Γράφουν για την υγεία

06/09/2017 - 06:41

Παιδικός Σταθμός και Διατροφή

m style="color: rgb(51, 51, 51); font-family: Arial, Helvetica, Tahoma, "Nimbus Sans L", sans-serif; font-size: 14px; text-align: justify; line-height: 19.5px;">Γράφει η Ευστρατία Κουνιαρέλλη *

Η προσχολική ηλικία θεωρείται από τις κρισιμότερες περιόδους στην εξέλιξη του ανθρώπου. Τα παιδιά ζουν μέσα στο χώρο του Παιδικού σταθμού τις περισσότερες ώρες τις ημέρας.
        Οι παιδαγωγοί πρέπει να λαμβάνουν υπ όψη την θεωρητική προσέγγιση της ολιστικής ανάπτυξης και να διαμορφώσουν το πρόγραμμα των γευμάτων των παιδιών στην κατεύθυνση αυτή. Να αντιμετωπίσουν δηλαδή τη διατροφή όχι μόνο ως σίτιση, αλλά και ως εμπειρία ψυχοσωματική και κοινωνική. Ως βιωματική διαδικασία, μέσω της οποίας τα παιδιά θα αποκτήσουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξή τους, θα επικοινωνήσουν , θα αποκτήσουν χρήσιμες γνώσεις. Για να επιτευχθούν όλα αυτά τα παιδιά θα πρέπει να νοιώθουν ευχάριστα τις στιγμές αυτές και να είναι ικανοποιημένα.
       Αποκτώντας ο άνθρωπος από την πολύ νεαρή του ηλικία καλές διατροφικές συνήθειες, δεν αποκτά μόνο γνώση για τη σωστή διατροφή, διαμορφώνει αντίληψη για τη σχέση του με τον εαυτό του, τον άλλο και την κοινωνία. Οι συνήθειες του αντανακλούν τον τρόπο ζωής που επιλέγει να ζήσει.

Η Αμερικανική Ακαδημία Διατροφολόγων έχει εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές για την προαγωγή διατροφικής υγείας κατά την σίτιση μικρών παιδιών σε παιδικούς σταθμούς

Παρακάτω παρουσιάζεται ένας κατάλογος με πρακτικές σίτισης, στην πρώτη στήλη συνήθεις και παγιωμένες αλλά με πιθανά βλαπτική επίδραση στην διατροφική συμπεριφορά των μικρών παιδιών, σε αντιδιαστολή με την δεύτερη στήλη ενημερωμένων και συνιστώμενων πρακτικών που θα πρέπει να αντικαταστήσουν τις πρώτες στους παιδικούς σταθμούς της χώρας.

Πρακτικές σίτισης σε βρεφονηπιακούς σταθμούς που επηρεάζουν την υγιεινή διατροφή, τη διαμόρφωση υγιούς διατροφικής συμπεριφοράς και την μακροπρόθεσμη εμφάνιση παχυσαρκίας ή διατροφικών διαταραχών (αποστροφή φαγητού, ανορεξία, βουλιμία)

 

Παλιές πρακτικές δυνητικά βλαπτικές

Σύγχρονες πρακτικές δυνητικά ωφέλιμες

Θετικό κίνητρο (γλυκό, παιχνίδι) για να τελειώσουν το πιάτο τους

Ενθάρρυνση και μίμηση. Το παιδί αποφασίζει την ποσότητα φαγητού που θα πάρει και πότε θα τελειώσει

Αρνητικό κίνητρο (τιμωρία, στέρηση παιχνιδιού) αν δεν φάνε

Καμία σύνδεση της ποσότητας κατανάλωσης φαγητού με επιβράβευση ή επίπληξη

Συναισθηματική φόρτιση στη διαδικασία του τραπεζιού (δεν είσαι καλό παιδί αν δεν φας)

Καμία συναισθηματική σύνδεση του φαγητού με την αποδοχή του παιδιού, την αγάπη και την έκφρασή της

