Τα απόβλητα των ελαιοτριβείων και η προβληματική λειτουργία των θεσμών
Παρέμβαση του Γιάννη Σπιλάνη
Οταν κάναμε τη τοποθέτηση μας ως ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ για το θέμα των ελαιοτριβείων το περασμένο φθινόπωρο (http://ioannispilanis.blogspot.gr/2014/11/blog-post.html) δεν περιμέναμε ότι η δικαίωση θα ερχόταν τόσο γρήγορα. Η απόφαση της συντριπτικής πλειοψηφίας του Περιφερειακού Συμβουλίου να υιοθετήσει το αίτημα των ιδιοκτητών ελαιοτριβείων και να παρακαμφθεί το πρόβλημα με πολιτικά κριτήρια ήταν πέρα για πέρα παράτυπη και λανθασμένη. Είχαμε υποστηρίξει ότι το ΠΣ δεν μπορεί με απόφαση του να καταργήσει την νομιμότητα και ότι θα έπρεπε να δεσμευθούν όλοι ότι θα προσπαθήσουν άμεσα για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα με άμεσες και μεσοπρόθεσμες ρεαλιστικές λύσεις με βάση τις υποδείξεις των επιστημόνων. Οι τσαμπουκάδες του τύπου "είμαστε τρεις γενιές παράνομοι και δεν πρόκειται τώρα να υποκύψουμε" φάνηκε ότι είχαν κοντά ποδάρια. Δυστυχώς όμως όλοι προτίμησαν να κρύψουν το πρόβλημα κάτω από το χαλί για 16η χρονιά, όπως γίνεται χρόνια τώρα σ'αυτή τη χώρα με όλα τα προβλήματα με τις γνωστές συνέπειες που όλοι μας βιώνουμε. Το πρόβλημα ξαναβγήκε στην επιφάνεια οξύτερο με πρόστιμα και εισαγγελικές παρεμβάσεις και απαιτεί λύση. Και η λύση δεν μπορεί παρά να είναι συμμόρφωση με την νομιμότητα αλλά και ανάληψη άμεσων ενεργειών που θα συμβάλλουν στη βελτίωση των εισοδημάτων όσων ασχολούνται με παραγωγή και διακίνηση λαδιού.
Το μέγεθος του προβλήματος θα έπρεπε να είχαν ενεργοποιήσει την Περιφέρεια από το περασμένο φθινόπωρο. Η εισαγγελική παρέμβαση, η παρέμβαση των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, οι αποφάσεις και οι επιστολές των ελαιοτριβέων θα έπρεπε να είχαν σημάνει συναγερμό. Αντ’αυτού δεν έχει ακουστεί τίποτα σε ότι αφορά ενέργειες και οι μόνες ανακοινώσεις περιορίζονται στο ποιος φταίει για τους ελέγχους και την επιβολή προστίμων. Απαιτείται η σύγκλιση των Περιφερειακών Επιτροπών Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, όχι για να κουκουλώσουν το πρόβλημα όπως έγινε το περασμένο Νοέμβριο, αλλά για ενημέρωση επί των εξελίξεων σε ότι αφορά την επιτροπή του Υπουργείου σχετικά με τη τροποποίηση της νομοθεσίας διαχείρισης υγρών αποβλήτων και για διερεύνηση με τη βοήθεια των ειδικών των εναλλακτικών προτάσεων για ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος. Παράλληλα θα πρέπει να εξεταστούν οι παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν σε όλη τη διαδικασία παραγωγής, επεξεργασίας, τυποποίησης και διακίνησης του λαδιού (όπως και όλων των άλλων αγροτικών προϊόντων) ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα του τελικού προϊόντος που αποτελεί τον μόνο τρόπο να αμειφθούν καλύτερα όλοι εμπλεκόμενοι, αλλά και για να υπάρξουν οι πόροι για τις αναγκαίες επενδύσεις. Η Περιφέρεια ως υπεύθυνη για τη βιώσιμη ανάπτυξη των νησιών μας θα πρέπει να έχει τον ρόλο που της αναλογεί για να στηρίξει τις επιχειρήσεις του κλάδου να βρουν λύσεις. Ομως δεν είναι δυνατόν οι ελαιοτριβείς να θεωρούν, όπως έγραψαν σε επιστολές τους και δήλωσαν στα ΜΜΕ, ότι άλλοι πρέπει να αναλάβουν το κόστος που απαιτεί η δική τους συμμόρφωση με τη νομοθεσία. Είναι προς όφελος όλων να βρεθεί η προσφορότερη οικονομικά και περιβαλλοντικά λύση μέσα στα πλαίσια της νομιμότητας, αλλά και με στόχο την επίτευξη του στόχου για ποιότητα παραγωγής, ποιότητα περιβάλλοντος και τελικά ποιότητα ζωής.
Τέλος δύο θέματα που αναφέρονται στη πρόσφατη αρθρογραφία των Νέων της Λέσβου και αφορούν τον τρόπο που δημόσια πρόσωπα με θέσεις ευθύνης αντιμετώπισαν το πρόβλημα, δημιουργούν έντονο προβληματισμό:
- Το πρώτο αφορά τη παρέμβαση του πρώην Υπουργού Δικαιοσύνης κ. Αθανασίου να παρέμβει ώστε να σταματήσουν οι έλεγχοι στα ελαιοτριβεία από τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος
- Το δεύτερο αφορά στο γεγονός ότι ο αρμόδιος αντιπεριφερειάρχης κ. Βαλσαμίδης προσανατολίζεται στην επιβολή των ελάχιστων προστίμων στους παραβάτες. Βέβαια αυτό είναι θετική εξέλιξη σε σχέση με την μη επιβολή προστίμων από πρόσωπα που κατείχαν την ίδια θέση στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση.
Ως ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ θέλουμε να πιστεύουμε ότι οι πληροφορίες του δημοσιογράφου είναι λανθασμένες. Βέβαια δεν διαψεύσθηκαν και αυτό μας ανησυχεί. Αν επιχειρηματίες που δεν κάνουν τον τζίρο ενός περιπτέρου, όπως ισχυρίστηκε ο πρόεδρος των ελαιοτριβέων, έχουν τόση δύναμη ώστε να σταματούν ελέγχους και να επιβάλλονται «χάδια» αντί για πρόστιμα, εύκολα καταλαβαίνει κανείς τι συμβαίνει με τους πραγματικά ισχυρούς. Οπότε και δεν πρέπει να αναρωτιόμαστε για τη σημερινή κατάσταση της χώρας.
Ισως τα περί κράτους δικαίου αλλά και για την ανάγκη να υπάρξει οριστικό διαζύγιο με τη διαπλοκή και τις πελατειακές σχέσεις να ακούγονται ως «όνειρα θερινής νυκτός». Εμείς στο ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ θα συνεχίζουμε να ονειρευόμαστε για ένα «ποιοτικό, πράσινο και δημιουργικό Αιγαίο» .
Γιάννης Σπιλάνης
Περιφερειακός Σύμβουλος
Αναπληρωτής Καθηγητής
