Παναγιώτης Σκορδάς (Ιδέα, Συντονισμός, Επιμέλεια έκδοσης, Εισαγωγικό κείμενο, Σύνταξη Βιβλιογραφίας ): Λεσβογραφίες του Αγώνα. Λογοτεχνικές & ιστορικές προσεγγίσεις στην παρουσία της Λέσβου στην Επανάσταση του 1821, Εκδόσεις Μύθος, Μυτιλήνη 2021, σελ 318
Οι εκδόσεις «Μύθος» τιμώντας το κορυφαίο ιστορικό γεγονός του εορτασμού των 200 χρόνων από τη έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ετοίμασαν και παραδίδουν στο αναγνωστικό κοινό μια ιδιαίτερη έκδοση αφιερωμένη στη Λέσβο και στο 1821. Όπως σημειώνει ο Παναγιώτης Σκορδάς, δρ Νεοελληνικής Φιλολογίας και επιμελητής του βιβλίου στο εισαγωγικό κείμενο «μπορεί για τη Λέσβο το 1912 να είναι μια ημερομηνία ορόσημο της σύγχρονης ιστορίας της αλλά και στα προεπαναστατικά χρόνια, στην έναρξη της επανάστασης το 1821 και τα χρόνια που ακολούθησαν το νησί είχε τη δική του ιδιαίτερη και σημαντική συμμετοχή και συμβολή: φιλικό κίνημα, επαναστατικά γεγονότα, κορυφαίες προσωπικότητες και εκατοντάδες Λέσβιοι στα πεδία των μαχών σ’ όλη την Ελλάδα. Η σύγχρονη ιστορική έρευνα φέρνει στο φως συνεχώς νέα στοιχεία».
Είκοσι συγγραφείς, καταξιωμένοι και γνωστοί αλλά και νέοι-πρωτοεμφανιζόμενοι με διακρίσεις σε πανελλήνιους σχολικούς διαγωνισμούς, εμπνεόμενοι από ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα που σχετίζονται με το νησί μας και με την απαραίτητη μυθοπλαστική επεξεργασία καταθέτουν πρωτότυπα λογοτεχνικά κείμενα, άλλοι αναδεικνύουν ιστορικές μορφές και άλλοι τον απόηχο των γεγονότων:
Αβούρη Αναστασία, Αναγνωστοπούλου Αχ. Μαρία, Αξιώτης Μάκης, Γιαννίκος Στρατής, Δουκέλλης Αντώνης, Ιντζέμπελης Ελπιδοφόρος, Καμβυσέλλης Γιώργος, Καρτέρης Γιώργος, Κατραμάδου Συμώνη (εικονογράφηση: Δημήτρης Καραπιπέρης), Κατσούρη Αναστασία, Λαγουμίδης Βρασ.Γιώργος, Μαυραγάνης Ξενοφών, Μολίνος Στρατής, Παπαδέλλης Νίκος, Πολυπαθέλλης Κώστας, Σταυράκης Τζανετής, Στεφανέλλη Μαρίτα, Στεφανέλλης Τζάνος, Τρουμπούνη-Βεκρή Ειρήνη, Χατζηβασιλείου Γιάννης.
Εισαγωγικά δημοσιεύεται εκτενέστατο ιστορικό κείμενο του Γιάννη Κωνσταντέλλη, ο οπoίος περιδιαβαίνει τους «Δρόμους της Επανάστασης» από το 1453 μ.Χ έως το 1912 μ.Χ..
Επιλογικά ο Παναγιώτης Σκορδάς δημοσιεύει μια κατατοπιστική βιβλιογραφία για τη Λέσβο και την Ελληνική Επανάσταση.
Τα κείμενα πλαισιώνονται και συμπληρώνονται με πλουσιότατο αρχειακό, εικαστικό και εικονογραφικό υλικό, τυπωμένο σε τετραχρωμία.
Το εισαγωγικό κείμενο του Παναγιώτη Σκορδά με τίτλο τον σολωμικό στίχο «Ω θεϊκιά κι όλη αίματα Πατρίδα» ολοκληρώνεται με τα παρακάτω: «Ο εορτασμός των 200 χρόνων μέσα σε συνθήκες πρωτόγνωρων και ποικίλων περιορισμών και δυσκολιών λόγω της πανδημίας του covid – 19, δεν θα πρέπει να μας αποπροσανατολίσει από τη βασική στόχευση κάθε ιστορικής επετείου: η ιστορία όχι μόνο να μην ξεχνιέται, αλλά να αποτελεί το ισχυρότερο μάθημα, για να κτίσουμε ένα καλύτερο μέλλον για την πατρίδα μας και τις επόμενες γενιές. Το είπαν με τρόπο μοναδικό ο Κωστής Παλαμάς «Μεθύστε με το αθάνατο κρασί του Εικοσιένα» και ο Γέρος του Μοριά «Σκλαβωθείτε εις τα γράμματα».
