Η Μυτιλήνη τιμά τον Άγιο Θεόδωρο: Η θαυματουργή διάσωση από την πανώλη του 1832
Η Λέσβος ετοιμάζεται να εορτάσει με λαμπρότητα την Κυριακή του Παραλύτου, 11 Μαΐου, τη μνήμη του θαύματος που έσωσε τη Μυτιλήνη από την καταστροφική πανώλη του 1832, χάρη στη θαυματουργή επέμβαση του Αγίου Θεοδώρου του Βυζαντίου, πολιούχου του νησιού. Η ετήσια αυτή πανήγυρις, που καθιερώθηκε με βασιλικό διάταγμα το 1937, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα θρησκευτικά και πολιτιστικά γεγονότα της Λέσβου, προσελκύοντας χιλιάδες πιστούς και επισκέπτες.
Το Ιστορικό Θαύμα του 1832
Το 1832, η Μυτιλήνη βρισκόταν στο έλεος μιας φονικής επιδημίας πανώλης, που αποδεκάτιζε Έλληνες και Τούρκους κατοίκους. Ο φόβος είχε οδηγήσει τους κατοίκους να εγκαταλείψουν την πόλη και να καταφύγουν στους λόφους, ενώ οι ανθρώπινες προσπάθειες και τα μέτρα των αρχών αποδείχθηκαν ανίσχυρα. Σε αυτές τις κρίσιμες στιγμές, ο Άγιος Θεόδωρος εμφανίστηκε στον Πρωτοσύγκελλο Καλλίνικο –μετέπειτα Μητροπολίτη Μυτιλήνης και Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως– και του έδωσε εντολή να καλέσει τους χριστιανούς σε ολονύκτια δέηση στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Αθανασίου και να εκθέσει το ιερό του λείψανο, που μέχρι τότε φυλασσόταν στην κρύπτη του ναού.
Παρά τις αντιδράσεις των Τούρκων γιατρών, που φοβούνταν τη μετάδοση της νόσου λόγω συνωστισμού, ο Τούρκος διοικητής έδωσε την άδεια. Κατά τη διάρκεια της αγρυπνίας, το λείψανο του Αγίου λιτανεύτηκε γύρω από τον ναό, και, σύμφωνα με τις ιστορικές μαρτυρίες, η επιδημία σταμάτησε ακαριαία. Το γεγονός αυτό αναγνωρίστηκε ως θαύμα, και ο Άγιος Θεόδωρος ανακηρύχθηκε πολιούχος της Μυτιλήνης, με το λείψανό του να παραμένει έκτοτε εκτεθειμένο στον Μητροπολιτικό Ναό, αποτελώντας «θησαυρόν τιμαλφή» για το νησί.
Ο Άγιος Θεόδωρος: Ο Νεομάρτυρας της Πίστης
Ο Άγιος Θεόδωρος ο Βυζάντιος γεννήθηκε το 1774 στο Νεοχώριο του Βυζαντίου (σημερινή Κωνσταντινούπολη) και μαρτύρησε στις 17 Φεβρουαρίου 1795, σε ηλικία μόλις 21 ετών, απαγχονισμένος έξω από τα τείχη του κάστρου της Μυτιλήνης για την πίστη του στον Χριστό. Το λείψανό του, που παρέμεινε αδιάφθορο μετά την ανακομιδή του το 1798, μεταφέρθηκε κρυφά στον Μητροπολιτικό Ναό από τον Μητροπολίτη Ιερεμία. Η ζωή του, γεμάτη πνευματική προετοιμασία στη Χίο υπό την καθοδήγηση του Αγίου Μακαρίου Κορίνθου, αποτελεί παράδειγμα ανδρείας και πίστης.
Το Πρόγραμμα των Εορτασμών
Οι εορταστικές εκδηλώσεις ξεκινούν το Σάββατο, 10 Μαΐου, στις 7:00 μ.μ., με τον Μέγα Πανηγυρικό Εσπερινό στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Αθανασίου, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μυτιλήνης κ. Ιακώβου, με τη συμμετοχή προσκεκλημένων Μητροπολιτών.
Την Κυριακή, 11 Μαΐου, θα τελεστεί η Πανηγυρική Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, ακολουθούμενη από την καθιερωμένη Ιερή Λιτανεία του ιερού λειψάνου στους δρόμους της Μυτιλήνης, ένα γεγονός που συγκεντρώνει πλήθος πιστών και ενισχύει την πνευματική ενότητα της τοπικής κοινωνίας.
Η εορτή ολοκληρώνεται την Τετάρτη, 14 Μαΐου, στις 9:30 μ.μ., με την Αγρυπνία στον Μητροπολιτικό Ναό, ιερουργούντος του Πρωτοσυγκέλλου της Ιεράς Μητροπόλεως. Οι εκδηλώσεις αναμένεται να συνοδευτούν από τη συμμετοχή τοπικών αρχών, πολιτιστικών συλλόγων και της Φιλαρμονικής του Πυροσβεστικού Σώματος, προσδίδοντας εορταστικό κλίμα.
Ο Μητροπολιτικός Ναός και... τα «Θεοδώρεια»
Ο Μητροπολιτικός Ναός του Αγίου Αθανασίου, κτισμένος τον 17ο αιώνα και ανακηρυχθείς Μητροπολιτικός το 1721, αποτελεί το επίκεντρο των εορτασμών. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του, χρονολογούμενο στις αρχές του 18ου αιώνα, μαζί με τον αρχιερατικό θρόνο του 1738 και την αργυρά λάρνακα του 1935 που φιλοξενεί το λείψανο του Αγίου Θεοδώρου, θεωρούνται αριστουργήματα της μεταβυζαντινής τέχνης. Ο ναός, γνωστός και ως «Άγιος Θεόδωρος» λόγω του λειψάνου, αποτελεί παλλεσβιακό προσκύνημα και σύμβολο της πίστης των κατοίκων.
Η λιτανεία, που προσελκύει πιστούς από όλη την Ελλάδα, ενισχύει τον τουρισμό και την τοπική οικονομία, ενώ η παρουσία του λειψάνου του Αγίου Θεοδώρου παραμένει πηγή παρηγοριάς και ελπίδας, ιδιαίτερα σε δύσκολες εποχές. Το 2023, η λιτανεία συνδυάστηκε με το Φεστιβάλ Χριστιανικής Θρησκευτικής Τέχνης «Θεοδώρεια», που διοργανώθηκε από τον Δήμο Μυτιλήνης και την Ιερά Μητρόπολη, αποδεικνύοντας τη δυναμική σύνδεση πίστης και πολιτισμού. (Κάτι που δυστυχώς δεν είχε συνέχεια...)
Η Ιερά Μητρόπολη Μυτιλήνης καλεί όλους τους κατοίκους και επισκέπτες να συμμετάσχουν στις εκδηλώσεις, τιμώντας τη μνήμη του Αγίου Θεοδώρου και το θαύμα που έσωσε το νησί. Η εορτή αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία να βιώσει κανείς την πνευματική δύναμη και την παράδοση της Λέσβου, σε έναν τόπο που συνεχίζει να εμπνέει με την ιστορία και την πίστη του.
