yle="text-align: justify;">Αποκλειστικό ρεπορτάζ του Βασίλη Ζαμπούνη / olivenews.gr
Από την Επιτροπή Ελαιολάδου της Καλιφόρνια (Ε.Ε.Κ.) ξεκίνησε η αλλαγή των ονομασιών και των ποιοτικών προτύπων των ελαιολάδων.
Οι προτάσεις της Ε.Ε.Κ.
Τα βασικά σημεία των προτάσεων της Ε.Ε.Κ. σε σύγκριση με τα ισχύοντα σε Ευρωπαϊκή Ένωση και IOC είναι τα ακόλουθα:
Α) Ονομασίες
Στα ελαιόλαδα που διατίθενται για ανθρώπινη κατανάλωση επιτρέπονται μόνο οι ακόλουθες τέσσερεις ονομασίες:
α) Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο
β) Παρθένο Ελαιόλαδο
γ) Μίγμα εξευγενισμένου (ραφινέ / refined) με παρθένο (ή εξαιρετικό παρθένο) ελαιόλαδο
δ) Εξευγενισμένο (ραφινέ / refined) Ελαιόλαδο
Σημαντική αλλαγή 1η: Το μίγμα ραφινέ με παρθένο δεν θα ονομάζεται «Ελαιόλαδο» όπως συμβαίνει σήμερα.
Σημαντική αλλαγή 2η: Οι όροι «αγνό» (pure) και «ελαφρύ» (light) καταργούνται γιατί παραπλανούν τους καταναλωτές.
Σημαντική αλλαγή 3η: Ο όρος «λαμπάντε» καταργείται και αντικαθίστανται από το «ακατέργαστο» (crude) που δεν είναι κατάλληλο για ανθρώπινη κατανάλωση ως έχει.
Β) Χημικά όρια και αναλύσεις
Αυστηροποιούνται τα χημικά όρια όπως παραδείγματος χάριν:
α) Ο βαθμός οξύτητας
β) Τα υπεροξείδια
γ) Η απορρόφηση στο υπεριώδες Κ232 και Κ270
ενώ εισάγονται πρόσθετες αναλύσεις
α) της Πυροφαιοφυτίνης (ΡΡΡs)
β) των 1,2 διγλυκεριδίων (DAGs)
Γ) Επίσης, αυστηροποιούνται και τα όρια των οργανοληπτικών αναλύσεων.
Το σύνολο των προτάσεων της Επιτροπής Ελαιολάδου της Καλιφόρνια απεικονίζονται στον παρακάτω πίνακα.
Σημείωση: Για το ακατέργαστο (crude) ελαιόλαδο αρκεί να ισχύει ένα και μόνο από τα παραπάνω όρια.
Οι προβλεπόμενες διαδικασίες
Διαδικαστικά, οι προτάσεις της Ε.Ε.Κ. θα συζητηθούν από το Τμήμα Γεωργίας της Πολιτείας της Καλιφόρνια (ΤΓΠΚ) το οποίο θα συγκεντρώσει παρεμβάσεις από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Εδώ έχουμε ένα πρώτο ερώτημα, αν θα παρέμβει η Ευρ. Επιτροπή, άρα και τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., όπως επίσης και το IOC.
Εν πάση περιπτώσει θα μπορούσε να προβλέψει κανείς χωρίς να κινδυνεύσει να διαψευστεί ότι,
πρώτον, οι όποιες τελικές αποφάσεις του ΤΓΠΚ δεν θα μείνουν μόνο στα σύνορα της Καλιφόρνια αλλά θα οδεύσουν προς Ουάσινγκτον για να αναβαθμιστούν ως εθνικές θέσεις των ΗΠΑ, και
δεύτερον, πέραν του νομικού πλαισίου, θα επηρεάσουν τις ισχύουσες εμπορικές συμφωνίες και πρακτικές (Β2Β) μεταξύ των αμερικανών εισαγωγέων και των εξαγωγέων από την Ευρώπη και τις άλλες χώρες.
