του Στρατή Μπαλάσκα/ εφημερίδα "ΕΜΠΡΟΣ" 9/6/2011
Ένα χαλί ηλικίας 89 ετών αναζητά τους ιδιοκτήτες του. Ο λόγος για ένα χαλί διαστάσεων περίπου 30 τετραγωνικών μέτρων, που κατέληξε στο παλαιοπωλείο τού Χαΐμ Ακγιούζ απέναντι από την είσοδο της ανακαινισμένης προσφάτως εκκλησίας της Παναγιάς στα Αλάτσατα της χερσονήσου της Ερυθραίας. Ο σημερινός ιδιοκτήτης του χαλιού δε νιώθει… ιδιοκτήτης του. Απλά… μεσεγγυούχος, που αν και το πλήρωσε πριν 11 χρόνια θεωρεί πως ανήκει στους απογόνους των προ σχεδόν ενός αιώνα ιδιοκτητών του.
Ένα τεράστιο υφαντό «κιλίμι» με βάση το κόκκινο χρώμα και γεωμετρικά σχήματα, βρίσκεται από το 2005 στην κατοχή του Χαΐμ Ακγιούζ, παλαιοπώλη στα μικρασιατικά Αλάτσατα. Ανήκε στην ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ Δ. ΛΑΖΑΡΟΠΟΥΛΟΥ και σύμφωνα με την επιγραφή στο κέντρο του χαλιού που αναφέρει το όνομα, είχε υφανθεί το 1922. Για την προίκα της αναφερομένης, δώρο για το καινούργιο ή το παλιό σπίτι της, ποιος ξέρει; Γεγονός είναι πως το χαλί ελάχιστα έως καθόλου χρησιμοποιήθηκε από την ιδιοκτήτριά του, αφού ο διωγμός σκόρπισε τη ρωμιά οικογένεια Λαζαροπούλου άγνωστο πού.
Από πού; Το χαλί, σύμφωνα με ειδικούς, πρέπει να έχει υφανθεί σε ταπητουργείο στο τρίγωνο Πέργαμος - Ουσάκ - Σμύρνη. Στην περιοχή αυτή υφαίνονταν χαλιά αυτού του τύπου, αυτής δηλαδή της τεχνικής και της τεχνοτροπίας. Το στοιχείο αυτό οδηγεί και στο ότι εκεί περίπου πρέπει να κατοικούσαν οι ιδιοκτήτες του, που πρέπει να ήταν εύποροι, μια και δωμάτια μεγέθους 30 και βάλε τετραγωνικών μέτρων δε διέθεταν εκείνη την περίοδο οικονομικά αδύνατες οικογένειες. Αλλά και οικογένειες με οικονομικές δυνατότητες σε άλλες περιοχές πλην της ευρύτερης περιοχής της Σμύρνης δεν ήταν στη λογική των σπιτιών με μεγάλα δωμάτια. Οπότε, η πιθανολογούμενη περιοχή όπου κατοικούσαν οι ιδιοκτήτες του μεγάλου χαλιού «στενεύει» σημαντικά.
Το 2005 το χαλί αγοράστηκε στη Σμύρνη από το Χαΐμ Ακγιούζ αντί 5.000 δολλαρίων. «Δεν μπορώ να βγάλω χρήματα από τη μεταπώλησή του. Και το θεωρώ και κακό αυτό το χαλί να καταλήξει σε οποιονδήποτε έχει χρήματα και μπορεί σήμερα να το αγοράσει. Πιστεύω πως πρέπει να καταλήξει στους απογόνους των πραγματικών του ιδιοκτητών. Δε θέλω χρήματα. Αν μου αποδείξουν κάποιοι πως ανήκουν στην οικογένεια, να έρθουν στα Αλάτσατα να το πάρουν. Χαλάλι τους... Ειδάλλως χαλάλι μου, γιατί είναι αμαρτία να το έχω εγώ αντί για τους πραγματικούς ιδιοκτήτες.»
