Η διαταραχή του άγχους αποχωρισμού
Γράφει η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου * Το άγχος αποχωρισμού είναι ένα στάδιο φυσιολογικό αναπτυξιακά και λειτουργεί ως μηχανισμός προστασίας και επιβίωσης του παιδιού. Αυτό σημαίνει ότι το κάθε παιδί εκδηλώνει άγχος ως αντίδραση στον ενδεχόμενο αποχωρισμό από το πρόσωπο φροντίδα. Είναι σημαντικό να διαφοροποιηθεί το άγχος αυτό από το παθολογικό άγχος αποχωρισμού, αφού το φυσιολογικό αυτό άγχος είναι αναμενόμενο σε ηλικίες από 7 μηνών έως 6 ετών.
Το παθολογικό άγχος αποχωρισμού είναι το αναπτυξιακά δυσανάλογο και υπερβολικό άγχος και φόβος σε ενδεχόμενο αποχωρισμό του παιδιού από το σπίτι ή από τα κύρια πρόσωπα δεσμού (συνήθως τη μαμά). Τα παιδιά που διαγιγνώσκονται με Διαταραχή Άγχους Αποχωρισμού (Δ.Α.Α.), δυσφορούν όταν συμβαίνει ή επίκειται να συμβεί αποχωρισμός ή γενικώς προσπαθούν να αποφύγουν καταστάσεις αποχωρισμού. Η αντίδραση τους είναι να «γαντζώνονται» πάνω στους άλλους, να κλαίνε, να παρακαλούν ή να παραπονιούνται για σωματικά συμπτώματα.
Ο βασικός φόβος του παιδιού είναι ότι κακό μπορεί να συμβεί στο πρόσωπο δεσμού ή και στο ίδιο, οπότε τελικά ο αποχωρισμός θα είναι μόνιμος. Ο φόβος, το άγχος ή η αποφυγή των καταστάσεων αποχωρισμού θα πρέπει να είναι επίμονα, διάρκειας τουλάχιστον 4 εβδομάδων σε παιδιά και εφήβους και συνήθως 6 ή περισσότερους μήνες σε ενήλικες.
Τα συμπτώματα που συνήθως συνοδεύουν μια τέτοια κατάσταση είναι οι σωματικές ενοχλήσεις και η μειωμένη συμμετοχή σε κοινωνικές δραστηριότητες. Η σχολική επίδοση πέφτει είτε λόγω άρνησης να πάει το παιδί στο σχολείο είτε λόγω συνεχούς ενασχόλησης με τον αποχωρισμό καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής ημέρας.
Η διαταραχή έχει πλήρη ύφεση όταν παρουσιάζεται σε μικρή ηλικία. Η χρόνια πορεία της διαταραχής μπορεί να σχετίζεται με την έναρξη της σε μεγάλη ηλικία, με συνυπάρχουσα ψυχιατρική διαταραχή, με συνυπάρχουσα ψυχοπαθολογία στην οικογένεια και με απώλεια ενός σχολικού έτους λόγω μη παρακολούθησης.
Οι γονείς μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στη θεραπεία της διαταραχής αυτής αφού κατανοήσουν την ανάγκη του παιδιού για ασφάλεια και ανεξαρτησία. Σημαντική είναι, τέλος, η διαθεσιμότητα του γονιού που σημαίνει ότι ο γονιός είναι γενικά παρών και διαθέσιμος. Η αίσθηση της διαθεσιμότητας επηρεάζει την προσαρμοστικότητα του παιδιού απέναντι στον επικείμενο αποχωρισμό.
* Η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου είναι Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια με πιστοποίηση στις Αγχώδεις Διαταραχές Παιδιών & Εφήβων και εξειδικευμένη στη Νόσο Alzheimer. Εργάζεται στο δικό της Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχοθεραπείας «Ψυχή & Λόγος» στην οδό Καβέτσου 13, Μυτιλήνη. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2251104284. Περισσότερες πληροφορίες στο eirinichatzianagnostou.blogspot.gr
Η Ειρήνη Χατζηαναγνώστου αρθρογραφεί κάθε δεύτερη Δευτέρα στο Lesvosnews.net