Νομαδικόν: ημερολόγιο δρόμου, ένα βιβλίο του Δημήτρη Μαμάκου
Την Άνοιξη του 2009 ο Δημήτρης Μαμάκος εγκαταλείπει την οκτάχρονη καριέρα του ως διευθυντής Ανώνυμης Εμπορικής Εταιρίας, και τον Οκτώβρη του ίδιου χρόνου, πετάει για το Κατμαντού δίχως εισιτήριο επιστροφής. Το ημερολόγιό του γίνεται ένα βιβλίο με το πιο επίκαιρο –ίσως- θέμα: Την ασφυξία που προκαλεί η σύγχρονη αστική πραγματικότητα και τις αναγεννησιακές διεργασίες της επανεξέτασής της.
Η ιστορία κάποιου που άφησε την πόλη, την καριέρα και τους αγαπημένους του, για ν’ αναζητήσει τη ζωή. Η καταγραφή του οδοιπορικού του από τα μονοπάτια των Ιμαλαΐων ως τις μεσαιωνικές πόλεις του Κατμαντού. Από τις εξωτικές παραλίες του ινδικού νότου μέχρι τα ορεινά χωριά του Ταμίλ Νάντου. Στα αγροτοχώρια του Τεράι και στους δρόμους της Καλκούτα. Στις ζούγκλες της Καρνάτακα.
Το χρονικό της γνωριμίας ενός “homo urbanus” με την κουλτούρα του δρόμου και των ταξιδευτών· με την πνευματικότητα της Ανατολής· με τη νηφάλια παρατήρηση. Η απόπειρα της αποτύπωσης των συναισθημάτων της άχρονης περιπλάνησής του, της πρώτης πορείας δίχως προκαθορισμένο σκοπό. Η καταγραφή της διαδρομής ανάμεσα στο βίωμα του απόλυτου αδιεξόδου και στην αυτοψία του άπειρου των εναλλακτικών. Το χρονικό μιας συνεχώς παρούσας εσωτερικής διεργασίας, μιας περιπέτειας διανοητικών συσχετισμών, που βάζει στο στόχαστρο τον εγωισμό και τελικά αλλάζει τον κόσμο...
Τον τρόπο που εκείνος τον κοιτά.
Ο Δημήτρης Μαμάκος γεννήθηκε στην Αθήνα τον Οκτώβρη του 1974. Αποφοίτησε από το τμήμα Μαθηματικών του πανεπιστημίου της Αθήνας το 1999 και από το 2000 έως και το 2009, δραστηριοποιήθηκε εμπορικά με την συμμετοχή του σε δύο εμπορικές επιχειρήσεις. Η μετέπειτα διαδρομή του δίνεται στο νομαδικόν, ένα διήγημα βασισμένο σε αυτοβιογραφικά στοιχεία.
Κεντρικό σημείο πώλησης στην πόλη της
Μυτιλήνης: βιβλιοπωλείο Παπασωτηρίου,
Ερμού 211-213 τηλέφωνο: 2251023388
Συνέντευξη με το Δημήτρη Μαμάκο:
Ποιο είναι το αγαπημένο σας ρητό;
Τελευταία, θυμάμαι συχνά το «γίνε η αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο». Θυμάμαι, ακόμα, και το «αν θες να κάνεις πλούσιο κάποιον, μην του δώσεις χρήματα. Παρ’ του ανάγκες», του Επίκουρου.
Ποια είναι η πρώτη σκέψη που κάνετε το πρωί;
Δεν θυμάμαι.
Το βράδυ με ποιες σκέψεις κοιμόσαστε;
Είναι αμέτρητες. Κάποια βράδια, θυμάμαι ότι θέλω να τις ελαττώσω και το προσπαθώ.
Πως ξεκινήσατε να γράφετε;
Από κάποια στιγμή και μετά, είχα την εντύπωση πως όλα γύρω μου ήταν λάθος ή ψεύτικα. Ήθελα να το πω και στους άλλους, και σκέφτηκα να το γράψω. Προφανώς, αυτή η εντύπωσή μου ήταν λάθος, αλλά με έκανε να γράψω και χαίρομαι γι αυτό: μπορεί να μην είναι όλα λάθος, αλλά υπάρχουν τόσο πολλά που μπορούν να βελτιωθούν ή να αποκατασταθούν.
Τι είναι αυτό που θέλετε να μείνει στον αναγνώστη, όταν διαβάσει το συγκεκριμένο βιβλίο; Βρίσκει κανείς πολλά μηνύματα διαβάζοντας το, βιώνει συναισθήματα, αλλά για εσάς ποιο είναι αυτό που υπερέχει;
Το περιεχόμενο του βιβλίου, η δική μου στόχευση όταν το έγραφα, ήταν και είναι αρκετά φιλόδοξη, με αρκετούς τρόπους. Ο υψηλότερος, ίσως, σκοπός του κειμένου είναι να παρακινήσει τον αναγνώστη να στραφεί και να ρίξει μια δεύτερη, πιο προσεκτική, ματιά –αν υποθέσουμε ότι κάποτε υπήρξε η πρώτη- προς τις θεμελιώδεις σταθερές του πολιτισμού μας, του δυτικού πολιτισμού, και του Τρόπου που Ζούμε. Έχουμε ανατραφεί θεωρώντας θεόσταλτο αυτό τον Τρόπο, τον δρόμο της Ανάπτυξης, της Άνεσης και της Αφθονίας, κι εγώ –ανάμεσα σε πολλούς άλλους- πιστεύω ότι έχει έρθει η ώρα να τον αμφισβητήσουμε· με σκοπό να τον ανανεώσουμε.
Μας το υποδεικνύει ο ολοένα και πιο πιεσμένος/οργισμένος -με αυτόν τον Τρόπο- πλανήτης, αλλά και τα δισεκατομμύρια θύματα της παγκοσμιοποιημένης αδικίας, που είναι θύματα του ίδιου Τρόπου. Μας το υποδεικνύουν και οι δικές μας κοινότητες που, τις τελευταίες δεκαετίες, έχουν ολοένα και περισσότερο την ανάγκη των ψυχολόγων και των ψυχιάτρων.
Ένα βιβλίο που δίνετε δωρεάν σε ηλεκτρονική μορφή, τι κέρδος παρέχει στο συγγραφέα του;
Αυξάνει το κοινό που επικοινωνούνται οι ιδέες του.
Τι σημαίνει για εσάς έμπνευση;
Σημαίνει εσωτερική ανάγκη για εξωτερίκευση σκέψεων, ιδεών, προβληματισμών και συναισθημάτων. Σημαίνει ανάγκη για εξωτερίκευση της συνολικής οπτικής μου για ένα θέμα. Σημαίνει, ακόμα, συγκέντρωση, ή καλλίτερα, άσκηση συγκέντρωσης στο αντικείμενο που θέλουμε να εξωτερικεύσουμε· και η διαδικασία ξεκινά από την συγκέντρωση στην αποσαφήνισή του: Συνήθως όταν πάμε να εξωτερικεύσουμε κάτι, καταλαβαίνουμε ότι έχει μία συγκεχυμένη και καθόλου σαφή μορφή, μέσα μας. Αυτή είναι μία αποκαλυπτική εμπειρία για κάποιον που ξεκινά για πρώτη φορά να γράψει.
Μαθαίνει πως δεν γνωρίζει τίποτα με ξεκάθαρη βεβαιότητα.
Τι είναι αυτό που σας γεμίζει και σας βοηθάει να συνεχίσετε το γράψιμο;
Η πίστη για την αξία του θέματος και η επιθυμία για την επικοινωνία του.
Ποιο στοιχείο του χαρακτήρα σας δυσκολεύει τη γραφή σας;
Ο χαρακτήρας μου έχει περισσότερα από ένα στοιχεία, που δεν εξυπηρετούν την γραφή: μειωμένη υπομονή, ροπή προς την ψευδαίσθησης της γνώσης «αληθειών», υπερ-ορθολογιστικό υπόβαθρο (οι σπουδές στα Μαθηματικά έχουν κάνει σπουδαία δουλειά πάνω σε αυτό), και άλλα πολλά, υποθέτω.
Η τόσο έντονη επιθυμία μου, όμως, που τις περισσότερες ώρες γινόταν ενθουσιασμός για το εγχείρημα και το περιεχόμενό του, αποδείχτηκε πολύ ισχυρή και υπερνικούσε κάθε εμπόδιο, εύκολα ή δύσκολα.
Πόσες ώρες την ημέρα γράφετε;
Έγραφα το «νομαδικόν» από 4 έως και 10 ώρες, την ημέρα. Απ’ όταν ολοκληρώθηκε, έπαψα να γράφω. Θα ξαναρχίσω μόνο αν νιώσω την ίδια επιθυμία, το ίδιο πάθος για κάποιο άλλο θέμα. Δεν θα μπορούσα ποτέ να γράψω, χωρίς αυτό το κίνητρο!
Ποιο είναι το βασικό σας επάγγελμα;
Μέχρι πριν από τρία χρόνια, ήμουν επιχειρηματίας, είχα δύο εμπορικές επιχειρήσεις. Απ’ όταν αποφάσισα να εγκαταλείψω αυτή τη ζωή, και προκειμένου να υποστηρίξω την αγάπη μου για την συγγραφή του «νομαδικόν» και την αγάπη μου για τα ταξίδια, έχω κάνει αρκετές διαφορετικές εργασίες: υπάλληλος σε ξενοδοχείο, σε μπαρ, σε καφέ, εθελοντής σε βιοδυναμική φάρμα κ.α.
Ποια ερώτηση θα θέλατε να κάνετε σε έναν συγγραφέα αν του παίρνατε συνέντευξη; Μπορείτε να απαντήσετε κιόλας.
Θα ήθελα να τον ρωτήσω: Πως διαχειρίζεται το κόστος της αφοσίωσης που απαιτεί η σοβαρή ενασχόληση με την συγγραφή ενός βιβλίου; Κάποιος που γράφει κάτι, στα σοβαρά, αφοσιώνεται σε αυτό, ζει για ένα αρκετά μεγάλο διάστημα, σε μία μόνο διάσταση, που δεν έχει πολλές τομές με τις διαστάσεις των υπολοίπων. Είναι μεγάλο το κόστος.
Τι αγαπάτε στους ανθρώπους;
Την μεγαλειώδη τους διάσταση: τον τρόπο που αγαπούν.
Τι δεν συγχωρείτε στους άλλους;
Αυτά που δεν συγχωρώ στους άλλους είναι πολλά! Παραμένω εγωιστής, παρ’ ότι ο πόλεμος εναντίον του εγωισμού είναι ένας από τους 2-3 μεγάλους αγώνες που έχω ξεκινήσει, τελευταία. Νομίζω είναι ο μεγαλύτερος και -μέχρι στιγμής- ο λιγότερο επιτυχής.
Τι σημαίνει για εσάς ευτυχία;
Για εμένα ευτυχία είναι η κάλυψη της απόστασης ανάμεσα στην κατάσταση της περιπλοκότητας της φύσης μας και στην ένωση με το θαύμα του μυστηρίου της ύπαρξης. Ευτυχία είναι, έπειτα από μία μακριά, επίπονη, ανήσυχη και τρομακτική διαδρομή, να μπορείς να απαντάς «τίποτα» όταν σε ρωτούν: «τι θα ζητούσες, αν τώρα βρισκόσουν μπροστά από ένα “Τζίνι”;»
Όμως αυτό μπορούν να το πετύχουν ελάχιστοι από εμάς, με διάρκεια (κι όταν το πετυχαίνουν, συνήθως οι υπόλοιποι τους θεοποιούμε). Οι περισσότεροι παραμένουμε εραστές του ανικανοποίητου, όσο μακριές, επίπονες, ανήσυχες και τρομακτικές και αν είναι οι διαδρομές μας.
Ποιο είναι κατά την άποψή σας το χειρότερο που μπορεί να συμβεί σε έναν άνθρωπο;
Να χάσει την εκτίμησή του για τη ζωή. Να ξεμείνει από νόημα.
Τι χρειάζονται οι σημερινοί άνθρωποι για να είναι ευτυχισμένοι;
Χρειάζονται πάρα πολλά για να είναι ευτυχισμένοι, αλλά δεν είναι, ακόμη κι όταν αποκτούν αρκετά από αυτά.
