικό λαό που είχε ήδη αναγνωρίσει".
"Οι ψηφοφόροι πρέπει να κάνουν τη φωνή τους να ακουστεί. Φέτος το φθινόπωρο θα πρέπει να εκλέξουν περισσότερους γερουσιαστές και εκπροσώπους οι οποίοι θα κωδικοποιήσουν το δικαίωμα μιας γυναίκας να επιλέγει, στον ομοσπονδιακό νόμο για άλλη μια φορά".
"Έχω προειδοποιήσει για το πώς αυτή η απόφαση διακυβεύει το ευρύτερο δικαίωμα στην ιδιωτικότητα για όλους... Το δικαίωμα να λαμβάνετε τις καλύτερες αποφάσεις για την υγεία σας. Το δικαίωμα στον έλεγχο των γεννήσεων, ένα παντρεμένο ζευγάρι στην ιδιωτικότητα της κρεβατοκάμαρας του".
Το Δικαστήριο των εννέα δικαστών, που φέρει για μεγάλο χρονικό διάστημα το αποτύπωμα της αμερικανικής θρησκευτικής δεξιάς μετά τους διορισμούς που έκανε ο Ντόναλντ Τραμπ, "γυρίζει κυριολεκτικά την Αμερική 150 χρόνια πίσω" επικαλούμενο παλιές νομολογίες, δήλωσε με αποδοκιμασία ο Μπάιντεν μιλώντας από τη μεγάλη αίθουσα στην είσοδο του Λευκού Οίκου.
Γυναίκες που έχουν θέσεις κλειδιά στον Λευκό Οίκο συγκεντρώθηκαν για να ακούσουν τις δηλώσεις του προέδρου, ενώ μια βαριά σιωπή και σκυθρωπά πρόσωπα βάραιναν το περιβάλλον.
Ο Μπάιντεν υποσχέθηκε να κάνει "καθετί που περνά από το χέρι του" μέσω διαταγμάτων και ρυθμιστικών αποφάσεων, για να δοκιμάσει παρά ταύτα να προστατέψει την πρόσβαση στην εθελούσια διακοπή της κύησης, η οποία στο εξής απειλείται στις μισές αμερικανικές Πολιτείες.
Ο πρόεδρος δεσμεύτηκε κυρίως να προστατέψει το δικαίωμα των Αμερικανίδων να ταξιδεύουν σε μια Πολιτεία όπου η άμβλωση θα παραμένει νόμιμη, όπως και την πρόσβαση στη χορήγηση χαπιών που τερματίζουν την κύηση, στην αρχή της εγκυμοσύνης.
Ωστόσο παραδέχθηκε ότι τα περιθώρια ελιγμών του είναι περιορισμένα και ότι μόνο το αμερικανικό Κογκρέσο μπορεί να αποκαταστήσει αυτό το δικαίωμα από το οποίο επωφελούνται όλες οι Αμερικανίδες από το 1973, με την ψήφιση ομοσπονδιακού νόμου που θα συντρίψει τις αποφάσεις των Πολιτειών -- κυρίως αυτών που διοικούνται από Ρεπουμπλικάνους.
Ο 79χρονος πρόεδρος, πιστός καθολικός, που υποστηρίζει θερμά το δικαίωμα στην άμβλωση, προειδοποίησε επίσης για τις πιθανές επιπτώσεις της απόφασης που εκδόθηκε σήμερα σε άλλα κεκτημένα, όπως η αντισύλληψη και ο γάμος για όλους.
