Λέσβος, γη του τόπου μας (3ο μέρος) - Γέρα, Πλωμάρι, Αγιάσος
Η Ελένη Μουστάκα είναι απόφοιτη του τμήματος Γραφιστικής του Τ.Ε.Ι. Αθήνας. Η διπλωματική της εργασία αποσκοπεί στην έκφραση και επικοινωνία της ταυτότητας της Λέσβου και της πόλης της Μυτιλήνης.
Οι δυο εργασίες που έχει κάνει είναι εικονογραφημένες εκδόσεις που στοχεύουν στη γεφύρωση της ιστορικότητας του τόπου με την κοινωνική πραγματικότητα του σήμερα, μέσα από μια φρέσκια και διαφορετική σχεδιαστική απόδοση που ανταποκρίνεται στις σύγχρονες σχεδιαστικές τάσεις. Συμπεριλαμβάνει και αναδεικνύει όλα εκείνα τα επιμέρους χαρακτηριστικά (ντοπιολαλιά, τόποι, αισθητική) που καθιστούν το νησί μοναδικό, με τρόπο ιδιαίτερο και χιουμοριστικό.
Το Lesvosnews.net έχει τη χαρά να παρουσιάσει σταδιακά τις δύο εικονογραφήσεις. Κάθε Δευτέρα θα σας παρουσιάζουμε και ένα τμήμα από αυτές τις δύο εργασίες.
Η πρώτη εργασία έχει τίτλο : "Λέσβος γη του τόπου μας" και η δεύτερη εργασία: "Λεσβιακή Ντοπιολαλιά"
---
Σήμερα παρουσιάζουμε το τρίτο μέρος της εργασίας "Λέσβος γη του τόπου μας"
ΚΟΛΠΟΣ ΓΕΡΑΣ
Στη νοτιοανατολική πλευρά του νησιού, ανάμεσα σε πράσινους λόφους και ελαιώνες, εκτείνεται η περιοχή της Γέρας με τον πανέμορφο κόλπο της. Ο κόλπος Γέρας, με τον ιδιαίτερα στενό «λαιμό» του, είναι μικρότερος από αυτόν της Καλλονής αλλά εξίσου όμορφος και ζωντανός. Στους καλαμιώνες του βρίσκουν καταφύγιο πολλά είδη πουλιών και μικρών ζώων. Η ευρύτερη περιοχή της Γέρας διακρίνεται από τις εναλλαγές των τοπίων της, με τους απέραντους ελαιώνες, που την καθιστούν ιδανική για φυσιολατρικές διαδρομές. Περιφερικά του κόλπου, κυρίως στη δυτική ακτή του, θα συναντήσετε αρκετά μικρά όμορφα χωριουδάκια, όπως τον Παπάδο, τον Παλαιόκηπο, τον Mεσαγρό, τον Σκόπελο, τον Πλακάδο και το Πέραμα. Στην ανατολική πλευρά του θα βρείτε τα Λουτρά, το Πυργί και τη Λάρσο. Επισκεφτείτε το Ελαιοτριβείο - Μουσείο Βρανά, στον Παπάδο Γέρας, κτισμένο το 1887 με 100 χρόνια λειτουργίας. Υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα βιομηχανικά συγκροτήματα της εποχής του. Επισκευάστηκε και επαναλειτούργησε ο μηχανολογικός εξοπλισμός του εργοστασίου, μέσω του οποίου ο επισκέπτης γίνεται αυτόπτης μάρτυρας της παραδοσιακής διαδικασίας παραγωγής του ελαιόλαδου.