Επιβολή ανταγωνισμού (όποιος φάει πρώτος όλο το πιάτο θα έχει προνόμιο)

Καμία ενθάρρυνση ανταγωνισμού στο πόσο τρώνε

Επιβολή ταχύτητας (όποιος φάει πιο γρήγορα όλο το πιάτο θα έχει προνόμιο)

Καμία ενθάρρυνση ανταγωνισμού στο πόση ώρα τρώνε

Βρεφονηπιοκόμος πάνω από τα κεφάλια των παιδιών σε ρόλο ελεγκτή (άδειασαν τα πιάτα;)

Βρεφονηπιοκόμος ή νηπιαγωγός τρώει μαζί με τα παιδιά υγιεινά, το ίδιο φαγητό με αυτά, λειτουργώντας ως πρότυπο

Την ώρα του φαγητού γίνεται κυρίως συζήτηση για την ποσότητα φαγητού

Την ώρα του φαγητού γίνεται χαλαρή συζήτηση με τα παιδιά για οφέλη υγιεινών τροφών και για σημάδια πείνας – κορεσμού

Βρεφονηπιοκόμος καταναλώνει ανθυγιεινά σνακ με παρουσία των παιδιών

Βρεφονηπιοκόμος λειτουργεί ως θετικό πρότυπο στο φαγητό και δεν καταναλώνει μπροστά τους junk food

Παθητικό τάισμα με το κουτάλι

Ενθάρρυνση πρωτοβουλίας στο φαγητό από βρέφος

Επιβολή επιλογών τροφίμων, καμία διατροφική εκπαίδευση

Ευκαιρίες διατροφικής εκπαίδευσης με ανάγνωση κατάλληλων βιβλίων, σχετικά παιχνίδια και εκδρομές – δραστηριότητες

Αποθάρρυνση θηλασμού, υποχρεωτική χορήγηση ξένου γάλακτος ή/ και μπιμπερό σε βρέφη

Ενθάρρυνση συνέχισης του μητρικού θηλασμού (πριν και μετά την παρουσία του βρέφους στον παιδικό), φιλικοί προς τον θηλασμό βρεφονηπιακοί σταθμοί

Εμμονή σε αλεσμένη τροφή και τάισμα με το κουτάλι

Ενθάρρυνση για φαγητό μαλακό σε μπουκιές, κομματάκια κλπ

Προσφορά καθημερινά τροφίμων με απλά σάκχαρα (κέικ, γλυκά δημητριακά, γλυκά, έτοιμες κρέμες κλπ)

Πολύ περιστασιακή χρήση τους

Προσφορά συχνά τροφίμων με άδειες θερμίδες (τρόφιμα υψηλά σε λιπαρά, θερμίδες, αλάτι ή απλά σάκχαρα)

Προσφορά τροφίμων πλούσιων σε βιταμίνες και μέταλλα, χαμηλών σε λιπαρά, θερμίδες, αλάτι ή σάκχαρα

Γιορτές και γενέθλια με προσφορές γλυκών, αλμυρών κλπ

Ενθάρρυνση να γιορτάζονται γιορτές και γενέθλια με προσφορές υγιεινών τροφών

Οι μεγάλοι δίνουν στα μικρά παιδιά έτοιμο το πιάτο γεμάτο με φαγητό που έχουν προκαθορίσει εκείνοι την ποσότητα

Η ποσότητα στο πιάτο διαλέγεται από τα παιδιά

Ρωτάμε «τελείωσες;» ή «θα φας το υπόλοιπο;»

Ρωτάμε «χόρτασες;» ή «θέλεις άλλο;»

Πιέζουμε να τελειώσει το πιάτο, να φάει την «τελευταία μπουκιά»

