Ο γονιός και ο έφηβος
Γράφει η Μαρία Βερβέρη *
Είναι μεγάλος ο αριθμός των γονιών που δηλώνουν ότι έχουν σημαντικές δυσκολίες με τα παιδιά τους στην περίοδο της εφηβείας. Ωστόσο, αντίστοιχα σημαντικός αριθμός εφήβων παραπονιέται ότι οι γονείς τους δεν τους καταλαβαίνουν. Είναι βέβαιο ότι η επικοινωνία μεταξύ γονιών και παιδιών κατά την εφηβική ηλικία είναι μια δύσκολη υπόθεση. Κατά την περίοδο της εφηβείας παρουσιάζεται η μεγαλύτερη κρίση ταυτότητας στην ζωή του ανθρώπου με τελικό αποτέλεσμα τη σωματική και κοινωνική ωρίμανση του ατόμου, καθώς και τη τελική αποκρυστάλλωση της προσωπικότητας του. Η πορεία προς την ενηλικίωση και την ανεξαρτητοποίηση περνά υποχρεωτικά από μια αλλαγή στις σχέσεις μεταξύ του έφηβου και των γονιών του. Η νέα κατάσταση δεν έρχεται χωρίς δυσκολίες και αντιπαραθέσεις με τους γονείς. Παρά τις δυσκολίες όμως, που φυσιολογικά υπάρχουν, η κατάσταση δεν πρέπει να αφήνεται να εξελίσσεται αρνητικά. Υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνονται για τη βελτίωση των σχέσεων γονέων και παιδιών εφηβικής ηλικίας.
Μερικά από τα στοιχεία που είναι σημαντικό να έχουν υπόψη τους οι γονείς, είναι ότι:
• Αρχικά, ο έφηβος καλείται να εξοικειωθεί με τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα του (τριχοφυΐα, διόγκωση μαστών, εμφάνιση εμμηνόρροιας, αλλαγές των γεννητικών οργάνων κ.α.). Κατά τη διάρκεια αυτή της εξοικείωσης ο έφηβος θα εμφανίσει αμφιθυμικά συναισθήματα, δηλαδή πότε θα νιώθει καλά με σώμα του και πότε θα νιώθει άβολα.
• ο έφηβος θα φανεί αντιδραστικός στις συμβουλές και στις υποδείξεις των γονέων. Το κάνει αυτό γιατί στην ουσία, προσπαθεί να ανακαλύψει τα νέα όρια της προσωπικότητας του. Σιγά σιγά κινείται προς την ενηλικίωση και θέλει να δει αν μπορεί να λειτουργήσει μόνος του, έχοντας πάντα στο νου του ωστόσο, ότι υπάρχει η ασφάλεια και η στήριξη των γονιών.
• οι γονείς χρειάζεται να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους, καθώς συμβαίνουν αρκετές αλλαγές τόσο στη σχέση με το παιδί τους όσο και στη μεταξύ τους σχέση.
Το πως θα λυθεί η κρίση της εφηβείας, εξαρτάται από την προσωπικότητα και τις ψυχικές δυνάμεις του εφήβου, αλλά και από την συμπεριφορά και την στάση των γονέων. Χρειάζονται όρια που θέτονται από τη συνεπή παρουσία των γονιών και που του παρέχουν την αίσθηση αυτής της σιγουριάς. Υπάρχει ανάγκη, ο έφηβος να νιώθει ότι ανήκει σε μια οικογένεια που δεν καταρρέει από την επιθετικότητά του, ούτε εκδικείται τις αντιπαραθέσεις του. Ο έφηβος κλονίζεται όταν βλέπει τους γονείς του αδύναμους.
------------
* Η Μαρία Βερβέρη είναι Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος (MSc Ψυχολογία Παιδιών και Εφήβων, University of Leiden, Ολλανδία) και εργάζεται στο ιδιωτικό της γραφείο, Καβέτσου 17, Μυτιλήνη (τηλ. 2251048933, 6945447016). Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε το http://mariaververi.blogspot.gr
Η Μαρία Βερβέρη αρθρογραφεί την τελευταία Δευτέρα κάθε μήνα στο Lesvosnews.net