Ειδικό σκάφος με γυάλινο πάτο - Νέες δυνατότητες επίσκεψης στο θαλάσσιο τμήμα του Απολιθωμένου Δάσους

• Πρόγραμμα ΕΣΠΑ – ΠΕΠ Κρήτης και Νήσων Αιγαίου Έργο «Ανάδειξη & αξιοποίησης Απολιθωμένου Δάσους Νησίδας Νησιώπης»
• ΕΙΔΙΚΟ ΣΚΑΦΟΣ ΜΕ ΓΥΑΛΙΝΟ ΠΥΘΜΕΝΑ ΣΤΟ ΣΙΓΡΙ Νέες δυνατότητες επίσκεψης στο θαλάσσιο τμήμα του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας  

Ειδικό σκάφος με γυάλινο πυθμένα προμηθεύτηκε το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου στα πλαίσια της ενταγμένης στο ΕΣΠΑ Πράξης «Ανάδειξη και αξιοποίηση Απολιθωμένου Δάσους Νησίδας Νησιώπης». Η Πράξη υλοποιείται στα πλαίσια της Πρόσκλησης 44 για έργα του άξονα προτεραιότητας 8 «Αειφόρος Ανάπτυξη και ποιότητα ζωής στην Περιφέρεια Β. Αιγαίου» με ανάδοχο φορέα το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου.

Το έργο υλοποιείται με εντατικούς ρυθμούς και ήδη έχουν δημιουργηθεί οι υποδομές για τη μετάβαση των επισκεπτών της περιοχής του Απολιθωμένου Δάσους στο νησιωτικό πάρκο, όπου θα έχουν τη μοναδική ευκαιρία να θαυμάσουν το θαλάσσιο τμήμα του Απολιθωμένου Δάσους, την παράκτια ζώνη της νησίδας Νησιώπη καθώς και το χερσαίο τμήμα της με τα μοναδικά ευρήματα απολιθωμένων δέντρων 20 εκατομμυρίων ετών. Η μετάβαση των επισκεπτών στη νησίδα Νησιώπη και το θαλάσσιο τμήμα του Απολιθωμένου Δάσους θα γίνεται με το ειδικό σκάφος που προμηθεύτηκε το Μουσείο, ώστε οι επισκέπτες να μπορούν μέσα από το γυάλινο πυθμένα του να παρατηρήσουν τις μοναδικές απολιθωματοφόρες θέσεις που βρίσκονται σήμερα κάτω από τη θάλασσα αλλά και τους μοναδικούς γεωλογικούς σχηματισμούς και δομές.

Κατά τη μετάβασή τους στο χερσαίο τμήμα της Νησιώπης οι επισκέπτες θα μπορούν να περιηγηθούν μέσα από ειδικές περιπατητικές διαδρομές στη νησίδα και να γνωρίσουν 40 εντυπωσιακές απολιθωματοφόρες θέσεις που έχουν ανασκαφεί τα τελευταία χρόνια. Σε αυτές περιλαμβάνονται νέες εμφανίσεις απολιθωμένων δένδρων της οικογένειας των Ταξοδιείδων ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίζει το εντυπωσιακότατο εύρημα ενός γιγαντιαίου κορμού δένδρου που αποκαλύφθηκε σχεδόν ακέραιος στη φυσική του θέση. Το απολίθωμα έχει συνολικό μήκος 17,20 μέτρα ενώ η διάμετρος του κοντά στη βάση του κορμού είναι 1,70 μέτρα. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι το δένδρο αυτό αποκαλύπτει και τις συνθήκες του ενταφιασμού του μέσα σε ένα μεγάλο ρεύμα ηφαιστειακών υλικών που με την πίεση του φαίνεται να ξερίζωσαν το γιγάντιο αυτό δένδρο και το έριξαν στο έδαφος.

Οι επισκέπτες θα μπορούν επίσης να επισκεφτούν και να θαυμάσουν δεκάδες άλλους κατακείμενους και ιστάμενους κορμούς δέντρων που έχουν έλθει στην επιφάνεια από τις συνεχιζόμενες εργασίες ανάδειξης των απολιθωμάτων της Νησιώπης. Παράλληλα, εξαιρετικό ενδιαφέρον θα παρουσιάζει η περιήγηση στις θέσεις των ηφαιστειακών, τεκτονικών, γεωμορφολογικών και παρακτίων γεωτόπων όπου οι γεωμορφές εμφανίζονται πολύ συχνά στην παράκτια ζώνη, ως αποτέλεσμα της αποσάθρωσης των πετρωμάτων της περιοχής.

Απολιθωμένο Δάσος νησίδας Νησιώπη

Η Νησιώπη ή Μεγαλονήσι, είναι η νησίδα που κλείνει από δυτικά τον κόλπο του Σιγρίου και αποτελεί τμήμα του ευρύτερης περιοχής του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου.

Η Νησίδα Νησιώπη καθώς και το θαλάσσιο τμήμα γύρω από την νησίδα προστατεύονται με το Π.Δ. 443/85 για την κήρυξη του Απολιθωμένου Δάσους ως Διατηρητέου Μνημείου της Φύσης. Παράλληλα, η νησίδα Νησιώπη προστατεύεται ως Τόπος Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους (2000), περιλαμβάνεται μεταξύ των περιοχών που αποτελούν τον Εθνικό Κατάλογο των περιοχών του δικτύου Natura 2000 (κωδικός GR 4110003) ενώ επίσης προστατεύεται από την Σύμβαση της Βαρκελώνης (1997).

