«Χαρισματικά Παιδιά»
Γράφει η Μαρία Βερβέρη *
Τα χαρισματικά παιδιά αντιστοιχούν στο 1% του παγκόσμιου πληθυσμού. Χαρακτηρίζονται από σύνθετο τρόπο σκέψης, ποικιλία ταλέντων, έντονη κριτική διάθεση, ιδιαίτερο χιούμορ, πολύ υψηλό δείκτη IQ και συχνά παρουσιάζουν συναισθηματική ανάπτυξη δυσανάλογη για την ηλικία τους. Μερικά απ' αυτά διαπρέπουν. Τα περισσότερα, όμως, δυστυχώς χαρακτηρίζονται λανθασμένα υπερκινητικά, με διάσπαση προσοχής, τεμπέλικα ή ακόμα και με νοητική υστέρηση, με αποτέλεσμα να σταματούν το σχολείο και να περιθωριοποιούνται. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί, ο γνωστός σε όλους μας Αϊνστάιν.
Σημαντικό είναι να ειπωθεί ότι τα χαρισματικά παιδιά διακρίνονται από τα ταλαντούχα. Δηλαδή, το χαρισματικό παιδί διαθέτει εξαιρετικές ικανότητες ταυτόχρονα σε πολλούς γνωστικούς τομείς, όπως στη γλώσσα, τα μαθηματικά, τις φυσικές επιστήμες. Το ταλαντούχο παιδί έχει εξαιρετικές ικανότητες σε ένα μόνο ειδικό τομέα της επιστήμης ή της τέχνης, π.χ. τη μουσική ή μόνο στα μαθηματικά.
Παρακάτω ακολουθούν κάποια χαρακτηριστικά των χαρισματικών παιδιών:
- Μαθαίνουν πιο γρήγορα και σε μεγαλύτερο βάθος ειδικά ανάγνωση-μαθηματικά.
- Έχουν πολύ καλή μνήμη.
- Κατακτούν γρηγορότερα αναπτυξιακά στάδια όπως περπάτημα, ομιλία με ευρύ λεξιλόγιο κλπ.
- Επικοινωνούν καλύτερα με ενήλικες παρά με συνομηλίκους.
- Αποφεύγουν την αποστήθιση και αναζητούν τις λεπτομέρειες.
- Ευαισθησία σε θέματα αισθητικής και καλλιτεχνίας.
- Θέτουν ψηλά επίπεδα, είναι οργανωτικοί και τελειομανείς.
- Βαριούνται όταν απαιτείται να επαναλάβουν κάτι.
- Είναι συχνά ισχυρογνώμονες και επίμονοι.
- Έχουν ιδιαίτερο χιούμορ.
- Επιδεικνύουν ασυνήθιστη ωριμότητα.
- Έχουν έντονη περιέργεια, κάνουν συνέχεια ερωτήσεις, αμφισβητούν και κρίνουν,δείχνουν να βρίσκονται σε διαρκή αναζήτηση.
Ωστόσο, προβλήματα ανακύπτουν συχνά στα χαρισματικά και ταλαντούχα παιδιά. Τα προβλήματα αυτά είτε είναι ακαδημαϊκής φύσης, είτε είναι κοινωνικής φύσης. Δηλαδή, πολλές φορές η ακαδημαϊκή επίδοση ενός παιδιού μπορεί να είναι χαμηλή ή ακόμα να έχει αρκετές απουσίες όταν το σχολικό περιβάλλον δεν είναι επαρκές. Επίσης, περιθωριοποιούνται από τους συνομηλίκους τους, νιώθουν να μην ανήκουν και ότι ξεχωρίζουν ενώ πολλές φορές επιλέγουν να υποβαθμίζουν δημοσίως τις ικανότητές τους ώστε να είναι αποδεκτοί από τον περίγυρο. Συχνά συνδυάζονται και με μαθησιακές δυσκολίες αν πχ η γραφή τους δεν συμβαδίζει με το επίπεδο σκέψης σε μικρές ηλικίες ενώ μπορεί και να συνυπάρχουν ή να συγχέονται όπως αναφέραμε και με το Σύνδρομο Υπερκινητικότητας και Διάσπασης Προσοχής.
Η αντιμετώπιση τέτοιων παιδιών οφείλει να περιλαμβάνει ειδικά προγράμματα παρέμβασης με κατάλληλη ενίσχυση του διδακτικού υλικού στο σχολείο αλλά και ενδιαφέρουσες εξωσχολικές δραστηριότητες. Τέλος οι γονείς οι ίδιοι πρέπει να μάθουν να μιλάνε, να ακούνε και να διαβάζουν μαζί με το παιδί τους και να φροντίσουν να εκμεταλλευτούν και να αναπτύξουν σωστά τα δυναμικά του παιδιού με υπομονή και αγάπη.
* Η Μαρία Βερβέρη είναι Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden, Ολλανδία) και εργάζεται στο ιδιωτικό της γραφείο, Καβέτσου 17, Μυτιλήνη (τηλ. 2251048933, 6945447016). Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το http://mariaververi.blogspot.gr
Η Μαρία Βερβέρη αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net