Διακήρυξη της Κέρκυρας: Οι Νησιωτικές Περιφέρειες ενώνουν δυνάμεις για βιώσιμο Τουρισμό

Ο Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Κωνσταντίνος Μουτζούρης συνυπέγραψε με τον Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου Γιώργο Χατζημάρκο και τον Περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων Γιάννη Τρεπεκλή, ΤΗΝ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ: Ένα όραμα Βιώσιμης Τουριστικής Ανάπτυξης για τα νησιά των παραπάνω  Περιφερειών.

Η συνεργασία των Περιφερειών Βορείου και Νοτίου Αιγαίου καθώς και των Ιονίων Νήσων, ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2024,  όταν από κοινού διοργάνωσαν στην Κέρκυρα Ημερίδα  με θέμα τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη | Συνεργασία και “κοινός βηματισμός”, φτάνοντας στην υπογραφή μιας διακήρυξης η οποία καθορίζει το πλαίσιο της συνεργασίας με βάση τις ανάγκες και τις προκλήσεις κάθε Περιφέρειας ξεχωριστά.

Η παρούσα διακήρυξη αποτελεί ένα κάλεσμα για δράση, βασισμένη στη συνεργασία, την καινοτομία και την ευθύνη, ενώ συνδέεται άμεσα με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ και την Ευρωπαϊκή Ατζέντα για τον Τουρισμό 2030 της ΕΕ, που προωθούν τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και την ενίσχυση της κοινωνικής και οικονομικής βιωσιμότητας των τοπικών κοινοτήτων.

Στόχος είναι οι νησιωτικές περιφέρειες να αποτελέσουν πρότυπα βιωσιμότητας, πολιτιστικής ζωντάνιας και εξωστρέφειας, όπου ο τουρισμός θα λειτουργεί ως γέφυρα σύνδεσης των επισκεπτών με την αυθεντικότητα, την ιστορία και τις δημιουργικές εκφάνσεις των τοπικών κοινοτήτων.

Η Διακήρυξη της Κέρκυρας έχει αόριστη διάρκεια παραμένει ανοιχτή για την προσθήκη νέων μελών, ήτοι νησιωτικών και παράκτιων περιφερειών της ΕΕ, που δεσμεύονται να υιοθετήσουν και να προωθήσουν τις αρχές και τους στόχους της. Αυτή η διαδικασία ενισχύει τη συνεργασία και τη συλλογική δράση για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της διακήρυξης:

ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

Ένα Όραμα Βιώσιμης Τουριστικής Ανάπτυξης για τα Νησιά

Προοίμιο

Ο τουρισμός στις νησιωτικές περιφέρειες αποτελεί μια καίρια οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα. Αναδεικνύει τον περιβαλλοντικό πλούτο, την πολιτιστική κληρονομιά και τις παραδόσεις, που διαμορφώνουν τη μοναδική ταυτότητα κάθε νησιού. Τα νησιά μας προσφέρουν στους επισκέπτες μια αυθεντική εμπειρία ζωής, όπου συνδυάζονται η τέχνη, η μουσική, η γαστρονομία και οι παραδοσιακές πρακτικές με τη ζεστή φιλοξενία των τοπικών κοινοτήτων.

Η τουριστική ανάπτυξη, σχεδιαζόμενη με προσοχή και όραμα, προστατεύει τους φυσικούς πόρους και σέβεται την αυθεντικότητα η οποία  καθιστά τα νησιά μας μοναδικά. Η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη απαιτεί ισορροπία ανάμεσα στην προστασία της κληρονομιάς και τη δημιουργία ευκαιριών για τις τοπικές κοινότητες και διασφαλίζει μακροχρόνια ευημερία.

Η παρούσα διακήρυξη αποτελεί ένα κάλεσμα για δράση, βασισμένη στη συνεργασία, την καινοτομία και την ευθύνη, ενώ συνδέεται άμεσα με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ και την Ευρωπαϊκή Ατζέντα για τον Τουρισμό 2030 της ΕΕ, που προωθούν τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και την ενίσχυση της κοινωνικής και οικονομικής βιωσιμότητας των τοπικών κοινοτήτων.

Υπογράφοντας τη Διακήρυξη αυτή, ευθυγραμμίζουμε τις δράσεις μας με παγκόσμιες στρατηγικές για τη βιώσιμη ανάπτυξη, προάγοντας την προστασία του περιβάλλοντος και την ενίσχυση της κοινωνικής ευημερίας. Στοχεύουμε στη διαμόρφωση ενός τουριστικού μοντέλου που θα εξασφαλίζει την προστασία των νησιωτικών ταυτοτήτων, την ευημερία των κατοίκων και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής, ενώ παράλληλα θα παρέχει στους επισκέπτες αυθεντικές και αξέχαστες εμπειρίες.

