Το άγχος εγκατάλειψης που συνοδεύει το διαζύγιο

Γράφει η Μαρία Βερβέρη *:Το διαζύγιο μπορεί να κλονίσει τα θεμέλια των βασικών αντιλήψεων του παιδιού για τον κόσμο και να του δημιουργήσει φόβους ότι οι γονείς μπορεί να το εγκαταλείψουν ή να σταματήσουν να το αγαπούν. Ένα παιδί που οι γονείς του έχουν χωρίσει μπορεί να νιώθει εγκαταλελειμμένο και έχει έναν έντονο φόβο ότι θα τον εγκαταλείψει και ο γονέας με τον οποίο μένει μαζί. Στο μυαλό του παιδιού ακόμη και ένας  βραχυπρόθεσμος αποχωρισμός από τον γονέα φαντάζει οριστικός.

Ερευνητικά αποδεικνύεται ότι, ο φόβος εγκατάλειψης αποτελεί ισχυρό προβλεπτικό δείκτη των προβλημάτων προσαρμογής των παιδιών, ανεξάρτητα από την ηλικία ή το φύλο τους. Επίσης, έρευνες έδειξαν ιδιαίτερα υψηλή συσχέτιση του φόβου εγκατάλειψης με εσωτερικευμένα προβλήματα προσαρμογής (άγχος, κατάθλιψη και προβλήματα στις κοινωνικές σχέσεις) και χαμηλότερη αλλά σταθερή συσχέτιση με εξωτερικευμένα προβλήματα προσαρμογής (παραβατική συμπεριφορά, επιθετικότητα κλπ).

Οι συμπεριφορές που εκδηλώνουν αυτό το άγχος μπορεί να ποικίλουν. Ο φόβος εγκατάλειψης οδηγεί μερικά παιδιά να συμπεριφέρονται «καλά», προκειμένου να μη «χάσουν» την αγάπη και τη φροντίδα των γονέων τους. Καθώς όμως είναι δύσκολο για ένα μικρό παιδί να κρατήσει έναν τέτοιο έλεγχο για πολύ καιρό, μπορεί να προκύψουν προσβολές πανικού εν αναμονή μιας πιθανής απόρριψης. Άλλα παιδιά πανικοβάλλονται τόσο πολύ από μια φανταστική τους απόρριψη από τους γονείς, που υιοθετούν μια «κακή» συμπεριφορά για να απορριφθούν μια ώρα αρχύτερα. Εν ολίγοις, μια υπερβολικά κακή συμπεριφορά ή μια ασυνήθιστα συνεργατική συμπεριφορά έπειτα από ένα διαζύγιο μπορεί να κρύβει φόβους εγκατάλειψης. Ο πιο σημαντικός λόγος για τον οποίο τα παιδιά αναπτύσσουν άγχος εγκατάλειψης είναι ότι ο χωρισμός απειλεί τους δεσμούς προσκόλλησης τους.

Κλείνοντας να διευκρινιστεί ότι, παρά το γεγονός ότι δεν είναι δεδομένο ότι ένα διαζύγιο θα απειλήσει οπωσδήποτε τους δεσμούς αυτούς, ωστόσο απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή μιας και η ασφάλεια τους συμβάλλει καθοριστικά στην προσαρμογή των παιδιών μετά από ένα διαζύγιο, τόσο βραχυπρόθεσμα, όσο και μακροπρόθεσμα.

(Πρόγραμμα ΕΚΠΑ: Διαχείριση Χωρισμού – Διαζυγίου Γονέων)

* Η Μαρία Βερβέρη είναι Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden, Ολλανδία) και εργάζεται στο ιδιωτικό της γραφείο, Καβέτσου 17, Μυτιλήνη (τηλ. 2251048933, 6945447016). Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το http://mariaververi.blogspot.gr/

Η Μαρία Βερβέρη  αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net