Πάνω από 50.000 προσκυνητές στον Μανταμάδο: Κατάνυξη και κοσμοσυρροή στη Γιορτή του Ταξιάρχη 2025
Περισσότεροι από 50.000 προσκυνητές αναμένονται φέτος στη γιορτή του Ταξιάρχη Μανταμάδου. Κατάνυξη, τάματα και πλήρη πλοία προς Λέσβο.
Το μεγαλύτερο θρησκευτικό γεγονός της Λέσβου κορυφώνεται φέτος την Κυριακή 4 Μαΐου 2025, καθώς χιλιάδες προσκυνητές από κάθε γωνιά της Ελλάδας —και όχι μόνο— θα συγκλίνουν στο Ιερό Προσκύνημα του Ταξιάρχη Μανταμάδου για την ετήσια γιορτή της Κυριακής των Μυροφόρων, που φέτος συμπίπτει με τη 137η επέτειο από τα εγκαίνια του ιστορικού ναού (8 Μαΐου 1888).
Παρά τα πρόσφατα προβλήματα με απαγορευτικά απόπλου, την απεργία της Πρωτομαγιάς και τις αυξημένες ανάγκες μετακίνησης, οι εκτιμήσεις αναφέρουν άφιξη άνω των 50.000 προσκυνητών μέσα στο τετραήμερο 2–5 Μαΐου στον Μανταμάδο. Η πίστη υπερνικά απαγορευτικά και απεργίες...

Ένα προσκύνημα εθνικής εμβέλειας
Η γιορτή προς τιμήν του Αρχαγγέλου Μιχαήλ είναι η κορυφαία θρησκευτική συνάντηση της Λέσβου. Πιστοί καταφθάνουν για να προσκυνήσουν την ανάγλυφη θαυματουργή εικόνα, να εκπληρώσουν τάματα, να ζητήσουν παρηγοριά και να ευχαριστήσουν τον προστάτη τους.
Πολλοί επιλέγουν να διανύσουν πεζή τον δρόμο από τη Μυτιλήνη έως τον Μανταμάδο, σε ένα ταπεινό οδοιπορικό πίστης και ευγνωμοσύνης, συχνά μέσα στη νύχτα, ανάβοντας κερί και ψέλνοντας καθώς πλησιάζουν στο ναό. Οι εικόνες αυτές, που επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο, αποτυπώνουν τη βαθιά θρησκευτική συνείδηση του λαού.
Κατάμεστα τα πλοία και τα αεροπλάνα – Πρωτοφανής κινητικότητα
Οι θαλάσσιες συγκοινωνίες από Πειραιά προς Μυτιλήνη καταγράφουν πλήρη πληρότητα. Το πλοίο της γραμμής της Παρασκευής έχει ξεπεράσει τα 1.100 επιβεβαιωμένα εισιτήρια, ενώ τα αεροπορικά δρομολόγια από Αθήνα και Θεσσαλονίκη βρίσκονται κοντά στο 100% πληρότητα για τις ημερομηνίες Παρασκευής έως Κυριακής.
H επιστροφή την Κυριακή το απόγευμα προβλέπεται επίσης ασφυκτική, καθώς οι περισσότεροι ταξιδιώτες αναχωρούν άμεσα μετά τον εορτασμό.

Ισχυρή παρουσία ιεραρχών
Το προσκύνημα αποκτά φέτος και συνοδικό χαρακτήρα, αφού μαζί με τον Μητροπολίτη Μηθύμνης Χρυσόστομο και τον Μητροπολίτη Μυτιλήνης Ιάκωβο, θα συνεορτάσουν:
- Ο Μητροπολίτης Σερρών & Νιγρίτης Θεολόγος
- Ο Μητροπολίτης Γρεβενών Δαβίδ
- Ο Μητροπολίτης Ζιχνών & Νευροκοπίου Ιερόθεος
- Ο Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως Χρυσόστομος
Η Πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία το πρωί της Κυριακής, η περιφορά της εικόνας και ο Εσπερινός με Παράκληση το απόγευμα, προσδίδουν στο γεγονός πανελλαδικό κύρος και ενισχύουν την πνευματική σημασία του.
Ρομά και Τούρκοι προσκυνητές: Ένα διεθνές και διαπολιτισμικό φαινόμενο
Το προσκύνημα προσελκύει χιλιάδες Ρομά προσκυνητές, που θεωρούν τον Αρχάγγελο προστάτη τους λόγω του σκούρου χρώματος της εικόνας. Επιπλέον, η επισκεψιμότητα από την Τουρκία αυξάνεται διαρκώς, καθώς οι αρχάγγελοι αναγνωρίζονται στο Ισλάμ και η φήμη του Μανταμάδου έχει περάσει τα σύνορα.

Εμποροπανήγυρη, μετακινήσεις και παραδοσιακό φαγητό
- Το Υπεραστικό ΚΤΕΛ Λέσβου έχει οργανώσει έκτακτα δρομολόγια από και προς τον Μανταμάδο, για να διευκολύνει την πρόσβαση.
- Ο περιβάλλων χώρος του ναού φιλοξενεί τη μεγάλη εμποροπανήγυρη, με πάγκους από όλη την Ελλάδα.
- Το παραδοσιακό κισκέκ, που μαγειρεύεται σε τεράστια καζάνια από το βράδυ του Σαββάτου, θα ευλογηθεί και θα προσφερθεί την Κυριακή το μεσημέρι, σε μια συμβολική πράξη ενότητας και φιλοξενίας.

Πρόγραμμα Εορταστικών Εκδηλώσεων 2025
Σάββατο, 3 Μαΐου
- 19:00: Μέγας Εσπερινός – Συμμετοχή αρχιερέων και πλήθους πιστών
Κυριακή, 4 Μαΐου
- 07:30: Όρθρος
- 09:00: Πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία
- 11:30: Περιφορά Ιερής Εικόνας & Ευλογία Κισκέκ
- 18:00: Εσπερινός & Παράκληση προς τους Αρχαγγέλους
Δευτέρα, 5 Μαΐου
- Πανηγυρική Αρχιερατική Θεία Λειτουργία

Ένα προσκύνημα που ενώνει – Πίστη, λαός, παράδοση
Ο Μανταμάδος γίνεται για μία ακόμα χρονιά πνευματικός φάρος για όλη την Ορθοδοξία, αποδεικνύοντας πως η πίστη παραμένει ζωντανή, μαζική και καθολική εμπειρία. Με ιστορία, θαύματα, λαϊκή συμμετοχή και διαπολιτισμική απήχηση, το πανηγύρι του Ταξιάρχη καθιερώνεται ως ορόσημο θρησκευτικού τουρισμού.
Ο Ταξιάρχης και η Ιστορία του
Ο Ταξιάρχης του Μανταμάδου είναι ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα της Ορθοδοξίας, με την εκκλησία του να δεσπόζει σε έναν κατάφυτο χώρο γεμάτο ελιές και πεύκα, λίγο έξω από το χωριό. Ο αρχικός ναός χρονολογείται πριν από το 1700, ενώ το 1879 ανοικοδομήθηκε εκ βάθρων. Η ανάγλυφη εικόνα του Αγίου, μοναδική στη Λέσβο, φιλοτεχνήθηκε, σύμφωνα με την παράδοση, από έναν μοναχό που επέζησε από επιδρομή Σαρακηνών πειρατών. Χρησιμοποιώντας πηλό και το αίμα των σφαγιασθέντων μοναχών, δημιούργησε το εικόνισμα, αποδίδοντας τη σωτηρία του στον Ταξιάρχη.
Η εικόνα, με το σκοτεινό πρόσωπο του Αγίου που προβάλλει από το ασημένιο πλαίσιο, εμπνέει δέος και θαυμασμό. Οι προσκυνητές αναφέρουν ότι η έκφραση του Ταξιάρχη αλλάζει, από αυστηρή και απόμακρη σε ήρεμη και οικεία, πιστεύοντας ότι ο Άγιος επικοινωνεί μαζί τους μέσω αυτών των αλλαγών. Ο Ταξιάρχης θεωρείται προστάτης όχι μόνο του Μανταμάδου αλλά και ολόκληρης της Λέσβου, με τη φήμη των θαυμάτων του να εκτείνεται πέρα από τα σύνορα της Ελλάδας.
Το προσκύνημα φιλοξενεί σημαντικά κειμήλια, όπως τον αρχιερατικό σάκο του εθνομάρτυρα Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄, που αγοράστηκε σε δημοπρασία από τον Μανταμαδιώτη Μητροπολίτη Πορφύριο Φωτιάδη και δωρίστηκε στην εκκλησία. Επιπλέον, ο ναός διατηρεί παλιά ευαγγέλια, χρυσοκέντητο επιτραχήλιο του 1656, εικόνες του 16ου αιώνα και την αρχαία πηγή αγιάσματος, που θεωρείται ιαματική. Ο τάφος του Μητροπολίτη Πορφυρίου, με την εντοιχισμένη πλάκα, αποτελεί ακόμη ένα σημείο αναφοράς για τους επισκέπτες.
Το 2025, το πανηγύρι του Ταξιάρχη συνεχίζει να αποτελεί σημείο συνάντησης για πιστούς και επισκέπτες, συνδυάζοντας την πνευματικότητα με την τοπική κουλτούρα. Η προετοιμασία του κισκέκ, που παρασκευάζεται με παραδοσιακές συνταγές από τις οικογένειες του χωριού, ενισχύει τον κοινοτικό χαρακτήρα της γιορτής. Παράλληλα, η περιφορά της εικόνας, συνοδεία παραδοσιακών χορών και μουσικής, δημιουργεί μια μοναδική ατμόσφαιρα που συνδέει το παρελθόν με το παρόν.
Η πρόσβαση στο Μανταμάδο είναι εύκολη μέσω του επαρχιακού δρόμου από τη Μυτιλήνη, ενώ το χωριό προσφέρει επιλογές διαμονής και τοπικές γεύσεις για τους επισκέπτες. Οι διοργανωτές καλούν τους πιστούς να συμμετάσχουν με σεβασμό και να βιώσουν τη μοναδική εμπειρία του προσκυνήματος, που συνδυάζει πίστη, παράδοση και φιλοξενία.
Το Πανηγύρι του Ταξιάρχη Μανταμάδου παραμένει μια γιορτή που υπερβαίνει τα όρια της Λέσβου, προσελκύοντας ανθρώπους από όλο τον κόσμο. Το 2025, στις 4 Μαΐου, ο Μανταμάδος θα γεμίσει και πάλι φως, ψαλμωδίες και την ευλάβεια των πιστών, που θα συγκεντρωθούν για να τιμήσουν τον Ταξιάρχη, τον φύλακα της πίστης και της παράδοσης.