Η παρουσία του πατέρα μετά το διαζύγιο.
Γράφει η Μαρία Βερβέρη * Η παρουσία του πατέρα στη ζωή των παιδιών του είναι σημαντική, ουσιαστική και απαραίτητη, Επομένως, ακόμη και μετά από ένα διαζύγιο αυτή η σχέση και η επαφή δεν πρέπει να αλλάξει.
Ωστόσο, με δεδομένο ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων η επιμέλεια των παιδιών δίνεται στη μητέρα, πολύ συχνά ο πατέρας καλείται να επαναπροσδιορίσει το ρόλο του στη ζωή των παιδιών του. Αυτό που φαίνεται πια, είναι ότι το πόσο εποικοδομητική και ουσιαστική επαφή θα έχει ο πατέρας με τα παιδιά, θα καθορίσει και την μετέπειτα προσαρμογή των παιδιών.
Είναι πια αποδεδειγμένο, αλλά και κοινά αποδεκτό ότι τα παιδιά χρειάζονται να έχουν μια ποιοτική και μόνιμη σχέση και με την μητέρα και με τον πατέρα. Επομένως, η παρουσία του πατέρα στη ζωή των παιδιών του είναι ωφέλιμη για όλους. Είναι ωφέλιμη για τον πατέρα γιατί διατηρείται η σχέση του με τα παιδιά του, διασφαλίζοντας έτσι ότι η όποια απώλεια εμπεριέχεται στο διαζύγιο δεν συμπεριλαμβάνει και την απώλεια του ρόλου του πατέρα. Αντίστοιχα, η μητέρα ωφελείται γιατί δεν αναλαμβάνει μόνη της όλες τις ευθύνες και υποχρεώσεις (συναισθηματικές, πρακτικές, οικονομικές) αλλά τις μοιράζεται. Δυστυχώς όμως, αυτό δεν συμβαίνει συχνά. Σε πολλές περιπτώσεις, ο πατέρας αποφεύγει να δει το παιδί του (π.χ. λόγω κακής σχέσης με τη μητέρα) αλλά και σε άλλες περιπτώσεις η μητέρα προσπαθεί με έμμεσο ή και άμεσο τρόπο να το απομακρύνει από τον πατέρα. Και έτσι χάνεται η ουσιαστική επικοινωνία και καταλήγουν τα παιδιά να έχουν πατέρες οι οποίοι είτε απομακρύνονται τελείως, είτε διατηρούν την τυπική σχέση του «κάθε δεύτερου» Σαββατοκύριακου. Ένας πατέρας που απομακρύνεται από τη ζωή των παιδιών του μεταφέρει το μήνυμα ότι δεν αξίζουν το χρόνο του και την προσοχή του. Ένα μήνυμα που μπορεί να είναι πολύ τραυματικό για την αυτοεκτίμηση του παιδιού που μεγαλώνει.
Οι αρχικές συναισθηματικές αντιδράσεις των παιδιών όταν ο πατέρας φεύγει από το σπίτι είναι συνήθως λύπη και θυμός, άλλοτε σε χαμηλότερη και άλλοτε σε σοβαρότερη ένταση. Συχνά επίσης, ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά αισθάνονται συνυπεύθυνα γι’ αυτό που συνέβη, υποφέρουν και αναζητούν το γονιό που έφυγε από το σπίτι. Η στεναχώρια αυτή άλλοτε εκφράζεται ανοιχτά στους γονείς και άλλοτε μετατρέπεται σε θυμό. Υπάρχουν και κάποιες περιπτώσεις όμως που αυτή η λύπη και ο θυμός δεν μπορούν να εκφραστούν σωστά και οδηγούνται στη δημιουργία ψυχικών δυσκολιών.
Είναι σημαντικό βέβαια να επισημανθεί ότι δεν είναι δεδομένο και απόλυτο ότι όλα τα παιδιά θα αντιδράσουν με τον ίδιο τρόπο ή ότι σε όλα τα παιδιά σημειώνονται σημαντικές συνέπειες όταν ο πατέρας απομακρύνεται από το σπίτι ή από την ζωή του παιδιού. Αυτό εξαρτάται από την μητέρα, δηλαδή αν εκείνη διατηρεί μια ανοιχτή επικοινωνία με το παιδί, τηρεί μια λογική οριοθέτηση, είναι συναισθηματικά διαθέσιμη και ενθαρρύνει τις ανεξάρτητες συμπεριφορές, τότε οι επιπτώσεις της απουσίας έχουν μικρότερες πιθανότητες να προκαλέσουν μακροχρόνια προβλήματα.
Βέβαια, ακόμα και στις ιδανικές αυτές περιπτώσεις πάντα θα είναι ακόμα καλύτερα αν υπάρχει και η συμμετοχή του πατέρα στη ζωή του παιδιού.
* Η Μαρία Βερβέρη είναι Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden, Ολλανδία) και εργάζεται στο ιδιωτικό της γραφείο, Καβέτσου 17, Μυτιλήνη (τηλ. 2251048933, 6945447016). Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το http://mariaververi.blogspot.gr
Η Μαρία Βερβέρη αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net