Όραμα

Φιλοδοξούμε οι νησιωτικές περιφέρειες να αποτελέσουν πρότυπα βιωσιμότητας, πολιτιστικής ζωντάνιας και εξωστρέφειας, όπου ο τουρισμός θα λειτουργεί ως γέφυρα σύνδεσης των επισκεπτών με την αυθεντικότητα, την ιστορία και τις δημιουργικές εκφάνσεις των τοπικών κοινοτήτων.

Διαμορφώνουμε ένα μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης που θα σέβεται, θα προστατεύει και θα αναδεικνύει την πολιτιστική κληρονομιά, τις παραδόσεις και τη ταυτότητα των νησιών μας.

Στοχεύουμε στην ενίσχυση των πολιτιστικών υποδομών, την προώθηση της τοπικής δημιουργικότητας και την ολιστική ανάδειξη της πολιτιστικής νησιωτικής ταυτότητας μέσα από υπεύθυνες τουριστικές πρακτικές.

Οραματιζόμαστε έναν τουρισμό που θα τιμά και θα ενισχύει την υλική και άυλη πολιτιστική παράδοση των νησιών, δημιουργώντας ένα μέλλον όπου ο πολιτισμός και το φυσικό περιβάλλον θα προστατεύονται, θα αξιοποιούνται και θα εμπνέουν τις επόμενες γενιές.

Αρχές της Διακήρυξης  & Πλαίσιο Συνεργασίας

1. Προστασία της Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς και Διατήρηση της Αυθεντικότητας

• Ευθυγράμμιση των δράσεων με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ και την Ευρωπαϊκή Ατζέντα για τον Τουρισμό 2030 της ΕΕ για την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς.
• Διαφύλαξη της μοναδικής πολιτιστικής ταυτότητας και των παραδόσεων κάθε νησιού ξεχωριστά.
• Προστασία και διαχείριση των φυσικών πόρων με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη.
• Ανάδειξη της μοναδικότητας κάθε νησιού και προώθηση της βιωματικής εμπειρίας των επισκεπτών.

1. Συνεργασία και Συμμετοχικότητα

• Ενεργή και ισότιμη συνεργασία μεταξύ των Συμβαλλόμενων Μερών της παρούσας Διακήρυξης, με στόχο την κοινή ανάπτυξη και υλοποίηση δράσεων.
• Συμπεριληπτική και ενδυναμωμένη συμμετοχή του "τετραπλού έλικα", ήτοι των τοπικών κοινοτήτων, των επιχειρήσεων, των ερευνητικών φορέων – πανεπιστημίων  και της τοπικής αυτοδιοίκησης, στη λήψη αποφάσεων.

1. Ενίσχυση της Τοπικής Οικονομίας

• Επένδυση στις τοπικές επιχειρήσεις και παραγωγούς για να διασφαλιστεί ότι τα οικονομικά οφέλη παραμένουν στις κοινότητες.
• Δημιουργία θέσεων εργασίας και ευκαιριών που στηρίζουν τη βιωσιμότητα.

1. Ενίσχυση της Περιβαλλοντικής Βιωσιμότητας

• Ενίσχυση και αναβάθμιση των δημόσιων υποδομών και δικτύων για τη διαχείριση αποβλήτων, την ανακύκλωση και την εξοικονόμηση πόρων.
• Μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος από τουριστικές δραστηριότητες μέσω της προώθησης πράσινων πρακτικών.
• Εφαρμογή μεθόδων που ελαχιστοποιούν τη χρήση φυσικών πόρων και αποτρέπουν τη ρύπανση των οικοσυστημάτων.

1. Καινοτομία και Τεχνολογία

• Χρήση νέων τεχνολογιών για την υποστήριξη της βιωσιμότητας και της προβολής των νησιών.
• Προώθηση ψηφιακών εργαλείων για τη βελτίωση της εμπειρίας των επισκεπτών και την ανάδειξη / προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς με τρόπους συμπεριληπτικούς, ανοιχτούς και προσβάσιμους σε όλους.

1. Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση

• Υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και σεμιναρίων για το προσωπικό στον τουριστικό τομέα, σε συνεργασία με τους Δήμους και τον ΕΟΤ.
• Ενίσχυση της ευαισθητοποίησης των τοπικών κοινοτήτων για τη σημασία της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης.

