Διευκρινήσεις Υπουργείου για τα Κέντρα Υποδοχής Προσφύγων στα νησιά (hotspots)
Με αφορμή τις πρόσφατες αντιδράσεις κατοίκων και δημοτικών αρχών σε σχέση με τη δημιουργία κέντρων υποδοχής στα νησιά (hotspots) όσο και στην ενδοχώρα, το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής διευκρινίζει τα ακόλουθα:
Η δημιουργία κέντρων υποδοχής, καταγραφής και ταυτοποίησης μεταναστών και προσφύγων, τόσο στα νησιά, όσο και στην ενδοχώρα είναι απόλυτη προτεραιότητα για την Ελληνική Κυβέρνηση, καθώς διαδραματίζει έναν τριπλό ρόλο: 1. Διαχωρίζει τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας από τους παράτυπους μετανάστες, προκειμένου οι πρώτοι να προστατευθούν σύμφωνα με τις διεθνείς, ευρωπαϊκές συμβάσεις αλλά και τον ελληνικό Νόμο, και οι δεύτεροι να επιστραφούν εκούσια ή ακούσια στη χώρα προέλευσής τους ή στην Τουρκία μέσω του Συμφώνου Επανεισδοχής. 2. Προστατεύει τους πρόσφυγες αλλά και τις τοπικές κοινωνίες από τις δυσμενείς συνέπειες της αιφνίδιας έλευσης μεγαλύτερων ή μικρότερων ομάδων διαφορετικών εθνικοτήτων και θρησκειών 3. Αποτελεί προϋπόθεση για την ικανοποίηση υποχρεώσεων της χώρας μας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα κέντρα καταγραφής και ταυτοποίησης (hotspots) λειτουργούν υπό την εποπτεία του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, σε συνεργασία με την Ελληνική Αστυνομία και το Λιμενικό Σώμα. Στις δομές, που ήδη λειτουργούν ή κατασκευάζονται στα σημεία εισόδου, καταγράφονται, ταυτοποιούνται και διαχωρίζονται όσοι δικαιούνται διεθνούς προστασίας από όσους θα επιστραφούν, χορηγείται ιατρικός έλεγχος, ενώ λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα για την ασφάλεια τόσο των εισερχομένων, όσο και του ντόπιου πληθυσμού.
Στα σημεία εισόδου, επιδίωξη της κυβέρνησης είναι η συντομότερη, δυνατή παραμονή των εισερχομένων, ώστε να αποφευχθεί το φαινόμενο συγκέντρωσης μεγάλων πληθυσμών, που ιδίως πέρσι το καλοκαίρι δημιούργησε σωρεία προβλημάτων. Η διαχείριση σε οργανωμένους χώρους δεν επιβαρύνει τους κατοίκους, δεν διαταράσσει την καθημερινότητά τους και προστατεύει τόσο τους πρόσφυγες, όσο και τον ντόπιο πληθυσμό. Ειδικά στα νησιά, των οποίων η οικονομία κατά κύριο λόγο εξαρτάται από τον τουρισμό, η οργανωμένη διαχείριση των προσφύγων και των μεταναστών αποτελεί προϋπόθεση για την αποφυγή φαινομένων που δυσφημούν την εικόνα της χώρας μας στο εξωτερικό.
Στην ενδοχώρα, η λειτουργία δομών φιλοξενίας αιτούντων άσυλο, αλλά και προσώπων υπό εθελούσια επιστροφή, όσο και η λειτουργία προαναχωρησιακών κέντρων με την επιβολή και κράτηση προς υλοποίηση αναγκαστικών επιστροφών, συμπληρώνει το πλέγμα των δομών που είναι αναγκαίες για τη διαχείριση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, αλλά και για την διατήρηση του ελέγχου και της ασφάλειας που επιζητούν οι τοπικές κοινωνίες και προτάσσει η ΕΕ.
Οι δομές φιλοξενίας στην ενδοχώρα, τόσο αυτές που προορίζονται για τους αιτούντες άσυλο, όσο και αυτές που προορίζονται για όσους είναι υπό εθελούσια επιστροφή (εκτός από τα προαναχωρησιακά κέντρα κράτησης που ανήκουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη), υπάγονται στο Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής και υποστηρίζονται από την Ελληνική Αστυνομία για την αποφυγή προβλημάτων τάξης και δημόσιας ασφάλειας στις περιοχές που λειτουργούν. Πρόκειται για ανοικτές αλλά φυλασσόμενες δομές, όπου παρέχεται η αναγκαία φιλοξενία, μέχρι να υλοποιηθεί η μετεγκατάσταση σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω του συστήματος relocation ή η επιστροφή στις χώρες καταγωγής τους μέσω χρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση προγραμμάτων εθελούσιας επιστροφής. Πρότυπο γι αυτές τις δομές αποτελεί η Δομή Φιλοξενίας του Ελαιώνα στην Αττική, που έχει αποτελέσει παράδειγμα καλής πρακτικής στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.
Το προσφυγικό ζήτημα είναι παρεπόμενο της γεωγραφικής θέσης της χώρας μας και της έκρυθμης κατάστασης στις νοτιο-ανατολικές παρυφές της Ευρώπης. Η αντιμετώπισή του συνιστά διεθνή και ευρωπαϊκή υποχρέωση, η διαχείρισή του ευρωπαϊκή και ελληνική ευθύνη απέναντι στους εισερχόμενους, αλλά πρώτιστα προς τους πολίτες της πατρίδας μας. Το καλοκαίρι που πέρασε, οι νησιώτες που ανιδιοτελώς και ενίοτε ηρωικά προσέτρεξαν τους πρόσφυγες που εισέρχονταν κυνηγημένοι από τις εστίες πολέμου, έδωσαν ένα λαμπρό παράδειγμα, που οδήγησε στο να προταθούν για το Νόμπελ Ειρήνης.
Από την άλλη πλευρά, φωνές φόβου διαμαρτύρονται για τις προσπάθειες οργάνωσης και διαχείρισης του προσφυγικού και μεταναστευτικού. Η παρεμπόδιση της δημιουργίας δομών, όπου θα καταγράφονται και θα ταυτοποιούνται οι εισερχόμενοι, θα προστατεύονται όσοι χρήζουν προστασίας και θα φιλοξενούνται ή και θα κρατούνται όσοι πρόκειται να επιστραφούν, μόνο αναταραχή στις τοπικές κοινωνίες προκαλεί. Η απόσειση των ευθυνών των τοπικών αρχών, μόνο επιβάρυνση των τοπικών κοινωνιών επιφέρει και σε αυτό συμφωνεί η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων της χώρας, αλλά και των πολιτικών δυνάμεων του τόπου.
Μέσα σε ένα κλίμα απειλών από μεριάς Ευρωπαϊκών κρατών, ενόψει της ανεξέλεγκτης εισόδου μεγάλου αριθμού μεταναστών και προσφύγων στην Ευρώπη μέσω της πατρίδας μας, μοναδική απάντηση αποτελεί η οργανωμένη και ελεγχόμενη διαχείριση των εισερχομένων πληθυσμών σε κέντρα υποδοχής, τόσο στα σημεία εισόδου, όσο και στην ενδοχώρα, σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές και Διεθνείς δεσμεύσεις και υποχρεώσεις της χώρας.