Καμία πίεση να αδειάσει το πιάτο αν χόρτασε

Μικρά πιατάκια που ξεχειλίζουν από φαγητό οδηγώντας σε οπτικό κορεσμό

Μεγάλα πιάτα για να μην επέρχεται οπτικός κορεσμός

Ανάρτηση σε δημόσια για τα παιδιά θέα του αν έφαγαν και πόσο

Οι πληροφορίες αυτές δίνονται εμπιστευτικά μόνο στη μητέρα για απλή πληροφόρηση

Στούμπωμα force feeding (τάισμα με το ζόρι με το μικρό παιδί να κλαίει)

Το τραπέζι ευχάριστη διαδικασία κοινωνικοποίησης

Κανένας έλεγχος από το μικρό παιδί, δεν επιλέγει

Οριοθέτηση βασική για το τι τρώμε, αλλά με προσφορά μικρών επιλογών προς το παιδί ώστε να νιώθει ότι έχει τον έλεγχο

Το μικρό παιδί βλέπει μόνο το τελικό αποτέλεσμα του φαγητού στο πιάτο, καμία άλλη ενασχόληση με την διαδικασία του τραπεζιού

Συμμετοχή των παιδιών στην διαδικασία του φαγητού (αγορά τροφίμων, επιλογή μενού, προετοιμασία φαγητού και τραπεζιού, μάζεμα)

Κυρίως καθιστικές δραστηριότητες, τα παιδιά «δεν βγαίνουν στην αυλή τον χειμώνα»

Ενθαρρύνεται καθημερινά σωματική δραστηριότητα, ζωηρό παιχνίδι και παιχνίδι έξω

Εξουσιαστικές σχέσεις χειρισμού και επιβολής, απειλών

Δημοκρατικές σχέσης συζήτησης και μίμησης

Αντιμετώπιση της διαδικασίας τραπεζιού αποκλειστικά ως πρόσληψη απαραίτητων θερμίδων

Αντιμετώπιση της διαδικασίας τραπεζιού ως ευκαιρίας για ωρίμανση του παιδιού, για απόκτηση δεξιοτήτων, για συμμετοχή, ευχαρίστηση και κοινωνικοποίηση

Χρειάζεται συστηματική προσπάθεια από γονείς, επαγγελματίες βρεφονηπιοκόμους και νηπιαγωγούς, επαγγελματίες υγείας παιδιάτρους και διατροφολόγους, διευθύντριες παιδικών σταθμών και προσωπικό, με κατάλληλη ενημέρωση και τακτική εκπαίδευση, να αλλάξουν προς το καλύτερο παγιωμένες νοοτροπίες που ταλαιπωρούν συχνά τα μικρά παιδιά και οδηγούν σε προβλήματα υγείας. Κυρίως είναι απαραίτητο η πολιτεία και οι αντίστοιχοι επιστημονικοί φορείς να σχεδιάσουν από την αρχή σαφείς οδηγίες και διατροφικές πολιτικές σε παιδικούς σταθμούς. Σίγουρα δεν είναι εύκολο γιατί μπορεί να μην αλλάζουν οι πρακτικές επειδή δεν θέλουν οι γονείς, γιατί χρειάζεται περισσότερο προσωπικό και περισσότερος χρόνος αλλά όλα αυτά θα πρέπει να ξεπεραστούν με σκοπό να βοηθήσουμε καλύτερα τα μικρά παιδιά. Απλά θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος και κόπος γιατί κάθε αλλαγή και δύσκολη!!!

Πηγές:

http://pediatros-thes.gr

http://sigxronopaidagogeio.blogspot.gr

 

 


* Η Ευστρατία Κουνιαρέλλη είναι Διατροφολόγος - Διαιτολόγος και έχει εξειδίκευση στις Διατροφικές Διαταραχές.

Εργάζεται στο δικό της Γραφείο στην οδό Κουντουριώτου 17 & Αλκαίου 1, Μυτιλήνη.

Τηλέφωνα επικοινωνίας: 22510 28512 και 6936447893

Η Ευστρατία Κουνιαρέλλη αρθρογραφεί την πρώτη Τετάρτη κάθε μήνα στο Lesvosnews.net

Μοιράσου το άρθρο!