Aλ. Τσίπρας: Είναι αδιανόητο αυτό που συνέβη - Χρέος μας να αποκαλυφθεί η αλήθεια και να αποδοθούν οι ευθύνες
Δεν έχω τσακωθεί με την ευθύνη, αναλαμβάνω την ευθύνη που μου αναλογεί», ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Αλέξης Τσίπρας, στην συνέντευξη που έδωσε στο Mega Chanell, στην πρώτη φορά που μίλησε δημοσίως μετά το σιδηροδρομικό δυστύχημα.
Ο κ. Τσίπρας δήλωσε ότι αναλαμβάνει τις ευθύνες που του αναλογούν σε ότι αφορά τις διαχρονικές παθογένειες του ελληνικού κρατικού μηχανισμού, διευκρίνισε όμως ότι για το συγκεκριμένο δυστύχημα οι ευθύνες βαρύνουν την κυβέρνηση. Σημείωσε ότι ο ίδιος και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κυβερνούν δεκαετίες, ενώ αμφισβήτησε την αξιοπιστία του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ισίδωρου Ντογιάκου και ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «αν ήμουν στην θέση του θα είχα παραιτηθεί».
Αναφέρθηκε στην κυβέρνησή του λέγοντας ότι «και το 2015 ανέλαβα την ευθύνη που του αναλογούσε για να μην οδηγηθεί η χώρα στην χρεοκοπία και στην συνέχεια με την Συμφωνία των Πρεσπών και τις δύο φορές δέχθηκα σκληρή κριτική».
Είναι αδιανόητο αυτό που συνέβη
Αφού εξήγησε ότι για 15 ημέρες δεν εμφανίστηκε από σεβασμό στους νεκρούς και στις οικογένειές τους σημείωσε: «Είναι αδιανόητο αυτό που συνέβη, δεν υπάρχει καμία δικαιολογία, είναι ένα γεγονός που δεν έπρεπε να συμβεί. Βρισκόμαστε μπροστά σε μία διαπίστωση από τον μέσο πολίτη ότι το κράτος που έχει στηθεί με τον τρόπο που στήθηκε δεν προσφέρει ασφάλεια στον μέσο πολίτη. Κι εμείς κυβερνήσαμε, αλλά κυβερνήσαμε 4 από τα 49 χρόνια της μεταπολίτευσης. Αυτό το κράτος δεν το φτιάξαμε εμείς. Η κυβέρνηση Σημίτη είχε αίτημα τον εκσυγχρονισμό, η κυβέρνηση Καραμανλή την επανίδρυση, εμείς είχαμε άλλες προτεραιότητες λόγω μνημονίων, η κυβέρνηση Μητσοτάκη όμως ήλθε για να το διορθώσει με το επιτελικό κράτος».
Για τα αίτια και την διερεύνηση των ευθυνών ανέφερε: «Πρέπει να μιλήσουμε ανοικτά γιατί έχουμε 57 οικογένειες που θρηνούν. Οι σιδηρόδρομοι έπρεπε να έχουν σύστημα τηλεδιοίκησης από το 2003. Δεν ολοκληρώθηκε, ούτε επί των ημερών μας. Ωστόσο, ενώ δεν είχαμε το σύστημα τηλεδιεύθυνσης, κάτι σαν αυτόματο πιλότο, μέχρι το 2019 είχαμε πύργο ελέγχου, μετά όμως δεν έχουμε ούτε αυτόματο πιλότο, αλλά ούτε κέντρο ελέγχου. Το 2019 διαλύθηκε το κέντρο τηλεδιοίκησης Λαρίσης λόγω μίας πυρκαγιάς που ξέσπασε και δεν αποκαταστάθηκε ποτέ. Η κυβέρνηση έκανε 10 δις απευθείας αναθέσεις δεν μπορούσε να κάνει μία απευθείας ανάθεση για να αποκαταστήσει το κέντρο τηλεδιοίκησης Λάρισας;».
Αναφέρθηκε στην Σύμβαση 717 μεταξύ του ελληνικού δημοσίου και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ: «Χωρίς καμία διάθεση αποποίησης θα πω τι έκανε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για την σύμβαση 717. Η Σύμβαση δεν λάμβανε υπόψη τα πραγματικά δεδομένα Ακόμη και αν ολοκληρωνόταν, τηλεδιοίκηση δεν είχαμε. Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, με βάση την εισήγηση της διεύθυνσης έργων της ΕΡΓΟΣΕ προς το Διοικητικό Συμβούλιο, με ημερομηνία 21-9-2018, είχε υλοποιηθεί το 68% της Σύμβασης. Το Μάιο του 2019 είχε υλοποιηθεί 72,4%. Στις 9 Μαρτίου του 2020 με βάση το ίδιο χαρτί είχε υλοποιηθεί το 74% και 2023 σε ποσοστό 77%. Έχουμε λοιπόν μία Σύμβαση που έχει υλοποιηθεί στο 72% και μετά καθυστερεί δύο χρόνια. Τι κάνανε αυτοί οι άνθρωποι 4 χρόνια;».