Στόχοι

1. Διαρκής  & ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των νησιωτικών περιφερειών

• Δημιουργία Μόνιμου Δικτύου Νησιωτικών Περιφερειών, το οποίο θα συνεδριάζει σε τακτά χρονικά διαστήματα.
• Ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών για τη βελτίωση των πρακτικών και τη διαχείριση των προκλήσεων.
• Συνεργασία για τη χάραξη κοινών στρατηγικών που αφορούν τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προβολή των νησιών στο μέλλον.

1. Ανάδειξη και Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς

• Δημιουργία και προώθηση πολιτιστικών διαδρομών με στόχο την βιωματική ανάδειξη της ιστορίας, της τέχνης και των παραδόσεων των νησιών.
• Υποστήριξη τοπικών πολιτιστικών εκδηλώσεων και πρωτοβουλιών για τη διαφύλαξη και προώθηση της πολιτιστικής ταυτότητας.
• Ενσωμάτωση της πολιτιστικής κληρονομιάς στις τουριστικές εμπειρίες με σεβασμό και αυθεντικότητα.

1. Εκπαίδευση και Ενίσχυση Ικανοτήτων

• Οργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για το προσωπικό στον τομέα του πολιτισμού και του τουρισμού, σε συνεργασία με ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς φορείς.
• Ανάπτυξη δεξιοτήτων στις τοπικές κοινότητες για τη διαχείριση πολιτιστικών πόρων και βιώσιμων τουριστικών πρακτικών.

1. Διεθνής Προβολή, Συνεργασίες και Αναγνωρισιμότητα

• Συμμετοχή σε διεθνή δίκτυα και εκθέσεις για την προώθηση των νησιών ως βιώσιμων προορισμών.
• Δημιουργία στρατηγικών που αυξάνουν την αναγνωρισιμότητα των νησιών σε παγκόσμια κλίμακα, αναδεικνύοντας τη μοναδικότητά τους.
• Ανάπτυξη συνεργασιών και συνεργειών με διεθνείς οργανισμούς και φορείς για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και την ενίσχυση της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης.
• Δημιουργία στρατηγικών που αυξάνουν την αναγνωρισιμότητα των νησιών σε παγκόσμια κλίμακα.

1. Διαφύλαξη του Πολιτισμού μέσα από την Τεχνολογία

• Ανάπτυξη ψηφιακών πλατφορμών για την ανάδειξη και διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς.
• Χρήση καινοτόμων τεχνολογιών για τη δημιουργία εικονικών περιηγήσεων και εκπαιδευτικών εργαλείων που προωθούν τον πολιτισμό.

1. Βιώσιμη Ανάπτυξη Μέσα από τον Πολιτισμό

• Προώθηση πολιτιστικών δράσεων που συνδέονται με την προστασία του περιβάλλοντος.
• Ενσωμάτωση της βιωσιμότητας στις πολιτιστικές και τουριστικές πρακτικές, με σεβασμό στους φυσικούς πόρους των νησιών.

1. Δημιουργία Αυθεντικής Τουριστικής Εμπειρίας

• Σχεδιασμός τουριστικών προϊόντων για την προώθηση της μοναδικότητας και αυθεντικότητας κάθε νησιού.
• Ενθάρρυνση της αλληλεπίδρασης των επισκεπτών με τις τοπικές κοινότητες, δημιουργώντας ουσιαστικές και βιωματικές εμπειρίες.

Διάρκεια & Επικαιροποίηση της Διακήρυξης

Η Διακήρυξη της Κέρκυρας έχει αόριστη διάρκεια και αποτελεί ένα δυναμικό πλαίσιο συνεργασίας που εξελίσσεται με βάση τις ανάγκες και τις προκλήσεις των νησιωτικών περιφερειών. Τα Συμβαλλόμενα Μέλη δεσμεύονται να αξιολογούν τακτικά την πρόοδο και την εφαρμογή των αρχών και στόχων της, μέσω ετήσιων συνεδριάσεων. Σε αυτές τις συνεδριάσεις θα εξετάζονται οι νέες συνθήκες και προοπτικές, ενώ παράλληλα θα προτείνονται βελτιώσεις ή τροποποιήσεις που θα διασφαλίζουν τη συνέχιση της βιώσιμης ανάπτυξης και τη σύγχρονη ανταπόκριση στις προκλήσεις του τουρισμού και του πολιτισμού.

Η Διακήρυξη παραμένει ανοιχτή για την προσθήκη νέων μελών, ήτοι νησιωτικών και παράκτιων περιφερειών της ΕΕ, που δεσμεύονται να υιοθετήσουν και να προωθήσουν τις αρχές και τους στόχους της. Αυτή η διαδικασία ενισχύει τη συνεργασία και τη συλλογική δράση για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς.