Θόδωρος Γραμματάς: Εισαγωγή στην ιστορία και τη θεωρία του θεάτρου
Θόδωρος Γραμματάς: Εισαγωγή στην ιστορία και τη θεωρία του θεάτρου, Εκδόσεις Εξάντας, Αθήνα 2011, σελ. 439
Γράφει: Παναγιώτης Σκορδάς
Ολοκληρώνοντας μια ερευνητική και επιστημονική εργασία τριάντα χρόνων που ξεκίνησε το 1981 στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, όταν η θεατρολογία και οι θεατρικές σπουδές έκαναν την πρώτη παρουσία τους , ο συμπατριώτης μας καθηγητής τώρα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Θόδωρος Γραμματάς συγκέντρωσε στον παρόντα τόμο μια σειρά από μελέτες του με θέμα την ιστορία και τη θεωρία του θεάτρου. Οι μελέτες αυτές πραγματεύονται από διαφορετική οπτική η κάθε μία, το σύνθετο πολιτισμικό φαινόμενο που αποτελεί το θέατρο. Το ενδιαφέρον εστιάζεται κυρίως στο αρχαίο δράμα και στο νεοελληνικό θέατρο, που προσεγγίζονται από συγκριτολογική, παραστασιολογική, ιστορική και κοινωνιολογική άποψη, κατά τρόπο ώστε η Ιστορία του θεάτρου να αποκτά ένα στέρεο υπόβαθρο και, αντίστροφα, η Θεωρία του θεάτρου να βρίσκει μια ικανοποιητική εφαρμογή σε συγκεκριμένα παραδείγματα. Οι μελέτες αυτές δομούνται σε τρεις άξονες και αντίστοιχα μέρη: Στον πρώτο, με γενική θεματική το «Αρχαίο δράμα», εντάσσονται μελετήματα που αφορούν στην επικαιρότητα, την πρόσληψη και τη σκηνική τύχη του αρχαίου δράματος στον σύγχρονο κόσμο. Στον δεύτερο, κάτω από τον τίτλο «Θεωρία θεάτρου», περιλαμβάνονται εργασίες που αναλύουν επιμέρους θέματα της θεωρίας του θεάτρου, όπως την έννοια της θεατρικότητας και την κοινωνιολογία του θεάτρου, τις διαδικασίες σκηνικής μεταφοράς του δραματικού κειμένου και τη λειτουργία της μνήμης του θεατή, τη σχέση ανάμεσα στο λαικό και το έντεχνο θέατρο. Στον τρίτο, με γενική θεματική την «Ιστορία του νεοελληνικού θεάτρου», παρουσιάζονται παλιότερες και νεότερες εργασίες του συγγραφέα σχετικές με τη δραματουργία, την πρόσληψη, την κοινωνιολογία, τη συγκριτική θεατρολογία, αλλά και για είδη και μορφές θεάτρου που συνδέουν το ελληνικό με το παγκόσμιο θέατρο.