Συνολικότερα για την κατάσταση στον ΟΣΕ ανέφερε: «Το πρόβλημα του ΟΣΕ είναι γνωστό. Ως πρωθυπουργός παρέλαβα την καυτή πατάτα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για κρατική βοήθεια στην ΟΣΕ και ΤΡΑΙΝΟΣΕ ύψους 15 δις ευρώ. Για μας η ιδιωτικοποίηση ήταν εξαναγκαστική, όταν ο δημόσιος φορέας βρίσκεται στο στόχαστρο της Επιτροπής για 15 δις δεν έχεις άλλη επιλογή. Διαπραγματευτήκαμε να μείνει το δίκτυο στο δημόσιο και ιδιωτικοποιήσαμε τα τραίνα με μία συμφωνία με την Επιτροπή ότι σβήνονται τα προηγούμενα χρέη. Οι Ιταλοί αγοραστές είχαν δεσμευτεί για επενδύσεις 800 εκατομμυρίων. Ο κ. Καραμανλής έφερε αρχικά το μνημόνιο συνεργασίας που περιελάμβανε υποχρέωση των αγοραστών για επενδύσεις 800 εκατομμυρίων ευρώ και παράλληλα δέσμευση για το σύστημα ασφαλείας των σιδηροδρόμων. Στην συνέχεια όμως η Σύμβαση ξαναήλθε αναθεωρημένη στην Βουλή δίχως την υποχρέωση των Ιταλών και δίχως την υποχρέωση για το σύστημα ασφάλειας». Ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι μόνο στην Αγγλία το δίκτυο είναι ιδιωτικοποιημένο και εκεί υπάρχουν προβλήματα». Όσο για το τι θα κάνει αν κερδίσει τις εκλογές είπε ότι «Θα επαναδιαπραγματευθούμε με τους Ιταλούς να επενδύσει τα 800 εκ. και το ελληνικό δημόσιο να κάνει τα έργα ασφάλειας».
Για τις συγκεκριμένες συνθήκες του δυστυχήματος σημείωσε: «Το θέμα είναι ότι ο σταθμάρχης που είχε την ευθύνη ήταν ένας άνθρωπος χωρίς εμπειρία. Ανέλαβε ως σταθμάρχης, ενώ προηγουμένως ήταν σε άλλη υπηρεσία και αυτό έγινε παρανόμως. Υπήρχε όριο ηλικίας 48 χρόνια και εκείνος ήταν 59 ετών. Υπήρχε υπουργική απόφαση που τον νομιμοποίησε εκ των υστέρων».
Ο κ. Τσίπρας έθεσε ένα ακόμη θέμα λέγοντας ότι «Το GSMR είναι ένα σύστημα επικοινωνίας που θα απέτρεπε την τραγωδία. Διάβαζα την αγωνία του μηχανοδηγού που έπαιρνε τηλέφωνο από το κινητό του. Αν το σύστημα ήταν σε λειτουργεία το δυστύχημα θα είχε αποτραπεί. Το σύστημα ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 2018. Έγινε η εκπαίδευση του προσωπικού, τα πιλοτικά προγράμματα, ωστόσο δεν τέθηκε σε λειτουργεί για 4 χρόνια».
Όσο για την γενικότερη συζήτηση για τις διαχρονικές παθογένειες του ελληνικού κράτους είπε: «Εμένα, ούτε ο πατέρας μου ήταν πρωθυπουργός, ούτε ο θείος μου. Ο καθένας έχει τις ευθύνες που μου αναλογούν. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλάει για παθογένειες και διαχρονικές ευθύνες, αλλά τόσο ο ίδιος όσο και ο υπουργός που παραιτήθηκε είναι εκπρόσωποι οικογενειών που κυβέρνησαν την χώρα 60 χρόνια. Φυσικά είναι το σύγχρονο που οδήγησε στην τραγωδία και εμείς έχουμε ένα σύγχρονο κράτος που δίνει απόλυτη ανασφάλεια στους πολίτες. Η ΝΔ αντιλαμβάνεται τη ασφάλεια μόνο για να προσλαμβάνει αστυνομικούς. Δεν έχουμε γιατρούς, νοσηλευτές, σταθμάρχες κλπ».
Αν ήμουν στην θέση του κ. Ντογιάκου θα είχα παραιτηθεί
Στο σκέλος της δικαστικής διερεύνησης των ευθυνών και της εμπιστοσύνης στην λειτουργία της Δικαιοσύνης ανέφερε: «Με έχουν απογοητεύσει συγκεκριμένοι δικαστικοί λειτουργοί, αλλά έχω εμπιστοσύνη στην Δικαιοσύνη. Είναι απαράδεκτο ότι η κυβέρνηση έσπευσε να διορίσει Επιτροπή εμπειρογνωμόνων. Παρενέβη στο έργο του εισαγγελέα γιατί λέει ότι η Επιτροπή θα εκδώσει πόρισμα που θα ενταχθεί στην δικογραφία. Δεν καταλαβαίνω για ποιο λόγο γίνεται αυτό. Η Δικαιοσύνη πρέπει να κάνει απερίσπαστη και με ταχύτητα την έρευνά της».
Αναφέρθηκε στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ισίδωρο Ντογιάκο: «Στον κ. Ντογιάκο είχα εμπιστοσύνη όταν διαχειριζόταν την υπόθεση των υποκλοπών γι αυτό και τον επισκέφθηκα, ενώ μου έλεγαν ότι ματαιοπονώ. Στην συνέχεια όμως αντί να διερευνήσει την υπόθεση έκανε ότι μπορούσε για να μην βγει η αλήθεια. Το ερώτημα είναι: η κοινωνία έχει εμπιστοσύνη; Ο υιός Ντογιάκου ήταν μετακλητός στο γραφείο του υπουργού, εδώ υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων, εγώ αν ήμουν στην θέση του θα είχα παραιτηθεί». Ακολούθως εξήγησε: «Η Δικαιοσύνη δεν είναι ο Ντογιάκος, ο εισαγγελέας έχει μία ιστορία που την σέβομαι, αλλά κάνει ενέργειες που κρίνονται από την ελληνική κοινωνία. Στην Δικαιοσύνη έχω εμπιστοσύνη, σε κάποια πρόσωπα ωστόσο οφείλουμε να ασκούμε κριτική γιατί αλλιώς δεν θα είχαμε δημοκρατία».
Για το αν θα κάνει εξεταστική επιτροπή της Βουλής αν κερδίσει τις εκλογές ανέφερε: «Αν έλθουν στην Βουλή φάκελοι με στοιχεία η Βουλή με βάση τον νόμο περί ευθύνης υπουργών θα αποφασίσει. Θα κάνουμε ότι χρειαστεί όσο ψηλά κι αν φθάνουν οι ευθύνες. Τώρα θα ήταν πρόωρο με την έρευνα σε εξέλιξη να πω». Υπογράμμισε πάντως ότι «Οφείλουμε όλοι να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να ανταποκριθούμε στο αίτημα του ελληνικού λαού να αποκαλυφθεί η αλήθεια και να αποδοθούν οι ευθύνες».
Ο κ. Καραμανλής κρύβεται
Ρωτήθηκε, όμως, και για την διαφορετική τοποθέτηση σε σχέση με τις δικές του ευθύνες για το Μάτι -όταν μιλούσε για διαχρονικές ευθύνες-, και απάντησε: «Είναι δύσκολο να συμψηφίζει κανείς τραγωδίες. Ωστόσο, η μία οφείλεται σε ακραίο φυσικό φαινόμενο, προκλήθηκε από φυσική καταστροφή που επεκτάθηκε λόγο της κάκιστης διαχείρισης του κρατικού μηχανισμού. Στην δεύτερη έχουμε μία τραγωδία που οφείλεται σε καθαρά ανθρωπογενή αίτια».
Για τον Κώστα Καραμανλή και την σύγκριση με τον κ. Τόσκα που είχε την επιχειρησιακή ευθύνη για το Μάτι είπε: «Εδώ έχουμε την εξαφάνιση Καραμανλή. Ο οποίος εδώ και 16 μέρες δεν έχει δώσει εξηγήσεις. Ο κ. Τόσκας τότε ανέλαβε την ευθύνη της κακής επιχειρησιακής διαχείρισης και παραιτήθηκε. Στην συνέχεια έβαλε υποψηφιότητα. Ωστόσο στο παρελθόν κανένας υπουργός δεν είχε αποσυρθεί μετά από πυρκαγιές, ο κ. Πολύδωρας δεν αποσύρθηκε μετά τις πυρκαγιές στην Ηλεία. Η διαφορά είναι ότι εδώ έχουμε καθαρά ανθρωπογενή αίτια και η αίσθηση είναι ότι ο κ. Καραμανλής επιχειρεί να εκλεγεί κρυπτόμενος».
Για το θέμα των εκλογών και των δημοσκοπήσεων απάντησε: «Κάποια στιγμή ο πρωθυπουργός οφείλει να μας πει ποια Κυριακή μέσα στο Μάριο θα έχουμε εκλογές, αυτό το παιχνίδι με την ημερομηνία των εκλογών πρέπει να σταματήσει. Υπήρχε ένας σχεδιασμός για εκλογές στις 9 Απριλίου. Λόγω του δυστυχήματος δεν μπορούν να γίνουν, αλλά η συζήτηση για τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο είναι ντροπή. Ο κ. Μητσοτάκης έχει αυτή την ευθύνη να πάμε σε έναν πολιτικό διάλογο όχι τοξικό και να ξέρουμε από τώρα πότε θα γίνουν οι εκλογές».
Για τις δημοσκοπήσεις σχολίασε: «Μου προκάλεσε αρνητική εντύπωση ότι τις ημέρες που ακόμη θάβαμε τους ανθρώπους μας κάποιοι έκαναν μετρήσεις. Συνολικότερα αυτό που βλέπω και πρέπει να μελετήσουμε είναι ένα νέο φαινόμενο, έχουμε έναν ξεσηκωμό της νέας γενιάς, των ανθρώπων που είναι 17-30 ετών που δεν έχει τα χαρακτηριστικά της περιόδου των μνημονίων. Είναι απέναντι σε όλο το πολιτικό σύστημα. Εμείς θα το δούμε στην εξέλιξή του. Το κρίσιμο είναι ποιοι θα πάνε να ψηφίσουν. Οι τελευταίες μετρήσεις δείχνουν ότι υπάρχει πτώση της κυβερνώσας παράταξης και η διαφορά πλέον είναι στο όριο του στατιστικού λάθους. Η επόμενη αναμέτρηση θα είναι δύσκολη και ο στόχος που έχουμε θέσει είναι απολύτως εφικτός για νίκη και κυβέρνηση των προοδευτικών δυνάμεων».
Ευκαιρία για κυβέρνηση προοδευτικών δυνάμεων η απλή αναλογική
Για το αν θα παραιτηθεί στην περίπτωση που χάσει την πέμπτη εκλογική αναμέτρηση απάντησε: «Ένας πολιτικός κρίνεται από τον ελληνικό λαό. Σας διαβεβαιώνω ότι νιώθω την ανάληψη κυβερνητικών καθηκόντων σαν ευθύνη. Δεν νιώθω ότι η ιστορία μου χρωστάει, εγώ χρωστάω. Αν το κόμμα μου συλλογικά είχε αποφασίσει ότι φταίει ο Τσίπρας για την ήττα θα είχα αποχωρήσει και θα έγραφα βιβλία. Έχουμε συλλογικές αποφάσεις και αποφασίζουμε συλλογικά, για την εκλογή μου έχουν αποφασίσει 150.000 μέλη. Το σημαντικό είναι αν η χώρα θα αλλάξει κατεύθυνση και η πιο μεγάλη αλλαγή θα είναι ότι για πρώτη φορά θα έχουμε απλή αναλογική που θα οδηγήσει σε κυβέρνηση συνεργασίας». Ξεκαθάρισε ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έρχεται για να εκδικηθεί, δεν έρχεται για να καταστρέψει έρχεται να δημιουργήσει». Για τη προηγούμενη κυβέρνηση συνεργασίας ανέφερε: «Αναγκάστηκα να συγκυβερνήσω με έναν εταίρο που ήταν ιδεολογικά αντίθετος και αυτό εκδηλώθηκε στην Συμφωνία των Πρεσπών. Τώρα υπάρχει η δυνατότητα να πάμε σε προγραμματική συμφωνία των προοδευτικών δυνάμεων». Για τις βολές του προέδρου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ είπε: « Ο κ. Ανδρουλάκης διεκδικεί από την ίδια δεξαμενή ψήφων, είναι αναμενόμενο να κάνει κριτική. Ωστόσο ανάμεσα στο τώρα και στην συνέχεια μεσολαβεί η κρίσιμη στιγμή της λαϊκής ετυμηγορίας, εκείνη θα δώσει απάντηση για το πως θα κυβερνηθεί ο τόπος». Επέμεινε πάντως ότι δεν επιθυμεί κυβέρνηση ηττημένων, καθώς πέρα από το ότι σε αυτή την περίπτωση δεν θα βγαίνουν οι αριθμοί υπάρχει ένα ηθικό ζήτημα.
Τέλος ρωτήθηκε για τον κ. Πολάκη και απάντησε: « Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι δημοκρατικό κόμμα, αποφασίζουν τα όργανα. Ως αρχηγός είχα ευθύνη μετά τις δηλώσεις του και γι' αυτό τον παρέπεμψα στα όργανα, όταν περάσουν οι στιγμές που ζούμε θα το λύσουμε συλλογικά».