Προσωπικά, νομίζω ότι το πρώτο που πρέπει να γίνει για να ευτυχίσουμε λίγο περισσότερο, είναι να σκεφτόμαστε λίγο λιγότερο. Πιστεύω ότι η ευτυχία είναι εγγενής σε όλα τα έμβια όντα. Τελευταία, έχω την παράξενη ιδέα ότι την δυστυχία την φαντάζεται η νοημοσύνη.
Πως περνάτε τον ελεύθερο σας χρόνο;
Κάνω πράγματα που πιστεύω ότι θα μπορούσαν να μου δώσουν ευχαρίστηση ή σκέφτομαι και σχεδιάζω να κάνω τέτοια.
Τι ήταν αυτό που σας έκανε να γελάσετε τελευταία;
Τελευταία διάβαζα το «ταξιδεύοντας τον γαλαξία με ωτοστόπ» του Ντάγκλας Άνταμς. Σε κάποιο σημείο, αφού έχει καταστραφεί η Γη, και αφού οι δύο φίλοι έχουν χωθεί λαθραία σε ένα διαστημόπλοιο, ο γήινος ήρωας, προσπαθώντας να διατηρήσει την αυτοκυριαρχία του, λέει στον εξωγήινο (και ανθρωπόμορφο) φίλο του ότι τα γεγονότα αυτής της απίστευτης μέρας του φέρνουν στο μυαλό όλα εκείνα που του έλεγε η μαμά του όταν ήταν μικρός.
«τι σου έλεγε η μαμά σου όταν ήσουν μικρός;», ρωτάει, με ενδιαφέρον, ο άλλος.
«Δεν ξέρω, δεν την άκουγα!» απαντάει ο ήρωας.
Γέλασα πολύ με αυτό, με αιφνιδίασε. Το χιούμορ του συγκεκριμένου βιβλίου είναι πληθωρικό, συναρπαστικό σε κάποια σημεία.
3-5 βιβλία που επηρέασαν τη διαμόρφωση της προσωπικότητας μου και την πορεία του βίου μου.
· Ο «Σιντάρτα» του Έσσε.
· Η «Ανάσταση» του Τολστόι.
· «Το αναγνωστικό της επικούρειας φιλοσοφίας και της τέχνης του Ζειν» (εκδόσεις ΘΥΡΑΘΕΝ), και άλλα κείμενα της επικούρειας φιλοσοφίας, που συνάντησα το διαδίκτυο.
3-5 βιβλία που προτείνω ανεπιφύλακτα σε γονείς να διαβάσουν τα παιδιά τους ή στα παιδιά τους.
· Ο Κιμ του Κίπλινγκ.
· Το « A Christmas Carol» του Ντίκενς.
· Η «φάρμα των ζώων» του Όργουελ.
3-5 βιβλία που διάβασα συστηματικά πάνω από μια φορά.
· Η «Άνοδος της Ασημαντότητας» του Καστοριάδη (μελέτη).
· Η «Πολιτεία» του Πλάτωνα (μελέτη).
· Οι «Πύλες της φωτιάς» του Πρέσφιλντ (ψυχαγωγία).
3-5 βιβλία που έχουν τις περισσότερες σημειώσεις και υπογραμμίσεις.
· η «Άνοδος της Ασημαντότητας» του Καστοριάδη.
· Η Μπαγκαβάτ Γκίτα.
· Η «Αυτοβιογραφία ενός Γιόγκι» του Παραμαχχάνσα Γιογκανάντα.
· Η Ιστορία του Θουκυδίδη.
Το βιβλίο που έχω σε περισσότερες από μια εκδόσεις.
Η «Πολιτεία» του Πλάτωνα και η «Μπαγκαβάτ Γκιτα».
Το βιβλίο που θα ήθελα να έχω γράψει εγώ.
Το «Σιντάρτα» του Έσσε.
Το βιβλίο που διαβάζω αυτές τις μέρες.
Εντός των ημερών, θα ξεκινήσω την «Αυτοοργάνωση: ένα κλωνάρι που πάει ν’ ανθίσει (1917-2011)» των Θανάση Κορακάκη & Κώστα Κοροντζή (εκδόσεις Κοροντζή).
Το ερωτηματολόγιο συντάχτηκε από την Νανού Νικολά για το www.diabazoume.gr
