Παρόντα τα Σαντούρια της Αγιάσου στη μεγάλη γιορτή - 4η Συνάντηση νέων συγκροτημάτων παραδοσιακής μουσικής
Είκοσι μουσικά σχήματα από όλη την Ελλάδα και την Κύπρο έφτασαν στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, στις 6 Απριλίου, Σάββατο και την Κυριακή 7 Απριλίου. Για την όλη οργάνωση υπεύθυνος ο δεξιοτέχνης μουσικός και δάσκαλος, Σωκράτης Σινόπουλος.
Η είσοδος ήταν ελεύθερη και η προσέλευση αθρόα. Τόσο αθρόα που γέμισε ο χώρος όλος μέσα –τεράστια αίθουσα- και μεγάλο πλήθος απέξω στην απέραντη αυλή.
Η Συνάντηση αυτή έγινε με την οργάνωση και τη συνεργασία του Καλλιτεχνικού Συλλόγου Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου με τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής.
Το όνομα της Δόμνας Σαμίου είναι γνωστό. Λίγοι όμως, ίσως, ξέρουν τη ζωή της. Η Δόμνα γεννήθηκε το 1928 στην Καισαριανή της Αθήνας και πέθανε το 2012. Οι γονείς της ήταν πρόσφυγες από το Μπαϊντίρι, ένα χωριό κοντά στη Σμύρνη της Μ. Ασίας. Έζησε τα τρυφερά της χρόνια μέσα σε απάνθρωπες συνθήκες, αλλά η προσφυγιά τής έδωσε τα ερείσματα να ασχοληθεί με τα ακούσματα της παραδοσιακής μουσικής απ’ τα οποία και πήγασε η αγάπη της γι’ αυτήν. Στα 13 της χρόνια ήρθε σε επαφή με τη βυζαντινή και τη δημοτική μουσική. Αργότερα μαθήτευσε πλάι στον Σίμωνα Καρά, στο «Σύλλογο προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής» και βγαίνοντας στους δρόμους του πενταγράμμου, ταξίδεψε σε όλη την Ελλάδα για να σώσει κάθε τραγουδιστική λαλιά. Τα ονόματα -Σαμίου και Καράς – έγιναν θρύλος.
Στο απολαυστικό διήμερο παρουσιάστηκαν είκοσι μουσικά σχήματα, όπως είπαμε, από όλη την Ελλάδα και την Κύπρο:
Αγράμπελοι, Αθάλη, Άσμα Cordis, Κουμπάρες, Μουσικοί Ψυχής, Μουχαμπέτια, Ορη-χάλκινοι, Ορχήστρα «1919», Σαντούρια Αναγνωστηρίου Αγιάσου Λέσβου, Χορίαμβος Νέων, Αιγαιοπελαγίτικη Ζυγιά, Ανατολικά της Μεσογείου Ensemble, Κιντέρια, Κοτζαμάν Band,
Μπάντα Χάλκινων «Καραβάν Σεράι», Μουσική Ομάδα +bAnda, Οι Βλάμηδες, Riturnella
Φωνητικό Σύνολο Κάλεσμα, Terra Melodia
Ονόματα άλλοτε παραδοσιακά, ελληνικά, διαλεκτικά και άλλοτε επινοημένα και αρχαιοπρεπή για να φανεί η σχέση του είδους με τη ρίζα του.
Η διάρκεια της εκδήλωσης ξεπέρασε τις οκτώ ώρες. Οι νέοι μουσικοί και τραγουδιστές που εμπνέονται από την προσωπικότητα της Δόμνας Σαμίου ξεπέρασαν τους εκατό. Σαν Της Τριανταφυλλιάς τα φύλλα άνοιξε το εκατόφυλλο ρόδο των νεαρών καλλιτεχνών.
Τα συγκροτήματα παρουσίασαν το πρόγραμμά τους άλλοτε πατώντας γερά στους παλιούς μαστόρους, τραγουδιστές και μουσικούς, και άλλοτε πειραματιζόμενοι με νέους τρόπους σε ευφάνταστες διασκευές και νέες συνθέσεις, ανανεώνοντας και εκσυγχρονίζοντας το είδος. Το σύνολο, ένα μουσικό ψηφιδωτό, πλουσιότατο, πολύχρωμο, εντυπωσιακό και απολαυστικό απέδωσε τη λαϊκή ψυχή σε όλες τις διαθέσεις της· όταν θρηνεί, όταν χαίρεται, όταν πολεμάει, όταν γλεντάει, όταν μιλάει με τη φύση, όταν ανοίγει την καρδιά του και τα φτερά του, λεβέντικα και άγρια, ήρεμα, λυπητερά, υπαρξιακά, με γλυκές φωνές, λυρικές, επαναστατικές, λεβέντικες, ηρωικές και ερωτικές.
Τα νεανικά μουσικά σχήματα μάς προσέφεραν ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον πρόγραμμα το καθένα, παρεμφερές με το άλλο, αλλά και αλλιώτικο, δείχνοντας πόσο πολύμορφο είναι ελληνικό τραγούδι που δεν ξέρω, αλήθεια, αν υπάρχει σε άλλη γη τέτοιο. Η πίστη μου είναι πως η ελληνική μουσική στο σύνολό της και η δημοτική και η έντεχνη είναι πάρα πολύ πλούσια, όμοια και διαφορετική.
