«Ενοχές: Ένα συναίσθημα οικείο σε μένα» - Γράφει η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου

Γράφει η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου *

«Νιώθω ενοχές». «Είμαι ενοχικός άνθρωπος». «Οι ενοχές μου συνεχώς μ’ εγκλωβίζουν».

Τις παραπάνω εκφράσεις, καθώς και πολλές πολλές άλλες, τις ακούω πάρα πολύ συχνά από τους ανθρώπους που ζητούν τη βοήθεια μου. Θαρρείς και οι ενοχές τους φέρνουν στο γραφείο μου. Άλλοτε ενοχές που δεν είναι καλοί γονείς, άλλοτε ενοχές επειδή δεν είναι καλές κόρες, άλλοτε πάλι ενοχές επειδή δεν προσφέρουν στην κοινωνία όσα θα έπρεπε να προσφέρουν.

Και να, λοιπόν, που για ακόμα μια φορά βρισκόμαστε μπροστά στην ίδια παγίδα. Πρέπει, πρέπει, πρέπει…όταν κάνετε αυτό που θεωρείτε πως πρέπει να κάνετε, νιώθετε μια χαρά. Ήρεμοι, ανακουφισμένοι, ικανοποιημένοι που ικανοποιήσατε τους άλλους. Αν, όμως, δεν κάνετε αυτό που θεωρείτε εσείς ή  οι άλλοι ότι πρέπει να κάνετε, τότε είναι μονόδρομος για σας να σας πνίξουν οι ενοχές.

Ενοχές ακόμα και για τα πιο απλά πράγματα που σας συμβαίνουν. Ενοχές επειδή καπνίζετε, ενώ είχατε δεσμευτεί πως θα το κόψετε. Ενοχές επειδή κάνετε δίαιτα και φάγατε ένα γλυκό. Ενοχές επειδή νιώθετε πως γίνεστε βάρος στους άλλους. Ενοχές επειδή μιλήσατε άσχημα σε κάποιον δικό σας άνθρωπο. Ενοχές για πολλά. Και από πού πηγάζουν όλες αυτές οι ενοχές; Είναι κυρίως αποτέλεσμα μιας μεγάλης σύγκρουσης με την οποία ερχόμαστε αντιμέτωποι όλοι μας καθημερινά. Τη σύγκρουση ανάμεσα στο «τι πρέπει να κάνω» και στο «τι θέλω να κάνω». Ή ακόμα καλύτερα «τι περιμένουν οι άλλοι από μένα να κάνω» και «τι θέλω εγώ για μένα να κάνω». Σε πάρα πολλές καταστάσεις της ζωής μας καλούμαστε να ζυγίσουμε τα «θέλω» μας και τα «πρέπει» μας και να αποφασίσουμε τελικά με γνώμονα ποιο απ’ τα δυο θα κινηθούμε.

Αν, λοιπόν, εσείς αναγνωρίζετε τις ενοχές ως ένα οικείο συναίσθημα σε σας και είστε από εκείνους που θα έλεγαν «Είμαι ενοχικός άνθρωπος» σημαίνει πως κινείστε με γνώμονα τα «πρέπει» που εσείς ή οι άλλοι θέτουν σε σας. Βέβαια δεν είναι ανεξάρτητο το ένα απ’ το άλλο. Και αναφέρομαι στην περίπτωση των παιδιών που οι γονείς τους κληροδότησαν τα δικά τους «πρέπει» και έτσι μιλάμε για ενοχικά παιδιά και στην πορεία για ενοχικούς ενήλικες.

Προσπαθήστε να βρείτε μια χρυσή τομή ανάμεσα στις πραγματικές σας επιθυμίες και στα «πρέπει» σας. Δεν είναι απαραίτητο ότι το ένα αναιρεί το άλλο, αλλά αυτά τα δυο μπορούν να συνυπάρχουν στη ζωή σας χωρίς να βιώνετε διαρκείς συγκρούσεις.

Αποδεχτείτε, επίσης, το γεγονός ότι δεν μπορείτε να είστε το ίδιο καλοί σε όλα. Η απαίτηση να είμαι καλή μάνα, φίλη, κόρη, σύντροφος, εργαζόμενη, καθώς και όμορφη, αδύνατη…. σας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στο συναίσθημα των ενοχών, αφού ΔΕΝ είναι εφικτό να είστε όπως θεωρείτε ότι πρέπει να είστε: «Τέλεια σε όλα».

Μην ξεχνάτε πως πάνω απ’ όλα είστε άνθρωποι. Και αυτό σημαίνει πως έχετε όρια. Όρια στο τι θα δεχτείτε από τους άλλους, όρια στο μέχρι που θα τους επιτρέψετε να σας επιβάλλουν τα «πρέπει» τους, όρια στο πόσο εσείς οι ίδιοι αξίζει τον κόπο να πιέζετε τον εαυτό σας.

*Η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου είναι Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια παιδιών- εφήβων- ενηλίκων, και εξειδικευμένη στη Νόσο Alzheimer. Εργάζεται στο δικό της Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχοθεραπείας «Ψυχή & Λόγος» στην οδό Καβέτσου 13, Μυτιλήνη. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2251104284. Περισσότερες πληροφορίες στο eirinichatzianagnostou.blogspot.gr

Η κα Χατζηαναγνώστου Ειρήνη αρθρογραφεί κάθε Παρασκευή στο Lesvosnews