Το Πάρκο της Νησιώπης περιλαμβάνει ένα δίκτυο γεωτόπων που εντοπίζονται στην παράκτια και θαλάσσια ζώνη της Δυτικής Λέσβου και θα λειτουργεί συμπληρωματικά με τις ήδη υπάρχουσες δράσεις διαχείρισης και ανάδειξης του Απολιθωμένου Δάσους στο χερσαίο τμήμα της Δυτικής Λέσβου.

Στη νησίδα Νησιώπη έχουν καταγραφεί, ανασκαφεί και συντηρηθεί εντυπωσιακά χερσαία και θαλάσσια τμήματα απολιθωμένων κορμών. Σχεδόν σε όλη την έκταση του νησιού εκατοντάδες απολιθωμένοι κορμοί δένδρων, ιστάμενοι ή κατακείμενοι με εντυπωσιακούς χρωματισμούς συμπληρώνουν την εικόνα του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου. Η μεγάλη συγκέντρωση φυτικών απολιθωμάτων στη Νησιώπη την καθιστά ένα μοναδικό γεώτοπο.

Στη δυτική πλευρά του νησιού, έχουν αποκαλυφθεί γιγαντιαίοι κορμοί κωνοφόρων (προγονικές μορφές Σεκόιας) αλλά και αγγειόσπερμων δένδρων που κείτονται στην ακρογιαλιά. Στην θαλάσσια περιοχή γύρω από το νησί, εμφανίζονται επίσης δεκάδες απολιθωμένοι κορμοί δένδρων που βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Παράλληλα, δεκάδες ρήγματα που εμφανίζονται στην επιφάνεια και στις απόκρημνες ακτές του νησιού μαρτυρούν την έντονη ρηξιγενή τεκτονική δράση που γνώρισε η περιοχή κατά το πρόσφατο γεωλογικό παρελθόν και είναι ενδεικτικά της πρόσφατης αποκοπής της νησίδας από την υπόλοιπη Λέσβο. Η μελέτη των ρηγμάτων αυτών δίνει εξαιρετικά χρήσιμες πληροφορίες για την γεωλογική ιστορία του Αιγαίου.

Αντικείμενο του έργου

Αντικείμενο του έργου «Ανάδειξη και αξιοποίηση Απολιθωμένου Δάσους Νησίδας Νησιώπης» αποτελεί η αξιοποίηση και ανάδειξη του τμήματος του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου που βρίσκεται στη νησίδα Νησιώπη με τη δημιουργία επισκέψιμου πάρκου. Παράλληλα, η ανάδειξη και προβολή του Απολιθωμένου Δάσους της Νησιώπης αναμένεται να συμπληρώσει την εικόνα του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου, η έκταση του οποίου είναι στη πραγματικότητα πολύ μεγαλύτερη από τα υπάρχοντα επισκέψιμα πάρκα «Μπαλή Αλώνια», «Σιγρίου» και «Πλάκας Σιγρίου».

Το έργο συνίσταται στις απαραίτητες εργασίες συντήρησης, προστασίας και ανάδειξης των απολιθωματοφόρων θέσεων που βρίσκονται στη νησίδα Νησιώπη, στην προμήθεια του κατάλληλου εξοπλισμού για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών του πάρκου, στην προμήθεια σκάφους για τη μεταφορά των επισκεπτών και στην προμήθεια και τοποθέτηση φυλακίου και πλωτής εξέδρας για την προσέγγιση του σκάφους και την αποβίβαση – επιβίβαση των επισκεπτών του πάρκου. Επιπλέον, περιλαμβάνει δράσεις προβολής των αποτελεσμάτων του έργου και του απολιθωμένου δάσους της νησίδας Νησιώπης.

Το έργο «Ανάδειξη και αξιοποίηση Απολιθωμένου Δάσους Νησίδας Νησιώπης» περιλαμβάνει τα ακόλουθα υποέργα:

1. Συντήρηση και τεκμηρίωση απολιθωμένων κορμών

2. Προστασία και ανάδειξη απολιθωμάτων

3. Οριοθέτηση ζωνών δραστηριοτήτων

4. Προμήθεια εξοπλισμού

5. Προμήθεια σκάφους, με γυάλινο πυθμένα για θαλάσσιες περιηγήσεις

6. Προμήθεια και τοποθέτηση ειδικών πινακίδων σήμανσης

7. Προβολή αποτελεσμάτων του έργου και πάρκου Νησιώπης.

Το έργο ανάδειξης και αξιοποίησης της νησίδα Νησιώπης εντάσσεται στην κατεύθυνση της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, της ανάδειξης της φυσικής κληρονομιάς και της αξιοποίησης των φυσικών πόρων της Λέσβου και αναμένεται να αποτελέσει  θετικό παράδειγμα για την «πράσινη» ανάπτυξη. Παράλληλα η λειτουργία του Πάρκου της Νησιώπης, αναμένεται  ότι θα συμβάλει στην προώθηση ειδικών μορφών εναλλακτικού τουρισμού ενώ παράλληλα έχουν δημιουργηθεί όλες οι απαραίτητες συνθήκες ώστε να συντελέσει στην προστασία και διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος.