Εκδήλωση τιμής στον Ταγματάρχη Παπαγιάννη και στους Λέσβιους νεκρούς της Μάχης του Σκρα
Με πρωτοβουλία του Συλλόγου των κατοίκων των συνοικιών Κουλμπάρας και Κιόσκι Μυτιλήνης «το κιρκινέτσι» τιμήθηκε σήμερα 17 Μαΐου ανήμερα της επετείου της Μάχης του Σκρα η μνήμη του ήρωα Βασίλη Παπαγιάννη. Του Ταγματάρχη Διοικητή του 1ου Τάγματος των Λέσβιων στο 5ο Σύνταγμα του Αρχιπελάγους που έπεσε μαζί με εκατοντάδες άνδρες από τη Λέσβο στην πολύνεκρη αυτή μάχη του Α παγκοσμίου πολέμου.
Στην εκδήλωση που έγινε κάτω από άσχημες καιρικές συνθήκες, παρέστη ο Μητροπολίτης Μυτιλήνης κ. Ιάκωβος που προέστη στην επιμνημόσυνη δέηση. Αναφορά στο χρονικό της ημέρας έγινε από τον Πρόεδρο του Συλλόγου Στρατή Μπαλάσκα. Μετά τις καταθέσεις στεφάνων ακολούθησε μικρή δεξίωση στη Λέσχη Αξιωματικών που παρέθεσε η 98 ΑΔΤΕ.
Στο κάλεσμα του Συλλόγου ανταποκρίθηκαν εκπρόσωποι της πολιτικής, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των Ενόπλων Δυνάμεων. Παρόντες ήταν ο Αντιπεριφερειάρχης Λέσβου Κώστας Αρώνης, ο Δήμαρχος Μυτιλήνης Παναγιώτης Χριστόφας, η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Εριφύλη Χιωτέλλη, ο Διοικητής της 98 ΑΔΤΕ Υποστράτηγος Νικόλαος Γκρέτσας, ο Γενικός Αστυνομικός Διευθυντής Βορείου Αιγαίου Μιχάλης Σεβδυνίδης, εκπρόσωπος του βουλευτή Χαράλαμπου Αθανασίου, ο Πρόεδρος του Συλλόγου των Μικρασιατών της Σκάλας Λουτρών «το Δελφίνι» και άλλοι εκπρόσωποι των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, της τοπικής και κοινωνικής ζωής του τόπου. Την επιμνημόσυνη δέηση τέλεσε ο Μητροπολίτης Μυτιλήνης Ιάκωβος, προσδίδοντας εκκλησιαστική βαρύτητα στη μνήμη του πεσόντος ήρωα.
Η σύντομη ομιλία του Προέδρου του Συλλόγου των κατοίκων των συνοικιών Κουλμπάρα και Κιόσκι Μυτιλήνης «το κιρκινέτσι»
«Μαζευτήκαμε σήμερα εδώ για να θυμηθούμε μαζί, πως 107 χρόνια πριν, τέτοιες ώρες, εκατοντάδες φαμίλιες της Λέσβου (αλλά και της Λήμνου και του Αϊ Στράτη και της Ίμβρου και της Τενέδου που συναποτελούσαν τότε το Νομό Λέσβου) αγωνιούσαν, έκλαιγαν και προσεύχονταν για την τύχη των παιδιών τους.
Των νησιωτών που συγκρότησαν - εκόντες άκοντες - τις δυνάμεις της Μεραρχίας του Αρχιπελάγους. Της δύναμης κρούσης του Ελληνικού Στρατού της Εθνικής Αμύνης, των πιστών στον Ελευθέριο Βενιζέλο στρατιωτικών δυνάμεων δηλαδή, που από το προηγούμενο πρωινό, το πρωί της 16ης Μαΐου επιτέθηκαν στον άριστα οχυρωμένο βουλγαρικό στρατό και τους συμμάχους τους.
Μαζευτήκαμε για να θυμηθούμε πως 338 παιδιά της Λέσβου μεταξύ των οποίων και ο Διοικητής του 1ου Τάγματος του 5ου Συντάγματος της Μεραρχίας Αρχιπελάγους Ταγματάρχης Βασίλειος Παπαγιάννης που αντί του γραφείου στην Αθήνα ανιψιός του πανίσχυρου Στρατηγού Δαγκλή ων επέλεξε την πρώτη γραμμή του μετώπου, έμειναν για πάντα εκεί στα βουνά της Μακεδονίας υπερασπιζόμενοι αυτοί οι «άγουροι» νέοι, μιαν «άγουρη» ακόμα λευτεριά και τη έννοια της πατρίδας που είχαν δεν είχαν γνωρίζει πριν έξη μόλις χρόνια. Εκτός από τους νεκρούς, 1.777 τραυματίστηκαν βαριά ή ελαφρύτερα. Ενώ 164 κηρύχθηκαν αγνοούμενοι.