Kείμενο: Σπυριδάκος Κ., Lesvos Insider, EVA greek distillation company, 20
H ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΟΥ ΟΥΖΟΥ
Στη νότια ακτή του νησιού βρίσκεται το γραφικό Πλωμάρι, γνωστό για την παραγωγή ούζου, τους παραδοσιακούς μεζέδες αλλά και τους φιλόξενους κάτοικους του. Περιηγηθείτε στα πλακόστρωτα σοκάκια του και απολαύστε ένα ουζάκι στη σκιά του υπεραιωνόβιου πλατάνου στην παλιά συνοικία του χωριού με τα αρχοντικά που έχουν μείνει αναλλοίωτα στο πέρασμα του χρόνου. Το αποστακτήριο του Ούζου Πλωμαρίου Ισιδώρου Αρβανίτου, βρίσκεται σε έναν υπέροχο ελαιώνα, στο γραφικό Πλωμάρι της Λέσβου. Τον τόπο που, το 1894, δημιουργήθηκε το Ούζο Πλωμαρίου από τον Ισίδωρο Αρβανίτη και συνεχίζει να παράγεται μέχρι σήμερα. Οι απόψεις σχετικά με την προέλευση της ονομασίας του ούζου έχουν λαογραφικό χαρακτήρα χωρίς να υπάρχει κάποια επικρατέστερη. Σύμφωνα με μια άποψη, η λέξη ούζο προέρχεται από το τούρκικο üzüm, το οποίο σημαίνει «τσαμπί σταφύλι» και «αφέψημα από σταφίδες». Γνωστό ήταν το γλυκανισάτο ποτό από την Τουρκοκρατία, καθώς οι Τούρκοι – των οποίων η θρησκευτική απαγόρευση αφορούσε το κρασί, αλλά όχι και το ούζο- το επέβαλαν και το διέδωσαν σε όλη την επικράτεια. Μια διαφορετική ερμηνεία είναι ότι κάποτε μια εταιρία εξήγαγε βαρέλια με ούζο, στα οποία αναγραφόταν η φράση «Uso a Marsilla», δηλαδή «Προς χρήση στη Μασσαλία». Κάπως η λέξη «Uso» παρερμηνεύτηκε και κατέληξε να σημαίνει το ίδιο το προϊόν.
Kείμενο: Ά.Κοντού, (/ahungrybear.weebly.com/)
ΚΙΒΩΤΟΣ ΦΥΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Mια επίσκεψη στην Αγιάσο είναι σαν ένα ταξίδι στο χρόνο. Με τα λιθόστρωτα καλντερίμια του και τους γραφικούς μαχαλάδες, το χωριό της Αγιάσου διατηρεί αναλλοίωτο το παραδοσιακό του χρώμα, παρουσιάζοντας μάλιστα διαφορετικές εικόνες κάθε εποχή, είτε με την οργιαστική ανοιξιάτικη φύση είτε με τον ολόλευκο χειμωνιάτικο τόνο του χιονιού. Παραδοσιακές τέχνες που αρχίζουν να εκλείπουν από τα ελληνικά νησιά, όπως η κεραμική και η ξυλογλυπτική, διατηρούνται ακμάζουσες στην Αγιάσο με αρκετούς τεχνίτες να δημιουργούν υπέροχα έργα τέχνης, που μπορείτε να προμηθευτείτε από τα άφθονα μαγαζιά παραδοσιακών ειδών που βρίσκονται στο κέντρο του χωριού. Στην πλατεία δεσπόζει βέβαια η περίφημη εκκλησία της Παναγίας της Αγιάσου. Από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα στη Λέσβο μα και σ’ ολόκληρο το Αιγαίο, το ∆εκαπενταύγουστο, όταν πανηγυρίζει ο ναός, το χωριό κατακλύζεται από εκατοντάδες προσκυνητές, πολλοί μάλιστα έρχονται στην Αγιάσο διανύοντας μεγάλες αποστάσεις με τα πόδια! Μην ξεχάσεις να καθίσεις για να απολαύσεις καϊνάρι*, τοπικό ρόφημα που σερβίρεται ζεστό, καφέ στη χόβολη, σπιτικές πίτες και γλυκό του κουταλιού, στην κεντρική πλατεία του χωριού. Η Αγιάσος φημίζεται ακόμη και για την πλούσια πολιτισμική της παράδοση. Στο χωριό μάλιστα αναπτύχθηκε ένα ιδιαίτερο μουσικό ιδίωμα, ξεχωριστό από το υπόλοιπο νησί, που χαρακτηρίζει τον μουσικό ήχο στα πανηγύρια του χωριού.(*Η προέλευσή του είναι από τα βάθη της Μικράς Ασίας, εξ ου και η ονομασία του, -στα τουρκικά kaynar σημαίνει “βραστός” ή “κάτι που βράζει”, και μεταφορικά χρησιμοποιείται για να αποδώσει την «ωραία, αλλά απρόσιτη γυναίκα». Ήταν γνωστό για τις θεραπευτικές του ιδιότητες, κυρίως σε κρυολογήματα.)
Kείμενο: Σπυριδάκος Κ., Lesvos Insider, EVA greek distillation company, 2017
