Ιστορία 210 ηρώων της Λέσβου
Μαθητής τότε στο παλαιού τύπου Γυμνάσιο, όταν γιορτάζαμε την επέτειο της 8ης Νοεμβρίου του 1912, ημέρας της απελευθέρωσης της πόλης Μυτιλήνης και της ιδιαίτερης πατρίδας μου, του Πλωμαρίου Λέσβου, από την οθωμανική κατοχή των 450 χρόνων, κατά τους πανηγυρικούς λόγους που εκφωνούσαν οι καθηγητές άκουγα να μιλούν για τον ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη, τον αρχηγό του ελληνικού στόλου και ηρωικό κυβερνήτη του θωρηκτού "Αβέρωφ", καθώς και για τον Πλωμαρίτη επιχειρηματία Θρασύβουλο Μελανδινό ο οποίος, αλληλογραφώντας με τον ναύαρχο, τον παρότρυνε να πλεύσει με τον στόλο της Ελλάδας το ταχύτερο προς τη Μυτιλήνη για την απελευθέρωση της Λέσβου, ποτέ όμως δεν άκουσα να αναφερθούν στις ομιλίες τους για τη «Λεσβιακή Φάλαγγα».
Από τις συζητήσεις που είχα με τον πατέρα μου, έμαθα για κάποιον Πλωμαρίτη που ήρθε από την Αμερική για να πολεμήσει για την απελευθέρωση της Λέσβου αλλά και αυτό γενικά και αόριστα.
Πρώτη φορά άκουσα για τη Λεσβιακή Φάλαγγα πριν από έξι χρόνια όταν η κ. Κωνσταντίνα Βάκκα-Κυριαζή άρχισε να ερευνά και να συλλέγει πληροφορίες για την οικογένεια του Πλωμαρίτη ιδρυτή της Λεσβιακής Φάλαγγας Ευστρατίου, Ιωάννου Αθανασιάδη, όπως και για τις οικογένειες των συγγενών των 210 νέων σε ηλικία Λέσβιων μεταναστών στις ΗΠΑ, οι οποίοι επέστρεψαν από την Αμερική στη Λέσβο ως εθελοντές στρατιώτες πληρώνοντας τα εισιτήρια του δεκαπενθήμερου ατμοπλοϊκού υπερατλαντικού ταξιδιού τους, τον οπλισμό και τον στρατιωτικό ρουχισμό τους και πολέμησαν στην πρώτη γραμμή της απελευθερωτικής μάχης για τη Λέσβο στην περιοχή του χωριού Κλαπάδος στις 5-8 Δεκεμβρίου του 1912.
Αρχικά δεν αντιλήφθηκα πόσο δύσκολο και επίπονο έργο είχε αναλάβει η ερευνήτρια και με κατάπληξη και απορία είδα κατά την παρουσίαση του βιβλίου της «Η Λεσβιακή Φάλαγγα» στο Δημοτικό Θέατρο της Μυτιλήνης στις 18-11-2018 να παρελαύνουν από τη σκηνή για να πάρουν τιμητικά διπλώματα μαζί με το βιβλίο δεκάδες απόγονοι των εθελοντών πολεμιστών που η κ. Βάκκα κατόρθωσε να συγκεντρώσει κυριολεκτικά από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, αλλά η απορία μου λύθηκε όταν άρχισα να διαβάζω το μεγάλο σε όγκο και περιεχόμενο βιβλίο της ερευνήτριας.
Προχωρώντας κάποιος στην ανάγνωση του βιβλίου διαπιστώνει ότι η συγγραφέας του, μαζεύοντας τα ιστορικά στοιχεία ύστερα από πολύχρονη έρευνα, βουτώντας και ψάχνοντας στα αρχεία του ελληνικού στρατού, σε σκονισμένα αρχεία εφημερίδων τόσο δικά μας όσο και της Αμερικής, παίρνοντας συνεντεύξεις όσων απογόνων των εθελοντών στρατιωτών της Λεσβιακής Φάλαγγας μπόρεσε να συναντήσει, δεδομένης και της χρονικής απόστασης των γεγονότων, με τη μαεστρία, επιτηδειότητα και επιδεξιότητα που διαθέτει ο συντηρητής αρχαίων έργων τέχνης όταν από δεκάδες κομμάτια οστράκων ανασυνθέτει την αρχαία υδρία, κατόρθωσε να μας παρουσιάσει ένα πολύπλευρο, πολυεπίπεδο και με την αρτιότητα έμπειρου ερευνητή βιβλίο.
Η κ. Βάκκα έφερε στην επιφάνεια την κοινή στρατιωτική δράση των μελών της Λεσβιακής Φάλαγγας στη Λέσβο και μετά στη Μακεδονία και ξεχωριστά για τον καθένα τα χωριά της καταγωγής τους και τη μετέπειτα προσωπική πορεία τους στην Ελλάδα ή στην Αμερική όπου πολλοί επέστρεψαν, καταγράφοντας επίσης για αρκετούς από αυτούς τη συνέχιση της στρατιωτικής δράσης τους μέχρι το 1922 στο μικρασιατικό μέτωπο, ανασύροντας την ξεχασμένη ιστορία των 210 ηρώων που ενώ αρχικά μετανάστευσαν από τη Λέσβο στην Αμερική για ένα καλύτερο και ασφαλέστερο μέλλον, όταν τους φώναξε η πατρίδα τους, σαν νέοι Κινγκινάτοι άφησαν τις επιχειρήσεις που είχαν στρώσει στις ΗΠΑ και έτρεξαν στο κάλεσμα για την απελευθέρωση της ιδιαίτερης πατρίδας τους.
Κλείνοντας, τονίζω ότι εκείνο που προξενεί εντύπωση στον αναγνώστη του βιβλίου είναι ότι, ενώ το κύριο θέμα του εστιάζεται στα τεκταινόμενα των εθελοντών στρατιωτών της Λεσβιακής Φάλαγγας, παράλληλα η συγγραφέας διευρύνει την ερευνά της και σε όλα τα ιστορικά γεγονότα που συνέβησαν μέχρι να φτάσουμε στην απελευθέρωση της Λέσβου, ούτως ώστε και ο πλέον απληροφόρητος των γεγονότων της εποχής να μπορεί να παρακολουθήσει την ακολουθία τους, όπως επίσης και εκείνος που θέλει να μελετήσει τα γεγονότα της εποχής να έχει μια πλήρη γνώση.
Αυτό κατόρθωσε η πολύχρονη και επίπονη ιστορική έρευνα της κ. Βάκκα. Δεν έχουμε παρά να της πούμε ένα μεγάλο ευχαριστώ τόσο οι απόγονοι των πολεμιστών όσο και εμείς οι Λέσβιοι και ειδικά οι Πλωμαρίτες.
Γεώργιος Βρ. Λαγουμίδης/efsyn.gr