Όμοια με των γειτονικών χωρών αλλά και διαφορετική, αφού η επικοινωνία των λαών δεν εξαντλείται στην ανταλλαγή προϊόντων μόνο, αλλά και καλλιτεχνικών παραδόσεων, διατηρώντας παράλληλα και το παραδοσιακό της ύφος. Η Τέχνη, σαν το μακρύ ποτάμι, κυλάει τα νερά της, χωρίς να γνωρίζει σύνορα φέρνοντας τους ανθρώπους κοντά και μπολιάζοντας τα είδη με νέες αισθήσεις ή παραπλήσιες παλιές.
Η 4η Μουσική Συνάντηση, ήρθε μετά από άλλες τρεις, πολύ επιτυχημένες, όπου οι νέοι μουσικοί, συγκροτήματα και χορωδίες, ήταν περισσότεροι από πεντακόσιοι που έδωσαν το «παρών» και συγκίνησαν το κοινό. Και ακριβώς εδώ είναι που πρέπει να στήσουμε το φακό μας. Πλάι στα όσα ασχημίζουν την καθημερινή ζωή μας, υπάρχουν νέα παιδιά με πρόσωπα φρέσκα και μάτια λαμπερά, άξια παιδιά των Γραμμάτων, της Επιστήμης και της Τέχνης που ασχολούνται με το είδος και ταρακουνούν την ανθρώπινη συνείδηση. Ήρθαν σαν στρατιώτες με τα όπλα τους, τα σύνεργα μιας Τέχνης ταπεινής αλλά αυθεντικής και με τη φωνή τους, να φέρουν στην πρωτεύουσα τις ανάσες των δυναμικών επαρχιών της και να μας δώσουν χαρά.
Ήταν μια γιορτή νεολαίας. Και η χαρά μας κορυφωνόταν, όταν το κοινό , νέοι και μπαμπάδες με τα παιδιά στο σβέρκο και ώριμοι με άσπρα μαλλιά και πολλά χρόνια στην πλάτη συμμετείχαν χτυπώντας παλαμάκια, τραγουδώντας και στο τέλος της κάθε παρουσίασης ξεσπούσαν σε θυελλώδη χειροκροτήματα από τις ενθουσιασμένες παλάμες μας και σφυρίγματα και νόμιζες πως έβλεπες τα βουνά, τις θάλασσες και τις ψυχές των ανθρώπων μέσα στα τραγούδια. Σε κάποια ξέφωτα μάλιστα νεαρές κοπέλες έστησαν μικρούς χορούς και μέσα και έξω από την αίθουσα.
Το κοινό ήταν πολυπληθές, όπως είπαμε. Ανάμεσά τους το μάτι μας πήρε, πολλούς καθ’ ύλην αρμόδιους και εραστές του δημοτικού τραγουδιού, όπως τον Μουσικολόγο Λάμπρο Λιάβα, τον ποιητή και συγγραφέα, Παντελή Μπουκάλα, την ποιήτρια και ευαισθητοποιημένη συνάδελφο στο παραδοσιακό τραγούδι Τασούλα Καραγεωργίου, την επίσης συνάδελφο και εράστρια του είδους συγγραφέα Ασπασία Γκιόκα με τον σύζυγό της Γιάννη Μαυρογιάννη, του οποίου η φωνή συναγωνίζεται τους μεγάλους μαΐστορες, τον συγγραφέα Κώστα Ακρίβο με τη σύζυγό του Βάσω, πολλούς επιφανείς Λέσβιους, παρεπιδημούντες στην Αθήνα, οι οποίοι έσπευσαν να ακούσουν τη φωνή της πατρίδας μέσα από όλα τα συγκροτήματα - κι εμείς για όλα βεβαίως- αλλά και για τα Αγιασώτικα Σαντούρια των οποίων ψυχή είναι ο συνάδελφος Παναγιώτης Σκορδάς, Αντιπρόεδρος του Αναγνωστηρίου Αγιάσου και υπεύθυνος του μουσικού τμήματος που κάθε χρόνο συνοδεύει τα παιδιά στις καλλιτεχνικές τους συναντήσεις.
Και να θυμίσουμε εδώ ότι το Αναγνωστήριο Αγιάσου εδώ και εφτά χρόνια αγωνίζεται πεισματικά να φτιάξει το καταστραμμένο θέατρό του και η πολιτεία οφείλει να βοηθήσει, να σταθεί δίπλα σε αυτό το ιστορικό σωματείο που παράγει 130 χρόνια πολιτισμό.
Δεν μπορούμε παρά να πούμε ένα μεγάλο ΜΠΡΑΒΟ στα παιδιά, στους διοργανωτές, στους συνοδούς και ένα ακόμα μεγάλο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ για τη μέθεξη σε όλους!!!
Σημ: Δημοσιεύτηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό Λόγου και Τέχνης «Περί ου»