Μαζευτήκαμε για να θυμηθούμε πως λίγους μήνες μετά, ο επιζήσας, ένας από τους επιζήσαντες, Μυτιληνιός ήρωας της μάχης του Σκρά των πολλών εκατοντάδων νεκρών Μυτιληνιών στο χωριό του. Στο τραίνο που τον κατέβαζε στον Πειραιά μπαίναν από τους σταθμούς οι Αθηναίοι βλέπαν τα παράσημα και τον χαιρετούσαν. Ώσπου κάποια στιγμή μπήκε στο τραίνο κι ο λοχαγός. Ένας λοχαγός. Είδε πως δεν είχε ένα κάθισμα να καθίσει, είδε τον παρασημοφορημένο φαντάρο και τον διέταξε: «Φαντάρε σήκω… Πίσω». Δεν άντεξε ο Μυτιληνιός φαντάρος και του είπε του λοχαγού το αμίμητο που διέσωσε σε χρονογράφημα το ο Στρατής Μυριβήλης. «Μπα κυρ λουχαγέ… Στου Σκρά ουμπρός, στου τραίνου πίσου;»…
Μαζευτήκαμε σήμερα για να πουμε ξανά και ξανά ένα ευχαριστώ στην Περιφερειακή αρχή, που άκουσαν το αίτημα του συλλόγου μας για την επανατοποθέτηση στη θέση που είχε τοποθετηθεί στις 29 Αυγούστου 1926 στην πλατεία Ελευθερίας στο Κιόσκι η προτομή του ήρωα Ταγματάρχη Βασίλη Παπαγιάννη, επικεφαλής των Λεσβίων στρατιωτών. Και την ανέθεσαν σε δυο νέους γλύπτες από τη Λέσβο, στο Γιάννη Καλάργαλη και στον Κώστα Παυλιδέλλη – που είναι σήμερα μαζί μας - να τη φιλοτεχνήσουν. Το αισθητικό αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό.
Όσον αφορά την παλιά προτομή, στη δεκαετία του 1950 λόγω της κατασκευής του κτηνιατρείου πολύ κοντά σε αυτήν, μεταφέρθηκε στο πάρκο του Αγίου Ευδοκίμου, Πριν λίγα χρόνια βανδαλίστηκε και καταστράφηκε. Στέκει σήμερα εκεί στην άκρη του ταλαίπωρου πάρκου, πραγματική ντροπή για την πόλη και τους πολίτες της. Μια προτομή που σύμφωνα με την εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΛΟΓΟΣ του 1929 «κατασκευάσθη δε, δαπάναις των συναδέλφων του ήρωος».
Μένει ακόμα η τοποθέτηση μαρμάρινων επιγραφών εδώ δίπλα στην προτομή με τα ονόματα των νεκρών Λεσβίων αλλά και Λημνιών και Αγιοστρατητών και Ιμβρίων και Τενεδίων στρατιωτών. Μένει ακόμα το όνομα της Μεραρχίας Αρχιπελάγους, του διάδοχου της 22ου Συνάγματος πεζικού, της Μάχης του Σκρα, των ηρώων της Μάχης του Σκρά να αποτελέσουν αφορμή ονοματοθεσίας κάποιων δρόμων της πόλης. Μόνο η οδός Σκρά ως τοπωνύμιο όμως και χωρίς αναφορά στη μάχη υπάρχει στο ιστορικό κέντρο μαζί με άλλα τοπωνύμια περιοχών της Μακεδονίας στη διάρκεια του Α παγκοσμίου πολέμου.
Μένει και η πλατεία στην οποία σήμερα βρισκόμαστε που τόσο έχει συνδεθεί με ιστορικά γεγονότα του 20ου αιώνα. Η πλατεία Ελευθερίας να μετατραπεί σε μια πραγματική πλατεία για τους πολίτες και τα παιδιά της πόλης. Μια πλατεία που θα χαιρόμαστε τις χαρές της ειρήνης στις σκιές μνημείων και προτομών ηρώων για την ελευθερία του τόπου. Μια πλατεία που θα ξαναγίνει πλατεία ελευθερίας από πλατεία αυθαιρεσίας και ελεύθερης στάθμευσης αυτοκινήτων.
Με τη σημερινή σεμνή τελετή στην προτομή του ήρωα Παπαγιάννη ως σύλλογος των κατοίκων των συνοικιών του ιστορικού κέντρου, της Κουλμπάρας και του Κιοσκιού «το κιρκινέτσι» δηλώνουμε ότι περιμένουμε τη συνέχεια...».
