Λισβόρι Λέσβου: Το χωριό που κρατά ζωντανό το άρωμα του ούζου εκπέμπει SOS – 80% κάτω η παραγωγή γλυκάνισου
Στο μικρό χωριό Λισβόρι της Λέσβου, με φόντο τον κόλπο της Καλλονής και τη μυρωδιά του ούζου να πλανιέται στην ατμόσφαιρα, καλλιεργείται μια από τις πιο ιδιαίτερες και κρίσιμες για την ελληνική παράδοση πρώτες ύλες: ο γλυκάνισος. Ο γλυκάνισος που δίνει στο ούζο το χαρακτηριστικό άρωμα και τη θολή λευκή του απόχρωση, δεν φυτρώνει πουθενά αλλού στην Ελλάδα με τέτοια ποιότητα. Και όμως, φέτος η παραγωγή του κατέρρευσε – μείωση 80% λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας.
«Αν δεν υπάρχει νερό, δεν υπάρχει και γλυκάνισος», δηλώνει στην ΕΡΤ3 ο Θοδωρής Χατζηπαναγιώτης, πρόεδρος της κοινότητας και παραγωγός. Το πρόβλημα, ωστόσο, δεν είναι καινούργιο. Η μελέτη για την κατασκευή του φράγματος των Βασιλικών – ενός έργου που θα εξασφάλιζε υδάτινους πόρους για όλη την αγροτική περιοχή – υπάρχει από το 1994. Παρ’ όλα αυτά, το έργο παραμένει στα χαρτιά. Στο μεταξύ, χωράφια σκάνε από την ξηρασία, σπαρμένα με κύμινο και γλυκάνισο που δεν πρόλαβαν ποτέ να φυτρώσουν.
Η ποτοποιία της Λέσβου βασίζεται στον τοπικό αυτό θησαυρό. Πολλές ποτοποιίες έχουν αγοράσει δικά τους κτήματα στο Λισβόρι για να εξασφαλίσουν την πρώτη ύλη. Ωστόσο, ακόμα κι αυτές αναγκάζονται πλέον να στρέφονται σε εισαγόμενο γλυκάνισο – συχνά χαμηλότερης ποιότητας ή και διαφορετικής ποικιλίας (αστεροειδής, και όχι ο ντόπιος, μικρός σπόρος που θυμίζει σουσάμι).
Η τοπική οικονομία στηρίζεται άμεσα στην καλλιέργεια του γλυκάνισου. Από τα μεροκάματα των γυναικών που μαζεύουν το προϊόν – 40 ευρώ τη μέρα, χωρίς όμως επαρκές εργατικό δυναμικό – μέχρι τις ποτοποιίες που κρατούν ζωντανή την παράδοση του ούζου, ολόκληρη η αλυσίδα κινδυνεύει.
Η κλιματική αλλαγή, η αδιαφορία των αρχών και η έλλειψη υποδομών έχουν φέρει τους κατοίκους του Λισβορίου σε απόγνωση. «Δεν είναι μόνο ο γλυκάνισος», λένε. «Είναι τα ρεβίθια, το κύμινο, τα κουκιά, τα κρεμμύδια, τα σιτηρά. Είναι η ζωή μας που στερεύει μαζί με το νερό».
Οι εικόνες από drone που κατέγραψε η ΕΡΤ δείχνουν χωράφια που έπρεπε να είναι πράσινα, μα είναι ξερά και σκασμένα. Ένα φυσικό οικοσύστημα – και μαζί του μια παράδοση αιώνων – δίνει τη μάχη της επιβίωσης.
Είναι καιρός η υπόσχεση για το φράγμα να γίνει πράξη. Γιατί το Λισβόρι δεν είναι μόνο ένα χωριό. Είναι η ψυχή του ούζου, η καρδιά της Λέσβου, και ένας ζωντανός φάρος πολιτιστικής και αγροτικής κληρονομιάς που δεν πρέπει να χαθεί.
Δείτε το βίντεο/ ρεπορταζ Μ. Τζινέλη
