Όποια κοινωνία δεν φοβάται το τέρας, το αγκαλιάζει
Τέτοιες μέρες του Ιούνη του 1994, έφυγε από τη ζωή ένας από τους σπουδαιότερους Έλληνες του 20ου αιώνα, ο Μάνος Χατζηδάκις. Ο Μάνος Χατζηδάκις είναι γνωστός σε όλον τον κόσμο για την μουσική του, αλλά όχι μόνο. Κατά τη διάρκεια της ζωής του οι παρεμβάσεις του για διάφορα ζητήματα ήταν πάντα καίριες.
Ένα από τα πιο γνωστά κείμενα του Μάνου Χατζηδάκι ήταν «Το πρόσωπο του τέρατος κι o φόβος μήπως το συνηθίσουμε». Το έγραψε το 1978 και συμπεριλήφθηκε στο βιβλίο-συλλογή «Τα σχόλια του Τρίτου» που κυκλοφόρησε το 1980 από τις εκδόσεις Εξάντας.
«Όποιος δεν φοβάται το πρόσωπο του τέρατος, πάει να πει ότι του μοιάζει. Και η πιθανή προέκταση του αξιώματος είναι, να συνηθίσουμε τη φρίκη, να μας τρομάζει η ομορφιά», γράφει ο Μάνος Χατζηδάκις το μακρινό ‘78.
Και συνεχίζει στο κείμενο του, «Η υποταγή ή ο εθισμός σε μια τέτοια συνύπαρξη, ή συνδιαλλαγή, δεν προκαλεί τον κίνδυνο της αφομοίωσης ή της λήθης, του πώς πρέπει, του πώς οφείλουμε να σκεφτόμαστε, να πράττουμε και να μιλάμε; Αναμφισβήτητα αρχίσαμε να το ανεχόμαστε. Και η ανοχή, πολλαπλασιάζει τα ζώα στη δημόσια ζωή, τα ισχυροποιεί και τα βοήθα να συνθέσουν με ακρίβεια τη μορφή του τέρατος, πού προΐσταται, ελέγχει και μας κυβερνά».
Μίλαγε για το πρόσωπο του τέρατος ο Μάνος Χατζηδάκις, τόσο παλιά, χωρίς να έχει δει την εξέλιξη της Χρυσής Αυγής. Δεν είχε δει τις παρελάσεις με στρατιωτικό βήμα και πυρσούς, τα δολοφονικά τάγματα εφόδου, δεν είχε δει τη Χρυσή Αυγή στη βουλή να τραμπουκίζει βουλευτές άλλων κομμάτων, δεν είχε δει τα στελέχη του φασιστικού αυτού μορφώματος καλεσμένους σε life style εκπομπές της τηλεόρασης και σε αφιερώματα μεγάλων εφημερίδων για να δείχνουν πώς πάνε τις γιαγιάδες στις τράπεζες για κάνουν αναλήψεις από τα ΑΤΜ.
Δεν είχε δει ο Μάνος Χατζηδάκις το 2018 το πογκρόμ κατοίκων της Μυτιλήνης στην πλατεία Σαπφούς κατά προσφύγων. Έπεσαν πυροτεχνήματα, πέτρες, φωτοβολίδες κατά προσφύγων και 4 χρόνια μετά δεν έχει γίνει καμία σύλληψη και δεν έχουν απαγγελθεί κατηγορίες. Δεν είχε δει ο Μάνος Χατζηδάκις κάποιους κατοίκους της Θερμής της Λέσβου το 2020 να κλωτσάνε τη βάρκα με τους πρόσφυγες που είχε φτάσει στο λιμανάκι για να γυρίσει πίσω, υπό το βλέμμα των αρχών και της Αστυνομίας. Δεν είχε δει την αντίδραση Μυτιληνιού που όταν του είπαν ότι είναι κρίμα αυτό για τα παιδάκια και τα μωρά να απαντά «Και εγώ τι φταίω; Ας μην έκανε τα μωρά, εγώ την γκάστρωσα;». Δεν είχε δει τις επιθέσεις σε πρόσφυγες, αλληλέγγυους και εργαζόμενους σε ΜΚΟ των επόμενων ημερών με την ανοχή της Αστυνομίας και των αρχών. Η τοπική κοινωνία δεν σοκαρίστηκε και πολύ απ’ όλα αυτά.
Δεν είχε ζήσει ο Μάνος Χατζηδάκις τη συνέχεια αυτών των γεγονότων του 2020. Καθώς όπως φάνηκε δεν μας τρόμαζε το τέρας, η Κυβέρνηση πήρε τα πάνω της και αποφάσισε να δώσει την τελική λύση στο προσφυγικό ζήτημα. Αναχαιτήσεις, επαναπροωθήσεις ακόμα και απαγωγές αναγνωρισμένων προσφύγων από την ηπειρωτική Ελλάδα που κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες βρέθηκαν στην Τουρκία. Λίγες μέρες πριν παρουσιάστηκε η έκθεση του ειδικού εισηγητή του ΟΗΕ, Φελίπε Γκονθάλεθ Μοράλες, όπου υπάρχει σαφής αναφορά ότι στην Ελλάδα οι επαναπροωθήσεις στα χερσαία και θαλάσσια σύνορα έχουν γίνει de facto γενική πολιτική και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες έχει καταγράψει σχεδόν 540 ξεχωριστά περιστατικά κατά την περίοδο 2020–2021 και τουλάχιστον 17.000 άτομα, που φέρεται να επέστρεψαν δια της βίας, ανεπίσημα, στην Τουρκία.
Και η κοινωνία σιωπά, δεν μας τρομάζει πλέον το τέρας.
Από παλιά δεν μας τρόμαζε άλλωστε το γεγονός ότι στο διπλανό σπίτι ο γείτονας βρίζει και πλακώνει στο ξύλο τη γυναίκα του ή τα παιδιά του. «Άντρας είναι, θα πει και μια κουβέντα παραπάνω».
Δεν μας τρομάζει πια το γεγονός ότι κάποια παιδιά είναι στα φανάρια και πουλάνε λουλούδια, καμιά κοινωνική υπηρεσία δεν ενδιαφέρθηκε για αυτά, είναι πια «φυσιολογικό».
Δεν μας τρομάζει το γεγονός ότι παιδιά μεγαλώνουν, καταπιέζοντας την σεξουαλική τους ταυτότητα, καθώς θα δεχθούν bullying και σωματική βία από τον περίγυρο τους ή ακόμα και την οικογένεια τους.
Δεν μας ενοχλεί η εικόνα των αστέγων στους δρόμους, παρά μόνο για αισθητικούς λόγους, καθώς προσβάλουν το λαμπερό τουριστικό προφίλ της πόλης μας.
Δεν μας ενοχλεί το γεγονός ότι μεγάλη πλειοψηφία των νέων είναι άνεργοι, «ας κάνουν καλύτερα βιογραφικά» πρότεινε προκλητικά ένας βουλευτής της ΝΔ.
Δεν μας ενοχλούν τόσα και τόσα, και αυτή η ανοχή είναι που θεριεύει το τέρας.
«Εικόνα σου είμαι κοινωνία και σου μοιάζω» έγραφε η Γαλάτεια Καζαντζάκη...
* Ο Μιχάλης Μπάκας είναι Συνεκπρόσωπος των Οικολόγων ΠΡΑΣΙΝΩΝ στο Ευρωπαϊκό Πράσινο Κόμμα
αρχική δημοσίευση news247.gr
