Μην το χάσετε Κυριακή 26-6-2011 στην ΕΤ-1 ώρα: 18:45
Είναι ένα πορτρέτο της κυρίας Βαλιέρι, που αφηγείται την γέννησή της στο Παρίσι το 1932, την μεγαλοαστική ζωή του μεσοπολέμου και τα άπειρα ταξίδια στην ξέγνοιαστη Ευρώπη, παρέα με πρίγκιπες και αριστοκράτες, την πείνα και τις κακουχίες του 2ου Παγκόσμιου Πολέμου στη Γαλλία, την επιστροφή στην Αίγυπτο, όπου ήταν και η περιουσία. Την απόφαση να μετοικίσουν στην Κύπρο, το θάνατο του πατέρα, την απόγνωση της απώλειας, τη γνωριμία με τον Νάσερ, τη δέσμευση της περιουσίας, τον εξοστρακισμό από την Αίγυπτο στην Αθήνα χωρίς χρήματα και την κατάληξή τους στον κόλπο της Γέρας, όπου υπήρχε μια μικρή ακίνητη περιουσία και λίγα ελαιόδεντρα.
«Οι Καβάφηδες ήταν άνθρωποι σοβαροί και μελαγχολικοί. Ο Τζον Καβάφης και ο αδερφός του Κωστής ήταν ποιητές», αφηγείται η μικροκαμωμένη κυρία στο φακό. Τη λένε Μαρίνα Βαλιέρι, είναι 79 ετών και ζει στο Παπάδο Γέρας, στη Μυτιλήνη.Εχει κάθε λόγο να γνωρίζει καλά αυτά που λέει. Ο παππούς της, Αριστείδης, ήταν ένα από τα έξι παιδιά της οικογένειας των Καβάφηδων, αδερφός του Αλεξανδρινού ποιητή.
Χάρη σε ένα δημοσίευμα σε εφημερίδα της Μυτιλήνης, ο σκηνοθέτης Σίμος Κορεξενίδης «ανακάλυψε» τη μικρανιψιά του Κ. Π. Καβάφη. Την προσέγγισε με την ελπίδα ότι ίσως έβρισκε «θησαυρό», παλιές οικογενειακές φωτογραφίες και αδημοσίευτους στίχους του ποιητή. Βρήκε όντως «θησαυρό», όχι όμως αυτόν που φανταζόταν. Πέρα από τη συγγένειά της με τον Καβάφη, η Μαρίνα Βαλιέρι αποδείχτηκε ένα συναρπαστικό πρόσωπο με μια ζωή σαν παραμύθι. Ενα πρόσωπο πάνω στο οποίο τελικά ο Σίμος Κορεξενίδης στήριξε μία ολόκληρη ταινία.
«Οταν πλησίασα τη Μαρίνα Βαλιέρι, είχε επιφυλάξεις, δεν καταλάβαινε γιατί θα μπορούσε να ενδιαφέρει κάποιον η ζωή της. Τελικά την έπεισα», εξηγεί ο Σίμος Κορεξενίδης. «Αρχισε να μας περιγράφει τα ταξίδια της οικογένειάς της σε όλη την Ευρώπη, τη μεγαλοαστική ζωή της στο Παρίσι, όπου γεννήθηκε η ίδια το ’32, τις κακουχίες της Κατοχής, την επιστροφή στην Αίγυπτο, όπου βρισκόταν η περιουσία της οικογένειας Καβάφη, το ταξίδι στην Κύπρο, στο οποίο μάλιστα έχασε τον πατέρα της, Ζερόμ Βαλιέρι, τη γνωριμία με τον Νάσερ. Ολο αυτό το ταξίδι ουσιαστικά είναι μία αφήγηση ζωής». Η ίδια λέει στο φακό: «Από τον καιρό που γεννήθηκα η μοίρα μάς έσπρωχνε από το ένα μέρος στο άλλο. Και σκεφτόμουν: εκεί που βάζω τη βαλίτσα μου εκεί είναι η πατρίδα μου».
Τέλη της δεκαετίας του ’50, η Μαρίνα Βαλιέρι βρέθηκε στη Λέσβο, όπου η οικογένειά της είχε μία μικρή ακίνητη περιουσία και μερικά ελαιόδεντρα. Εκεί έζησε ένα μεγάλο έρωτα με ένα χωρικό το ’60, καρπός του οποίου υπήρξε ένα μωρό, παρά την αντίδραση της μητέρας της, Χαρίκλειας Καβάφη, λόγω της κοινωνικής διαφοράς. Παρά τις δυσκολίες, η ηρωίδα κατάφερε να μεγαλώσει μόνη την κόρη της και μέχρι σήμερα ζουν μαζί στο Παπάδο Γέρας. «Είναι ένας πολύ δυνατός άνθρωπος, που ατσαλώθηκε από τις δυσκολίες. Είναι ποιήτρια και η ίδια, αν και δεν έχει εκδώσει τα ποιήματά της, δακτυλογραφεί μέχρι σήμερα και μάλιστα πολύ γρήγορα, παραδίδει μαθήματα αγγλικών. Είναι αισιόδοξος άνθρωπος που αγαπάει τη ζωή και πιστεύει στους ανθρώπους».
Ενα μυστικό
Κατά την αφήγηση της Μαρίνας Βαλιέρι στο ντοκιμαντέρ γίνεται αναφορά στην προσωπική ζωή του Κ. Π. Καβάφη και την περίεργη σχέση που διατηρούσε με τον Αλέκο Σεγκόπουλο, για τον οποίο πολλοί μελετητές υποστηρίζουν ότι υπήρξε εραστής του ποιητή. Παραπέμποντας στα ημερολόγια της μητέρας της, η Μαρίνα Βαλιέρι δίνει μία άλλη εκδοχή: υποστηρίζει βάσει μίας σειράς στοιχείων ότι ο Σεγκόπουλος ήταν γιος του Καβάφη. Ποια ήταν τελικά η αλήθεια; Οπως προσθέτει η ίδια, «το μυστικό τους θα μείνει στον τάφο τους».
Ο Σίμος Κορεξενίδης υπογράφει, εκτός από τη σκηνοθεσία, το σενάριο και την παραγωγή. Την οργάνωση παραγωγής και τη δημοσιογραφική έρευνα έκανε η Βαρβάρα Γκιγκιλίνη. Τα ποιήματα του Τζον Καβάφη και της Μαρίνας Βαλιέρι που ακούγονται στο φιλμ μετέφρασε από τα αγγλικά ο συγγραφέας Νίκος Δήμου.
Ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους /70 min / High Definition / Ελλάδας 20011 Παραγωγή:Ελληνική Σκηνοθέτης: Σίμος Κορεξενίδης Οργάνωση Παραγωγής και Δημοσιογραφική έρευνα: Βαρβάρα Γκιγκιλίνη Φωτογραφία και Ήχος: Παύλος Αβαγιανός Μοντάζ: Γιώργος Χρυσαφάκης Μουσική: Ντάνυ Ασιτζόγλου Μετάφραση υποτίτλων στ΄ αγγλικά: Κωσταντής Ξυδάς Καλλιτεχνική επιμέλεια: Ανδρομάχη Αρβανίτη Τη μετάφραση των ποιημάτων Τζον Καβάφη και Μαρίνας Βαλιέρη έκανε ο Νίκος Δήμου Σενάριο: Σίμος Κορεξενίδης
