Πετυχημένη ήταν η εκδήλωση του Συνδέσμου Φιλολόγων Λέσβου, η οποία πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 18 Φεβρουαρίου 2023 στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του Πρότυπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με αφορμή τα 140 χρόνια από τη γέννηση του Νίκου Καζαντζάκη. Σ’ αυτή μίλησαν: ο Στρατής Αναγνώστου, δρ του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Σχολικός Σύμβουλος για πολλά χρόνια Φιλολόγων Λέσβου, Ιστορικός και Πρόεδρος της Εταιρείας Λεσβιακών Μελετών και ο Βασίλειος Γεώργας, φιλόλογος και συγγραφέας του βιβλίου Γλωσσάρι στον Νίκο Καζαντζάκη, που εκδόθηκε πέρυσι από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
Η εκδήλωση άνοιξε με χαιρετισμό του Παναγιώτη Σκορδά, προέδρου του Συνδέσμου Φιλολόγων Λέσβου, ο οποίος αναφέρθηκε στην επέτειο των 140 χρόνων από τη γέννηση του Νίκου Καζαντζάκη, η οποία τιμάται σε όλη τη χώρα και στο εξωτερικό, τονίζοντας ότι το 2023 συμπληρώνονται 100 χρόνια από το θάνατο του Αργύρη Εφταλιώτη και είναι χρέος της Λέσβου να τιμήσει την πολύ σημαντική αυτή προσωπικότητα των Λεσβιακών και ευρύτερα των Ελληνικών Γραμμάτων.
Χαιρέτισε επίσης, μέσω πλατφόρμας, η κα Αικατερίνη Ζωγραφιστού, Πρόεδρος του Παραρτήματος Ελλάδας της ΔΕΦΝΚ, συγχαίροντας θερμά τους διοργανωτές και τους ομιλητές της εκδήλωσης.
Ο Στρατής Αναγνώστου έκανε μια διεξοδική χρονολογική αναφορά στη ζωή και στα έργα που έγραψε ο μεγάλος Κρητικός, δείχνοντας την τεράστια συνεισφορά του στα νεοελληνικά γράμματα κι όχι μόνο, αλλά και στην επίδραση που άσκησε στην παγκόσμια λογοτεχνία, μιας και ο Καζαντζάκης είναι ο πιο πολυμεταφρασμένος Έλληνας λογοτέχνης.
Ο Βασίλειος Γεώργας, με την πρωτότυπη ομιλία του αναφέρθηκε στην καζαντζακική γλώσσα, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως, «όλος αυτός ο ανεπανάληπτος γλωσσικός “πακτωλός” χωρίς προηγούμενο και φυσικά χωρίς συνέχεια που χρησιμοποίησε στα έργα του ο Καζαντζάκης εμπλούτισε από γλωσσική άποψη τη νεοελληνική λογοτεχνία, ενίσχυσε την κοινή δημοτική, απέδειξε τις ευρείες εκφραστικές δυνατότητες της νεοελληνικής γλώσσας με τη γόνιμη αξιοποίηση του αστείρευτου πλούτου της λαϊκής προφορικής και γραπτής γλωσσικής παράδοσης και τη δημιουργία ενός εκτενούς λεξιλογίου λεπτής νοηματικής απόχρωσης και θαυμαστής παραστατικής δύναμης. Χάρη σε αυτή τη στάση του Καζαντζάκη μάς δίνεται η ευκαιρία να γευτούμε τη γοητεία της “κιβωτού”, θα μπορούσαμε να πούμε, της νεοελληνικής λαϊκής γλώσσας, μας παρέχεται η δυνατότητα να απολαύσουμε το σφρίγος και την αρετή του ανεκτίμητου γλωσσικού θησαυρού της παλαιότερης προφορικής και γραπτής λαϊκής μας παράδοσης, που διέσωσε από την αφάνεια θηρεύοντάς τον από το στόμα απλών, αγνών ανθρώπων και στη συνέχεια διοχετεύοντάς τον με αγάπη και καλαισθησία στα λογοτεχνικά έργα του ο συγκεκριμένος πνευματικός δημιουργός».
«Ο Καζαντζάκης», επισήμανε ο κ. Γεώργας, «επιδίωξε τη γλωσσική τελειότητα, επέμεινε χωρίς φειδώ κόπου στην εκφραστική αρτιότητα των έργων του, βασάνισε όσο λίγοι το πνεύμα και το σώμα του, με σκοπό να επιτύχει το πιο κατάλληλο ένδυμα με το οποίο θα έντυνε τα δημιουργήματά του˙ υπήρξε πολύ προσεκτικός στη χρήση της γλώσσας των έργων του και από τους ελάχιστους δημιουργούς που αναζήτησαν τη λέξη με τόσο φανατική προσήλωση και επιμονή, προκειμένου να της δώσει “αυθύπαρκτο νόημα και ολοκληρωμένη ζωή”˙ με τρόπο αξιοθαύμαστο σμίλεψε τη γλώσσα και το ύφος σε όλα τα λογοτεχνήματά του κι αυτό είναι που τον κατατάσσει στους ευάριθμους χαρισματικούς αριστοτέχνες του ωραίου λόγου διεθνώς. Το πνευματικό αποτύπωμά του είναι ιδιαίτερο, ενδιαφέρον, σημαντικό και μοναδικό˙ χάρη σε αυτόν και ύστερα από αυτόν είναι βέβαιο ότι η δημοτική γλώσσα, ο ελληνικός Λόγος και ο παγκόσμιος πνευματικός πολιτισμός έχουν κερδίσει σε ομορφιά, σε δύναμη και σε αρετή, όπως θα σημείωνε ο Ιωάννης Κακριδής».
Την εκδήλωση συντόνισε ο Αθανάσιος Ι. Καλαμάτας. Στο σύντομο προλόγισμά του τόνισε πως για τον Καζαντζάκη, δυστυχώς, ακόμα και σήμερα, από την πλευρά της Εκκλησίας, υπάρχει λανθασμένη εικόνα για τη θρησκευτικότητά του, και έχει έρθει πια η στιγμή δημοσίως να ζητήσει συγγνώμη από τον μεγάλο Κρητικό για την παρερμηνεία που έχει κάνει στο έργο του, εδώ και δεκαετίες.
Η μαθήτρια της Α΄ Λυκείου του Πρότυπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης, Αθηνά Καζαντζή έπαιξε ένα μονόπρακτο από την Ασκητική του Καζαντζάκη, το οποίο σκηνοθέτησε ο Ντιγκράν Ματοσσιάν, υπεύθυνος εκπαιδευτικός του Θεατρικού Ομίλου Αριστείας και Δημιουργικότητας στο Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης.
Ακολούθησε γόνιμη συζήτηση, με πάρα πολλούς παρισταμένους να αποχωρούν από την εκδήλωση έχοντας αποκομίσει πολύ καλές εντυπώσεις.
