Γράφει για το Lesvosnews:
Βαλεντίνa Βεκρή
Ψυχολόγος, απόφοιτος του University of Huddersfield της Μ. Βρετανίας και κάτοχος του μεταπτυχιακού διπλώματος, MSc Εξελικτική Ψυχολογία του Central Lancashire, U.K.
Σχολικός εκφοβισμός-Θυματοποίηση (Bullying)
Ο σχολικός εκφοβισμός (bullying) αναφέρεται στη χρήση βίας μεταξύ μαθητών ή συνομηλίκων παιδιών με στόχο να προκληθεί πόνος ή αναστάτωση. Εμφανίζεται με τη μορφή του λεκτικού εκφοβισμού (κοροϊδία, διακρίσεις, σεξουαλικά σχόλια), του κοινωνικού εκφοβισμού (διάδοση φημών, καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, απομόνωση από την ομάδα), του σωματικού εκφοβισμού (χτυπήματα, σπρωξίματα, κλωτσιές), του ηλεκτρονικού εκφοβισμού (εκβιασμός μέσω Διαδικτύου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μέσω μηνυμάτων στο κινητό τηλέφωνο), Farrington, (1993).
Τα αγόρια πρωταγωνιστούν κατεξοχήν σε εκδηλώσεις σωματικής βίας, ενώ αγόρια και κορίτσια εξίσου χρησιμοποιούν τη λεκτική βία. Τα κορίτσια συμμετέχουν περισσότερο σε έμμεσες μορφές εκφοβισμού.
Τα παιδιά – θύματα (victims) βάσει διεθνών και ελληνικών ερευνητικών δεδομένων, εμφανίζουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, αδυναμία επίλυσης προβλημάτων. Συχνό φαινόμενο αποτελούν, η χαμηλή σχολική επίδοση και οι απουσίες κατά την φοίτηση. Τα παιδιά θύματα γίνονται εύκολος στόχος γιατί διαφέρουν σε κάτι από τα υπόλοιπα παιδιά (ο τρόπος που μιλάνε, ο τρόπος που περπατάνε, το όνομά τους, το χρώμα τους, το ανάστημά τους, τα κιλά τους κ.α.).
Ιδιαίτερα θα πρέπει να τονιστεί, ότι τα παιδιά, μαθητές με ιδιαίτερες ικανότητες, με μαθησιακές δυσκολίες, με αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας (Αsperger) και άλλες διαταραχές αποτελούν εύκολο στόχο παρενοχλήσεων. Και αυτό γίνεται γιατί παρουσιάζουν αδυναμία στην κοινωνική επικοινωνία, «αστείες» συμπεριφορές, ελλείμματα στη θεωρία του νου (theory of mind), με αποτέλεσμα να γίνονται εύκολα αντιληπτοί από τα παιδιά θύτες στο σχολικό πλαίσιο.
Τα παιδιά – θύτες (bullies) χαρακτηρίζονται από αδυναμία τήρησης κανόνων και ορίων, επιθετικότητα, μειωμένη ικανότητα αυτοελέγχου. Επιπλέον εμφανίζουν αυξημένα ποσοστά μελλοντικής παραβατικής συμπεριφοράς.
Υπάρχουν κάποιες ενδεικτικές συμπεριφορές που μπορεί να κάνουν έναν γονιό να σκεφτεί ότι το παιδί του μπορεί να είναι θύμα εκφοβισμού.
•Το παιδί αρνείται να πάει στο σχολείο
•Παραπονιέται ότι είναι άρρωστο όταν πρόκειται να γίνει σχολική εκδρομή
•Επιστρέφει στο σπίτι με μελανιές, χτυπήματα.
•«χάνει» το χαρτζιλίκι του
•Έχει κακή διάθεση- μελαγχολία
•Έχει επιθετική συμπεριφορά απέναντι στα αδέρφια του
•Πέφτει η σχολική του επίδοση
•Έχει αϋπνίες
•Απομονώνεται από παλιούς του φίλους
Αν λοιπόν ο γονιός αντιληφθεί ότι το παιδί του είναι θύμα εκφοβισμού, θα πρέπει:
- να συζητήσει μαζί του γι’ αυτό που συμβαίνει, να μάθει με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη λεπτομέρεια τι είδους βία ασκείται στο παιδί
- να παροτρύνει το παιδί να προσπαθεί να βρίσκεται σε ασφαλή μέρη, να μην είναι μόνο του, να είναι με ομάδα φίλων του η κοντά στους καθηγητές
- να καθοδηγήσει το παιδί για το πώς πρέπει να αντιμετωπίσει την κατάσταση: θα πρέπει με ήρεμο τόνο, να πει στο παιδί που το παρενοχλεί ότι δεν του αρέσει αυτό που γίνεται και ότι πρέπει να σταματήσει. Στη συνέχεια το ίδιο να απομακρυνθεί. Εάν το παιδί φοβάται να μιλήσει μόνο του στο παιδί που το παρενοχλεί, καλό είναι να βρίσκεται μαζί του κάποιος άλλος. Εάν κάποιος του επιτεθεί θα πρέπει να το αναφέρει αμέσως σε δάσκαλο.
- να ενισχύσει το παιδί στο να συμμετέχει σε ομάδες με κάποιο αντικείμενο ενδιαφέροντος, κάποιο σπορ, όπου θα του δοθεί η ευκαιρία να γνωρίσει και άλλα παιδιά με παρόμοια ενδιαφέροντα, ώστε να μετριαστεί έτσι η απομόνωσή του και να ενισχυθεί η αυτοπεποίθησή του.
- τέλος, να ενημερώσει ο γονιός μόνος ή μαζί με το παιδί το σχολείο, ώστε να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία του παιδιού.
Οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να γίνουν ικανότεροι να αναγνωρίζουν το φαινόμενο και να μπορούν να αναπτύξουν στη συνέχεια προγράμματα ή τεχνικές παρέμβασης για εκτόνωση του φαινομένου. Σημαντικό θεωρείται η δημιουργία ομάδων με στόχο την καλλιέργεια ομαδικού κλίματος-συνεργασία μέσα στην τάξη.
- Υπηρεσίες Συμβουλευτικής για Γονείς και Παιδιά Καθηγητής Γ. Τσιάντης, παρουσίασε την Τηλ. Γραμμή 116111"Ευρωπαϊκή Γραμμή Στήριξης Παιδιών & Εφήβων της Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.", όπου μπορούν οι μαθητές να καλούν ανώνυμα για προβλήματα βίας στον σχολείο τους. Οι κλήσεις είναι δωρεάν και μπορείτε να καλέσετε και από το κινητό σας.
Αντιστοίχως, λειτουργεί και η Τηλ. Γραμμή 8018011177 "Γραμμή Σύνδεσμος" της Ε.Ψ.Υ.Π.Ε. για θέματα Συμβουλευτική Τηλεφωνική Γραμμή για την Ψυχική Υγεία Παιδιών & Εφήβων, που αφορούν τους γονείς. Αστική χρέωση για όλη την Ελλάδα.
------------------------
Διαβάστε εδώ τα προηγούμενα άρθρα της Βαλεντίνας Βεκρή στο Lesvosnews
