ΠετΑΕΙ πεΤάΕΙ ο συμβασιούχος

Iπτάμενοι καθηγητές στα νησιωτικά πανεπιστημιακά τμήματα, λίστα αναμονής σπουδαστών για παρακολούθηση εργαστηριακών μαθημάτων, στρατιές απλήρωτων εκπαιδευτικών σε ΑΕΙ και ΤΕΙ, που η μόνη τους ελπίδα πλέον είναι να διοχετευθούν στα «κολέγια». Αυτή είναι η εικόνα που συνθέτει το τοπίο στην Ανώτατη Εκπαίδευση, την ώρα που το υπουργείο Παιδείας μελετά μια βαθιά μεταρρύθμιση, σε όλα τα επίπεδα

Ο Παν. Σωτήρης, που διδάσκει Πολιτική και Κοινωνική Φιλοσοφία στο τμήμα κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, στη Μυτιλήνη, αντιμετωπίζει ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα. Είναι 41 ετών, παντρεμένος με ένα παιδί και αναγκάζεται να ζει μεταξύ Αθηνών, που βρίσκεται η οικογένειά του και Μυτιλήνης, όπου «πετάει» συνεχώς για να διδάσκει.

Το πανεπιστήμιο δεν διαθέτει καταλύματα για τους διδάσκοντες και ο ίδιος συνήθως «φιλοξενείται» στα σπίτια γνωστών και φίλων. «Πώς μπορώ να μετακομίσω με την οικογένειά μου στη Μυτιλήνη;», λέει στην «Κ.Ε.», «δεν ξέρω τι θα γίνει την επόμενη χρονιά. Αν θα βρίσκομαι εδώ, αν έχω πάει αλλού, ή -ακόμη χειρότερα- αν θα εξακολουθήσω να δουλεύω...»

«Εφέτος οι πιστώσεις που είχαν εγγραφεί στους προϋπολογισμούς των ιδρυμάτων για τους συμβασιούχους», προσθέτει, «είναι μειωμένες κατά 15% έως 20% ανάλογα με το ίδρυμα. Επιπλέον δεν γίνονται διορισμοί των μελών ΔΕΠ, που ήδη έχουν εκλεγεί, δεν προκηρύσσονται νέες θέσεις και εμείς που είμαστε λύση ανάγκης υφιστάμεθα περικοπές.

»Οπως πάνε τα πράγματα θα οδηγηθούμε σε περικοπή των διδασκομένων μαθημάτων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους φοιτητές. Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα προβλέπουμε ότι πολλά πανεπιστημιακά τμήματα θα οδηγηθούν σε υπολειτουργία. Συγχρόνως, μια ολόκληρη γενιά διδασκόντων, που σπούδαζε επί χρόνια, και ονειρεύτηκε μια πανεπιστημιακή καριέρα στην Ελλάδα ή θα πρέπει τώρα να τα εγκαταλείψει, ή να μεταναστεύσει ή να περιμένει... διορισμό σε κάποιο ιδιωτικό πανεπιστήμιο».

Πάνω από 10.000 υπολογίζονται όσοι διδάσκουν με εννεάμηνες συμβάσεις και έχουν προσληφθεί με βάση το π.δ. 407/1980, που ορίζει ότι οι προσλήψεις γίνονται με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου για τη διεξαγωγή διδακτικού, ερευνητικού, επιστημονικού και διοικητικού έργου. Το ΤΕΙ Πειραιά από τις 10 Ιανουαρίου υπολειτουργεί, εν μέσω εξεταστικής περιόδου, αφού οι περισσότεροι συμβασιούχοι κάνουν επίσχεση εργασίας, ενώ στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου προχώρησαν σε προειδοποιητική αναστολή της λειτουργίας του.

Ο Δημ. Καλλέργης, 34 ετών, μηχανικός υπολογιστικών συστημάτων, με δύο μεταπτυχιακά σε πανεπιστήμια της Αγγλίας, διδάσκει Πληροφορική στο ΤΕΙ Πειραιά. Μιλώντας στην «Κ.Ε.», τονίζει ότι ο ίδιος και οι συνάδελφοί του δεν έχουν πληρωθεί από τον περασμένο Οκτώβριο και δεν ελπίζουν ότι θα εξοφληθούν μέσα στο χρόνο που διανύουμε. Το χειρότερο όμως, όπως λέει, είναι η αβεβαιότητα για την επαγγελματική εξέλιξη, η οποία επιδεινώθηκε τώρα με την οικονομική κρίση και τις περικοπές που επιβάλλει το μνημόνιο.

Ηδη τα εργαστήρια δεν μπορούν να τα παρακολουθήσουν όλοι οι σπουδαστές, με αποτέλεσμα να εγγράφονται σε λίστες αναμονής και να κάνουν αγώνα δρόμου για να φανούν συνεπείς. Ο ίδιος διδάσκει με πλήρες ωράριο, 16 ωρών εβδομαδιαίως, ενώ απαιτούνται τουλάχιστον δέκα ώρες επιπλέον για την προετοιμασία μαθημάτων, λειτουργίας εργαστηρίων, κατανομή φοιτητών και εκπόνηση πτυχιακών εργασιών.

Θεωρεί τον εαυτό του τυχερό, αφού υπάρχουν συνάδελφοί του που απασχολούνται λιγότερες ώρες, δεδομένου ότι αμείβονται ανάλογα με το χρόνο διδασκαλίας και μόνο για εννιά μήνες, όσο δηλαδή ισχύει η σύμβασή τους. Ο ίδιος παίρνει περίπου 1.200 ευρώ το μήνα, ενώ υπάρχουν εκατοντάδες συνάδελφοί του οι οποίοι διδάσκουν πολύ λιγότερες ώρες και αμείβονται με 400 έως 600 ευρώ.

Επισημαίνει ότι «το ΤΕΙ Πειραιά οφείλει στους συμβασιούχους περίπου 1,5 εκατ. ευρώ. Η επιχορήγηση που θα δοθεί στο ίδρυμα δεν αρκεί να εξοφληθούν, γιατί το ΤΕΙ οφείλει να καλύψει τα ελλείμματα του 2010 με χρήματα από τον εφετινό προϋπολογισμό, γεγονός που θα φέρει βίαιες αλλαγές στην εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς πριν από τον Ιούνιο θα έχει εξαντληθεί το υπάρχον ποσό σε παρελθόντα χρέη. Είναι λογικό να περιμένουμε μετά απ' αυτά συρρίκνωση του εκπαιδευτικού έργου και φυσικά απολύσεις συμβασιούχων».

Στο συγκεκριμένο ίδρυμα οι εκλεγμένοι καθηγητές είναι μόλις 150 και οι συμβασιούχοι 800. «Αντιλαμβάνεται κανείς», προσθέτει ο καθηγητής, «τι θα συμβεί αν οι περισσότεροι φύγουν από το ίδρυμα. Απλώς θα καταρρεύσει».

Επιπλέον, το υπουργείο Παιδείας με έγγραφό του από τον Αύγουστο του 2010 ανέστειλε επ' αόριστον τις εκλογές μελών εκπαιδευτικού προσωπικού. «Ετσι», λέει ο καθηγητής, «δεν ελπίζουμε σε επαγγελματική εξέλιξη. Το υπουργείο μάς προειδοποίησε να ξεχάσουμε τις εκλογές νέων μελών τουλάχιστον για μία πενταετία. Αν όμως υπολογίσουμε ότι σε 5 χρόνια το 40% των εκλεγμένων μελών του ιδρύματος θα έχει συνταξιοδοτηθεί, και αν αντέξουμε μέχρι τότε, δεν θα υπάρχουν καθηγητές για να συγκροτήσουν εκλεκτορικά σώματα για τη δική μας εκλογή. Δηλαδή ή θα πρέπει να αλλάξουμε επάγγελμα, ή τα ιδρύματα θα βάλουν λουκέτο».

Αλγεινή εντύπωση, πάντως, προκάλεσε στους διδάσκοντες η απάντηση του υπουργείου Παιδείας στις διαμαρτυρίες τους: «Τα ιδρύματα έχουν πολύ λίπος για να κάψουν». «Το κακό είναι όμως», καταλήγει ο καθηγητής, «ότι δεν καίμε πια λίπος, αλλά τρώμε τις σάρκες μας».

Γ. Πανάρετος: «Ευθύνονται τα πανεπιστήμια»

Ο υφυπουργός Παιδείας Γιάννης Πανάρετος μιλώντας στην «Κ.Ε.» παραδέχθηκε ότι υπάρχουν καθυστερήσεις στην πληρωμή των συμβασιούχων εκπαιδευτικών για τις οποίες ευθύνονται τα πανεπιστήμια, από τα οποία θα ζητήσει να προσδιορίσουν τις πραγματικές τους ανάγκες, ώστε να αποφεύγονται τέτοιου είδους φαινόμενα στο μέλλον.

«Πράγματι υπήρξε μία καθυστέρηση στη διάθεση των πιστώσεων εφέτος», τονίζει ο υφυπουργός, «για τους διδάσκοντες στα πανεπιστήμια με βάση το Π.Δ. 407. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα πανεπιστήμια καθυστέρησαν να αιτιολογήσουν τις ανάγκες τους σε διδάσκοντες αυτής της κατηγορίας. Σας υπενθυμίζω ότι είχε αποσταλεί σχετικό έγγραφο πριν από καιρό. Αυτές τις μέρες πάντως θα εκταμιευθούν πιστώσεις για τις καθυστερούμενες οφειλές των διδασκόντων σε ΤΕΙ Πειραιά και Θεσσαλονίκης.

»Προκειμένου όμως να αποφευχθούν παρόμοιες καθυστερήσεις στο μέλλον, θα αποσταλεί, τις αμέσως επόμενες ημέρες, έγγραφο προς τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ για να προσδιοριστούν οι πραγματικές ανάγκες τους για το επόμενο ακαδημαϊκό έτος, για να ολοκληρωθεί η όλη διαδικασία επιλογής με την έναρξη του επόμενου ακαδημαϊκού έτους.

»Οσον αφορά, όμως, τις προσλήψεις σε οργανικές θέσεις, αυτές θα καθοριστούν μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο που ισχύει για τους διορισμούς στο Δημόσιο. Ωστόσο, θα πρέπει να τονίσω ότι βασική μας μέριμνα είναι να δοθεί προτεραιότητα στις ανάγκες της εκπαίδευσης. Αυτό που έχει μεγάλη σημασία είναι, στις όποιες θέσεις θα είναι διαθέσιμες, να επιλέγονται οι πραγματικά καλύτεροι».