Συνέντευξη με το Γιάννη Κουκέλλη, ιδρυτή της Ιστοσελίδας "mytiliniadialektos.gr"

Συνέντευξη του ιδρυτή της ιστοσελίδας http://mytiliniadialektos.gr/Γιάννη Κουκέλλη,  μέλους του Φιλοπρόοδου Συλλόγου Αγιασωτών και αντιπροσώπου στην Ομοσπονδία Λεσβιακών Συλλόγων Αττικής.

– Πώς σας ήρθε η ιδέα για την ιστοσελίδα   http://mytiliniadialektos.gr/   (πρώην Ιστολόγιο mytilinia-dialektos.blogspot.com) και με ποιο τρόπο την υλοποιήσατε;

– Την ιδέα για τη δημιουργία της ιστοσελίδας την έδωσε αρχικά το σημείωμα που βλέπετε μόλις την επισκεφτείτε: «Θα χάσουμι τ’ γλουσσούδα μας!». Την έδωσε δηλαδή το ενδιαφέρον για το γλωσσικό μας ιδίωμα. Ωστόσο την καλλιέργησε και η απόσταση απ’ τη γενέτειρα. Και πρέπει να σας πω το εξής: Μπορεί μόνο τα δέντρα να έχουν ρίζες, αλλά και οι άνθρωποι ριζώνουν στον τόπο που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν. Κι όταν οι συνθήκες τούς αναγκάσουν να φύγουν απ’ τη γενέτειρά τους, δεν παύουν να σκέφτονται τις «ρίζες» τους. Το ίδιο, λοιπόν, συνέβη και με μένα, ο οποίος γεννήθηκα το 1976 και ανδρώθηκα στην πόλη της Μυτιλήνης, αλλά αναγκάστηκα για χάρη της σχολής του Λιμενικού Σώματος να την αποχαιρετίσω το 2001 και να εγκατασταθώ στο «κλεινόν άστυ». Έξι χρόνια πέρασαν, ώσπου το 2007 η νοσταλγία του νησιού και η έλλειψη επαφής με το γλωσσικό μου ιδίωμα και τους χρήστες του με έκαναν να στραφώ στις ρίζες μας, και να καταπραΰνω τον πόνο του νόστου μέσω των απεριόριστων δυνατοτήτων του διαδικτύου.

Αναζήτησα, λοιπόν, σχετικά βιβλία για τα blog και το Ίντερνετ, αφιέρωσα αρκετό χρόνο στη μελέτη τους, και αναλαμβάνοντας το σχετικό οικονομικό βάρος κατάφερα να φτιάξω μόνος μου τη συγκεκριμένη ιστοσελίδα, στην οποία αναρτώ φωτογραφίες και βίντεο από τη Λέσβο και τους ανθρώπους της, αλλά και από δραστηριότητες και εκδηλώσεις λεσβιακών συλλόγων, καθώς επίσης θέματα πολιτιστικά, γλωσσικά, κοινωνικά κλπ.

 Μετά από τέσσερα χρόνια, παρά τις όποιες αντιξοότητες και τα διάφορα προσκόμματα, νιώθω ικανοποιημένος από την αναγνώριση του blog μας, το οποίο μετρά ήδη 158.000 επισκέψεις. Το γεγονός αυτό μου δίνει τη δύναμη να συνεχίσω την προσπάθεια που άρχισα και να αντεπεξέλθω σε ακόμα μεγαλύτερες προκλήσεις, εμπλουτίζοντας το blog και επινοώντας νέους τρόπους επικοινωνίας. Διότι στο σημερινό κόσμο της πληροφορικής, «γη Μυτιλήν’ μας είνι ένα ιμκρό χουριό».

– Ποιοι είναι οι στόχοι σας;

– Οι βασικοί μας στόχοι είναι τέσσερις και είναι οι εξής:

α) Η διατήρηση της γλωσσικής πολιτιστικής κληρονομιάς μας, την οποία κινδυνεύουμε να απολέσουμε όσοι ζούμε μακριά απ’ το νησί μας.

β) Η παροχή πληροφοριών στους απανταχού Μυτιληνιούς για τα γλωσσικά τους ιδιώματα και η παράθεση φωτογραφιών και βίντεο από τη Λέσβο, ώστε μέσω αυτών να έρθουν –κυρίως οι απόδημοι– πιο κοντά στο νησί μας.

γ) Η δημιουργία ενός κοινού σημείου αναφοράς στο διαδίκτυο, μέσω του οποίου να επικοινωνούμε μεταξύ μας οι Μυτιληνιοί, απ’ όποιο σημείο του πλανήτη κι αν βρισκόμαστε.

δ) Η παροχή των βασικών πληροφοριών σε κάθε επισκέπτη της ιστοσελίδας ο οποίος ενδιαφέρεται να γνωρίσει τη γλώσσα και τον πολιτισμό μας, ακόμα κι αν δεν είναι Μυτιληνιός.

