«Όχι» εργαζομένων στην εκχώρηση των υδάτινων πόρων της Λέσβου στην ΕΥΔΑΠ ΝΗΣΩΝ Α.Ε.

Με την παρούσα επιστολή θέλουμε να θέσουμε υπόψη σας τον κίνδυνο της ιδιωτικοποίησης των υδάτινων πόρων των νησιών του Β. Αιγαίου με αφορμή το μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής με την ΕΥΔΑΠ.

            Οι βάσεις για την επέκταση της ΕΥΔΑΠ στα νησιά τέθηκαν τον Ιούλιο του 2011 με την ίδρυση της 100% θυγατρικής της , της ΕΥΔΑΠ Νήσων. Σκοπός της είναι η παροχή υπηρεσιών ύδρευσης , αποχέτευσης και συλλογής ομβρίων υδάτων και διαχείρισης αποβλήτων στη νησιωτική Ελλάδα.

            Το σχέδιο της ΕΥΔΑΠ όμως δεν είναι τόσο απλό ούτε τόσο αθώο όσο φαίνεται από πρώτη ματιά. Κατ΄αρχάς υπογράφοντας μια τέτοια σύμβαση ένα νησί , στην πράξη ιδιωτικοποιεί την διαχείριση των υδάτινων πόρων του, κάνοντας ταυτόχρονα την ΕΥΔΑΠ πιο ελκυστική στους πιθανούς αγοραστές της.

Τότε ο νέος αγοραστής δεν θα βρεθεί μόνο (έναντι πινακίου φακής) να κατέχει την ΕΥΔΑΠ στα σημερινά γεωγραφικά της όρια που κατά βάση περιλα-μβάνουν το λεκανοπέδιο της Αττικής, αυτόματα θα βρεθεί να ελέγχει και τα νερά της νησιωτικής Ελλάδας αν τυχόν και το πρόγραμμα υπογραφής των σχετικών συμβάσεων προχωρήσει ικανοποιητικά και ξεπεράσει το σημερινό βάλτωμα. Οπότε δια της πλαγίας οδού, εξ αντανακλάσεως, ο ιδιώτης θα βρεθεί με περισσότερα περιουσιακά στοιχεία και δυνητικές πηγές κέρδους στη διάθεσή του.

Εδώ πραγματικά αξίζουν θαυμασμού οι κουτοπονηριές που μηχανεύεται το ελληνικό δημόσιο ώστε να εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες του δημοσίου για να χαρίζει εκατομμύρια ευρώ στους ιδιώτες.  Οι συμβαλλόμενοι φορείς για την εκτέλεση της προγραμματικής σύμβασης μπορεί να χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων μέσω προγραμμάτων συγχρηματοδοτού-μενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται αμιγώς από εθνικούς πόρους, τον τακτικό προϋπολογισμό και άλλα Εθνικά ή Περιφερειακά προγράμματα καθώς και από τους προϋπολογισμούς των συμβαλλόμενων φορέων.

Με απλά λόγια ο ιδιώτης θα κερδίζει από επενδύσεις που θα χρηματοδο-τούνται από το ΕΣΠΑ ή το ΠΔΕ, με τσάμπα δημόσιο χρήμα δηλαδή, το οποίο θα δίνεται στην ιδιωτική ΕΥΔΑΠ με την επίκληση του κοινωφελούς έργου .

Αν ήταν όμως έτσι, αν δηλαδή προέχει το κοινωφελές έργο, θα έπρεπε αυτή η πολιτική να αντανακλάται και στα τιμολόγια

Η σύμβαση δεν επιτρέπει στα Δημοτικά Συμβούλια να συνδιαμορφώ-νουν τις τιμές και να μπορούν έτσι να βάλουν τουλάχιστον φρένο σε περιπτώσεις άγριας κερδοσκοπίας.

Η σύμβαση της ΕΥΔΑΠ σχετικά με την τιμολόγηση αναφέρει τα εξής «Ειδικότερα οι συμβαλλόμενοι μΟΤΑ συναινούν στην από δω και δια της υπογραφής της ειδικής προγραμματικής σύμβασης εφαρμογής υποκατάστάσή τους από την ΕΥΔΑΠ Νήσων στην είσπραξη των επιβαλλόμενων τελών και αξίας καταναλισκόμενου ύδατος απ΄ευθείας από τους δημότες εκάστου συμβαλλόμενου ΟΤΑ. Το ύψος των εκάστοτε τελών προσδιορίζεται δια επιχειρησιακού σχεδιασμού και των προβλέψεων κέρδους- οφέλους και υπόκειται στον ετήσιο έλεγχο του δημοτικού συμβουλίου.»   έναν έλεγχο δηλαδή θα κάνουν και τίποτε περισσότερο. Καμμία δυνατότητα παρέμβασης ώστε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες ή οικονομικές δραστηριότητες που χρήζουν στήριξης να πληρώνουν χαμηλότερα τιμολόγια. Μετά την απομάκρυνση από το ταμείο κανένα λάθος δεν αναγνωρίζεται σαν να λέει  η ΕΥΔΑΠ στους δημοτικούς αξιωματούχους που θα χάσουν από τα χέρια τους κλασσικά μέσα άσκησης κοινωνικής και αναπτυξιακής πολιτικής.

            Ο χαρακτήρας της  σύμβαση κλίνει υπέρ της ΕΥΔΑΠ και σε βάρος των νησιωτών και η διάρκειά της προβλέπει 20ετή διάρκεια.

Η εμπορευματοποίηση του νερού που αντιμετωπίζεται σαν ένα οποιοδήποτε προϊόν ή πρώτη ύλη για πλουτισμό του ιδιωτικού τομέα με τα σχέδια της ΕΥΔΑΠ Νήσων, πρέπει να προκαλέσει μεγάλες κοινωνικές αντιδράσεις στα νησιά του Β. Αιγαίου όπως προκάλεσε στην Λευκάδα το 2011 όταν εμπορικού σύλλογοι και χιλιάδες κάτοικοι και φορείς ξεσηκώθηκαν ενάντια στην απόφαση του δήμου να υπογράψει την αποικιοκρατική αυτή σύμβαση .

Αυτό πρέπει να συμβεί και στα ΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ .

Επίσης να τονίσουμε ότι σε μια χώρα στην οποία αμφισβητούνται κυριαρχικά δικαιώματα, υπάρχουν ζητήματα με την υφαλοκρηπίδα να ανακαλύπτονται συνεχώς γκρίζες ζώνες(αγορά νησιών)  δεν θα έπρεπε να τίθενται σε συζήτηση θέματα όπως η ιδιωτικοποίηση των υδάτινων πόρων.

Η βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων δεν εξασφαλίζεται μέσα από την ανάθεσή της σε μια ανώνυμη Εταιρεία, σύμφωνα με την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, θα πρέπει να βασίζεται σε σχέδια διαχείρισης ανά υδρολογική λεκάνη που προκύπτουν ως αποτέλεσμα μιας συστηματικής διαβούλευσης μέσω των Περιφερειακών Συμβουλίων Υδάτων. Θεσμοί που θα έπρεπε να λειτουργούν εδώ και πολλά χρόνια, με ευθύνη όμως τόσο της κεντρικής όσο και της περιφερειακής διοίκησης, δεν έχουν ακόμα συγκροτηθεί και αν έχουν συγκροτηθεί δεν λειτούργησαν.

Η διαχείριση του νερού, ως φυσικού πόρου και αγαθού στο οποίο πρέπει να έχουν πρόσβαση όλοι οι πολίτες ανεξαρτήτως της οικονομικής τους κατάστασης δεν μπορεί να παραδοθεί σε καμία Ανώνυμη Εταιρεία που βρίσκεται σε διαδικασία ιδιωτικοποίησης και θα επιβάλει στους καταναλωτές τους νόμους της αγοράς.

            Σε πολλά νησιά και περιοχές μέχρι σήμερα υπήρξε αδράνεια των αρμοδίων φορέων που οδήγησε σε κακή ποιότητα παρεχόμενου νερού ελλιπέστατη καταγραφή και χρεώσεις αυτό όμως δεν αποτελεί πειστική δικαιολογία για μια λευκή επιταγή – παραχώρηση των τοπικών πόρων και της δημοτικής περιουσίας στην ΕΥΔΑΠ Α.Ε.

Η παραχώρηση των φυσικών πόρων και των υποδομών των νησιών ή μελλοντικών υποδομών εξυπηρετεί ίσως ανάγκες βελτίωσης του «πακέτου» της για να πουληθεί σε υψηλότερη τιμή και όχι προσπάθεια να λυθούν προβλήματα που όντως αντιμετωπίζουν τα νησιά μας.

Αμφισβητούμε επίσης το κατά πόσον η διαχείριση των υδάτινων πόρων των νησιών- με τις ιδιαίτερες δυνατότητες, ανάγκες και προβλήματα καθενός- μπορεί να επιχειρηθεί κεντρικά από μια Υπηρεσία με αποτελεσματικό τρόπο. 

             Η εμπειρία σε άλλους τομείς από την κεντρική διαχείριση έχει υπάρξει διαχρονικά προβληματική. Υπενθυμίζουμε ότι η πρόσφατη αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση (Καλλικράτης) σχεδιάστηκε στη λογική της δημιουργίας Δήμων- Κυβερνείων και της Περιφερειακής αποκέντρωσης αρμοδιοτήτων.

Καλούμε τους νησιωτικούς Δήμους να αναλάβουν τις ευθύνες και την υποχρέωση να προστατεύσουν την δίκαιη παροχή του νερού στους δημότες τους και να σχεδιάσουν και να διαχειριστούν την ορθολογική χρήση του  μετατρέποντας το σε εργαλείο ουσιαστικής βιώσιμης ανάπτυξης και ποιότητας ζωής.

Δεν κατανοούμε την άρνηση και δεν αποδεχόμαστε την αδυναμία που δηλώνουν οι Δημοτικές Αρχές να διαχειριστούν κατά την υποχρέωσή τους, τους υδάτινους πόρους είτε μέσω των ΔΕΥΑ είτα μέσω των υπηρεσιών Ύδρευσης των Δήμων .

Υποστηρίζουμε κάθε προσπάθεια για αναβάθμιση της λειτουργίας των ΔΕΥΑ ή των υπηρεσιών των Δήμων ώστε να επιτευχθεί η προστασία και βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων στις νησιωτικές (και όχι μόνο) περιοχές .

Με βάση τα παραπάνω

• Καταγγέλλουμε την στάση που τηρεί η Κυβέρνηση μέσω του Υπουργείου Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής δια μέσου του υπουργού κ. Μουσουρούλη και του Γενικού Γραμματέα κ. Σπιλάνη  τόσο για την υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας με την ΕΥΔΑΠ Α.Ε. μεταξύ 15 νησιών του Αιγαίου , τόσο και για την συνεχιζόμενη παρότρυνση των Δημάρχων των νησιών του Β. Αιγαίου για υπογραφή συμβάσεων.
• Ζητάμε να ανακληθούν οι αποφάσεις Δήμων που έχουν ληφθεί για παραχώρηση της διαχείρισης των υδάτινων πόρων στην ΕΥΔΑΠ Νήσων Α.Ε. και να μην υπογραφεί  από κανένα Δήμαρχο Προγρα-μματική Συμφωνία Πλαίσιο.
• Καλούμε τις Περιφέρειες να προχωρήσουν στην λειτουργία των Περιφερειακών Συμβουλίων Υδάτων ώστε η πολιτική και τα διαχειριστικά σχέδια να είναι αποτέλεσμα διαβούλευσης.
• Ζητάμε να κινηθούν διαδικασίες μέσω της ΚΕΔΕ για την  αναβάθμιση των δυνατοτήτων των νησιωτικών δήμων για την ενίσχυση των ΔΕΥΑ και των υπηρεσιών Ύδρευσης των Δήμων με την άρση της απαγόρευσης για πρόσληψη προσωπικού που θα βοηθήσει στην κάλυψη κενών προσωπικού όπου υπάρχουν και την στήριξη μέσα από αποκεντρωμένες δομές ώστε να διαχειριστούν σωστά τους υδάτινους πόρους και τα λύματα των νησιών , και να παρέχουν ποιοτικές υπηρεσίες στους κατοίκους με γνώμονα την ποιότητα και όχι το κέρδος.
• Ζητάμε την τροποποίηση της υποπαραγράγου Γ.1 παράγραφος 12 , ώστε να μπορέσουν οι ΔΕΥΑ να λειτουργήσουν και να συνεχίσουν να παρέχουν ποιοτικές υπηρεσίες στους κατοίκους των νησιών του Β. Αιγαίου (και όχι μόνο).
• Καλούμε τα πολιτικά κόμματα και τους φορείς του Β. Αιγαίου να στηρίξουν το κοινωνικό αγαθό –το νερό- ώστε να μην περάσει σε χέρια ιδιωτών.

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΔΕΥΑ ΛΕΣΒΟΥ