yle="text-align: justify;">Πολυπράγμων και κοσμοπολίτης ο Στρατής Ελευθεριάδης-Tériade (Τεριάντ) υπήρξε χωρίς αμφιβολία μία σπουδαία προσωπικότητα. Το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών τον τιμά με μία έκθεση.
Της Κυριακής Τσολάκη
Ο μυτιληνιός Στρατής Ελευθεριάδης-Τεριάντ (1897-1983) αποτέλεσε μία πολύ σημαντική μορφή του εικαστικού γίγνεσθαι της εποχής του και άφησε πολύ μεγάλη παρακαταθήκη για τις μέρες μας. Πέρα από μία τεράστια συλλογή έργων τέχνης, που σήμερα διαθέτουμε χάρη σε εκείνον, ο ίδιος συγχρωτίστηκε με τους αξιολογότερους ανθρώπους της τέχνης και ανέδειξε καλλιτέχνες και ταλέντα μέσα από το πλούσιο εκδοτικό έργο του.
Ζωγράφος, κριτικός τέχνης, συλλέκτης και κυρίως εκδότης υψηλού επιπέδου έγραψε ιστορία στο διεθνή καλλιτεχνικό χώρο. “Ήταν ο εμπνευστής του πρωτοφανούς φαινομένου της προσέγγισης ποιητών και καλλιτεχνών και της μαγικής σύζευξης εικόνας και λέξεων. Κατανοώντας τη σημασία της σύγχρονης τέχνης, στάθηκε στο πλευρό των καλλιτεχνών και των συγγραφέων, συνδέοντάς τους δημιουργικά”, επισημαίνει στη “ΜτΚ” η γενική γραμματέας του δ.σ. του Τελλόγλειου Ιδρύματος Τεχνών Αλεξάνδρα Γουλάκη - Βουτυρά.
Η ίδια έχει τη γενική επιμέλεια της έκθεσης “Τιμή στον Τεριάντ - Hommage à Tériade”, που θα εγκαινιαστεί στους χώρους του Τελλόγλειου Ιδρύματος Τεχνών την προσεχή Παρασκευή, στις 7 μ.μ., και πραγματοποιείται 40 χρόνια μετά τη μεγάλη ομότιτλη έκθεση που έγινε προς τιμήν του από τη Γαλλία στο Grand Palais στο Παρίσι το 1973.
ΕΚΔΟΣΕΙΣ - ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ
Ο σπουδαίος αυτός Έλληνας γεννήθηκε στη Μυτιλήνη και έφυγε νωρίς για σπουδές στο Παρίσι, όμως εκεί τον κέρδισαν οι τέχνες, στις οποίες αφιερώθηκε για όλη του τη ζωή. Σε αυτές πρόσφερε πολλά εντός κι εκτός ελλαδικού χώρου. Είναι γνωστό ότι εκείνος εντόπισε και ανέδειξε το μεγάλο έλληνα ζωγράφο και σύμβολο της νεότερης Ελλάδας Θεόφιλο, ενώ συνέβαλε καθοριστικά και στην εξάπλωση και την καθιέρωση των πιο σημαντικών καλλιτεχνών της πρωτοπορίας εκείνης της εποχής. “Οι Πικάσο, Ματίς, Μπρακ, Σαγκάλ, Τζιακομέτι κ.ά. προβλήθηκαν μέσα από το εκδοτικό έργο του με το περιοδικό Verve, με τα ‘Μεγάλα Βιβλία Καλλιτεχνών’ -έργα τέχνης ιδιαίτερης σημασίας και ακτινοβολίας”, λέει η γενική γραμματέας του Τελλόγλειου.
Συμπληρώνει πως οι εκδόσεις που δημιούργησε ο Τεριάντ, η καθεμία με τα δικά της μοναδικά χαρακτηριστικά, ξεφεύγουν από την παραδοσιακή σχολή της δημιουργίας ενός βιβλίου, έχοντας τη μορφή σύγχρονων κοσμημένων χειρογράφων. “Μέσα σε αυτές ο κάθε καλλιτέχνης-δημιουργός αντιμετωπίζει την πρόκληση της δημιουργίας ενός ‘συνολικού’ έργου, με απόλυτη ελευθερία να συνδυάσει κατά βούληση την εναλλαγή του χρώματος, της γραφής και του σχεδίου. Τα έργα τέχνης που απαρτίζουν οι εκδόσεις του Τεριάντ δημιουργήθηκαν σε απόλυτη αρμονία με τις προθέσεις του και ενσωματώνουν όλα όσα ο ίδιος οραματίστηκε και θέλησε να εμφυσήσει στους καλλιτέχνες με τους οποίους συνεργάστηκε”.
Η ΕΚΘΕΣΗ
Η έκθεση, που θα διαρκέσει έως τις 18/3, επιδιώκει να παρουσιάσει συνολικά την προσωπικότητα του Τériade, δίνοντας έμφαση στην πρωτοποριακή εκδοτική δραστηριότητά του στο Παρίσι και στην προβολή της μοντέρνας τέχνης αλλά και στην “ανακάλυψη” του Θεόφιλου. “Το Τελλόγλειο Ίδρυμα, πιστό στον εκπαιδευτικό προσανατολισμό του, αποφάσισε τη διοργάνωση αυτής της μεγάλης έκθεσης με σημαντικό στόχο τη γνωριμία του ελληνικού κοινού με την ευρωπαϊκή τέχνη”, τονίζει η κ. Βουτυρά.
Η παρουσίαση περιλαμβάνει περισσότερα από 190 έργα-δοκίμια από το τυπογραφικό εγχείρημα του Τεριάντ (μακέτες εξώφυλλων, δοκιμές, τυπώματα, συχνά με σημειώσεις των καλλιτεχνών), καθώς και ολόκληρα τεύχη του περιοδικού “Verve” και άλλων εκδόσεών του. Συμπληρώνεται δε με έργα του Θεόφιλου από τη συλλογή του, που βρίσκονται σήμερα κυρίως στις αποθήκες του Μουσείου Τεριάντ στη Μυτιλήνη. Τα έργα του Θεόφιλου θα συνοδεύσει ένα πλούσιο υλικό σε δημοσιεύματα και τεκμήρια από τον ελληνικό και ξένο Τύπο, το οποίο προέρχεται από το Αρχείο Σπητέρη και περιλαμβάνει κείμενα των σημαντικότερων πνευματικών ανθρώπων του 20ού αι. (Σεφέρης, Ελύτης, Σικελιανός, Τσαρούχης κ.ά.). Επίσης στην έκθεση περιλαμβάνονται έξι άγνωστες πρώιμες θρησκευτικές εικόνες του Θεόφιλου από ιδιωτική συλλογή, με την ευγενική μεσολάβηση του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, σπάνιο δείγμα για τη δουλειά του Θεόφιλου την εποχή που έζησε στη Σμύρνη και βέβαια χαρακτηριστικό για την προ Τεριάντ εποχή.