– Πιστεύετε πως η γλώσσα των κατοίκων της Μυτιλήνης τείνει να ενσωματωθεί στη Νέα Ελληνική; Αν ναι, πού νομίζετε ότι οφείλεται αυτό;

– Κατ’ αρχήν να σας διευκρινίσω ότι παρόλο που μιλάμε για μυτιληνιά διάλεκτο με κάποια βασικά χαρακτηριστικά των βορειοελλαδικών ιδιωμάτων, η διάλεκτος αυτή διαφέρει από τόπο σε τόπο, οπότε δεν έχουμε ένα αλλά πολλά ιδιώματα. Για παράδειγμα, στην Αγιάσο λένε το «περιστέρι» «πιριστέρ’», αλλά στο Πλωμάρι «πιρισκέρ’». Όλα αυτά τα ιδιώματα, λοιπόν, είναι η αλήθεια ότι τείνουν να αφομοιωθούν προς την Νεοελληνική Κοινή, με τον ίδιο τρόπο που οι αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι –και η δική μας αρχαία αιολική– αφομοιώθηκαν και τελικά αντικαταστάθηκαν απ’ την Αλεξανδρινή Κοινή τους τρεις τελευταίους αιώνες προ Χριστού. Βλέπουμε δηλαδή ότι η ιστορία της γλώσσας μας επαναλαμβάνεται. Κι αυτό δε συμβαίνει μόνο στα λεσβιακά αλλά σε όλα τα νεοελληνικά ιδιώματα, τα οποία πρέπει να πούμε ότι δημιουργήθηκαν μετά τις δύο αλώσεις της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους και τους Τούρκους, όταν έλειψε δηλαδή ο έλεγχος και η επικοινωνία με το διοικητικό κέντρο.

Η επικράτηση της Νεοελληνικής Κοινής σήμερα οφείλεται ακριβώς στις εμπορικές, πολιτιστικές, οικονομικές, κοινωνικές κλπ. σχέσεις των Ελλήνων μεταξύ τους, στην τουριστική πρόοδο της περιφέρειας και στην ανάπτυξη του εσωτερικού τουρισμού, στα μέσα ενημέρωσης (και κυρίως στην τηλεόραση), στο σχολείο και φυσικά στην αποδοχή της Νεοελληνικής Κοινής ως κοινού μας γλωσσικού οργάνου.

Ωστόσο, ιδιώματα περιοχών της Λέσβου απομακρυσμένων γεωγραφικά, όπως η Αγιάσος, είναι φυσικό να αντέξουν περισσότερο στην πίεση της Νεοελληνικής Κοινής, στην οποία πίεση έχουν ήδη υποχωρήσει τα ιδιώματα περιοχών που αποτελούν εμπορικά κέντρα της Λέσβου, όπως είναι η πόλη της Μυτιλήνης και η Καλλονή. Γλωσσολογικά, αυτή η αφομοίωση των ιδιωμάτων απ’ την Κοινή Νεοελληνική δεν είναι κάτι κακό, κι όπως είπαμε παραπάνω έχει ξανασυμβεί κάτι αντίστοιχο στο παρελθόν. Αλλά σε εμάς που έχουμε μεγαλώσει με τα γλωσσικά μας ιδιώματα και που έχουμε αυτά ως μητρική μας γλώσσα, η υποχώρησή τους είναι φυσικό να μας δημιουργεί μια κάποια νοσταλγία, ή ακόμα και πικρία.

– Γνωρίζετε, μέσα από τις επαφές σας στο facebook, τι ηλικίας είναι κυρίως τα άτομα που ενδιαφέρονται να επισκεφθούν την ιστοσελίδα σας;

– Ενδιαφέρον επιδεικνύουν άτομα όλων των ηλικιών ανεξαιρέτως. Και είναι ευχάριστο να βλέπεις ανθρώπους ηλικίας από 17 μέχρι 107 χρονών να προσπαθούν για παράδειγμα να βρουν τι σημαίνει μια διαλεκτική λέξη που βάζω στον τοίχο του facebook και ζητώ να μου πούνε.

– Είναι μέσα στα σχέδιά σας να καταφέρετε με κάποιο τρόπο να προσελκύσετε το ενδιαφέρον των νέων για την ιστορία των ιδιωμάτων μας;

– Φυσικά! Μάλιστα ετοιμάσαμε το νέο διαδικτυακό μας τόπο, που  είναι ο http://mytiliniadialektos.gr. Και όπου μπορείτε να βρείτε κείμενα, φωτογραφίες, λεξιλόγιο μυτιληνιό, συνταγές με την βοήθεια δυο κοριτσιών από το νησί μας που συντηρούν το προφίλ TheLesvosKitchen , video , τραγούδια, εκδηλώσεις Συλλόγων Λέσβου σε όλο τον κόσμο κ.α.

– Ποια είναι η άποψή σας για τη νέα μόδα των greeklish που χρησιμοποιούν οι νέοι σήμερα; Έχετε να τους προτείνετε κάτι μέσα από την εφημερίδα μας;

– Νομίζω ότι η παγκοσμιοποίηση κάνει κακό και καλό θα ήταν οι νέοι να μη γράφουν με greeklish, δηλαδή ελληνικά με λατινικούς χαρακτήρες. Ωστόσο το πρόβλημα των greeklish δεν είναι απλό, καθώς μέσω αυτού του προβλήματος τίθεται ίσως περισσότερο από ποτέ το ζήτημα της φωνητικής γραφής της Κοινής Νεοελληνικής. Δε θα ήθελα πάντως να κάνω υποδείξεις στους νέους και να απαιτήσω συμμόρφωση. Άλλωστε, θα μπορούσε κάποιος «διαβασμένος» νέος να πει ότι στο κάτω - κάτω της γραφής το λατινικό αλφάβητο δεν είναι άλλο απ’ το αρχαίο χαλκιδικό,  το οποίο πήραν οι Λατίνοι απ’ τους Χαλκιδείς αποίκους στην Κάτω Ιταλία και τη Σικελία!

--------------------------------

η συνέντευξη δόθηκε στην εφημερίδα "ΠΟΛΙΤΙΚΑ"