Οι επιπτώσεις για την Ελλάδα
Αν λάβουμε υπ’ όψη ότι:
α) Οι ΗΠΑ αποτελούν τη μεγαλύτερη καταναλώτρια - εισαγωγό χώρα, με 300 χιλ. τόνους, την «ατμομηχανή» της παγκόσμιας αγοράς και
β) Το ελληνικό ελαιόλαδο έχει το πλεονέκτημα της ποιότητας. (Αυτό τουλάχιστον πιστεύουμε, ισχυριζόμαστε με κάθε ευκαιρία, ενώ έχει καταγραφεί και επισήμως σε σημαντικά έγγραφα όπως η μελέτη του USITC.)
Άρα, η αυστηροποίηση των ορίων για το έξτρα και η κατάργηση των παραπλανητικών ονομασιών light, pure, είναι προς το συμφέρον του ελληνικού ελαιολάδου, ελαιοπαραγωγών, τυποποιητών, εξαγωγέων.
Προσωπικά αυτά έχω υποστηρίξει εδώ και χρόνια από τις σελίδες του ΕΛΙΑ & ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ και από το www.olivenews.gr.
Υπάρχει όμως και η άλλη άποψη, η οποία υποστηρίζει ότι «ναι μεν (μπορεί να) έχουμε την καλύτερη ποιότητα λόγω των πλεονεκτημάτων της φύσης στην Ελλάδα, όμως η υψηλή ποιότητα δεν έχει ούτε καταγραφεί, ούτε χαρτογραφηθεί, ούτε πιστοποιηθεί. Συνεπώς, τυχόν αυστηροποίηση των κριτηρίων μπορεί να εξελιχθεί σε μπούμερανγκ κατά του ελληνικού ελαιολάδου και υπέρ των ανταγωνιστριών χωρών».
Ο διάλογος είναι πάντοτε ανοικτός, και τώρα αναγκαστικά θα γίνει και δημόσιος, ωστόσο στις παραπάνω αιτιάσεις θα μπορούσε εύκολα κανείς να αντιπαραθέσει:
α) Τα μερίδια του ελληνικού ελαιολάδου στην αγορά των ΗΠΑ κυμαίνονται από 2 έως 5%, αλλά και σε όλες τις χώρες είναι τραγικά μονοψήφια ποσοστά. Άρα, χειρότερα δύσκολα γίνονται.
β) Το ότι δεν έχει γίνει δεκαετίες τώρα αυτή η «χαρτογράφηση», την ευθύνη την έχουν κατά το μερίδιο που τους αναλογεί, όλοι όσοι διαχειρίστηκαν τις τελευταίες δεκαετίες τις τύχες του «εθνικού μας προϊόντος». Επαγγελματικές οργανώσεις, σύνδεσμοι, συνεταιρισμοί, διεπαγγελματικές οργανώσεις, πολιτικές ηγεσίες και υπηρεσιακοί μηχανισμοί τω Υπουργείων. Ακόμη κι αν ξεχάσει κανείς τον πακτωλό δισεκατομμυρίων των ενισχύσεων στην παραγωγή και στην κατανάλωση, μόνο τα τελευταία χρόνια ξοδεύτηκαν 6 εκατ. ευρώ για το «έτος ποιότητας» το 2006 και 15 περίπου εκατ. ευρώ εισέπραξε η Διεπαγγελματική ΕΔΟΕΕ από τα προγράμματα των ΟΕΦ. Ποσά αστρονομικά και χρόνος αρκετός για την χαρτογράφηση όλου του ελληνικού παρθένου ελαιολάδου, από ποικιλία σε ποικιλία και από χωριό σε χωριό.
γ) Είτε επειδή είναι προς το συμφέρον του ελληνικού ελαιολάδου, είτε γιατί αυτές οι αλλαγές έρχονται και θα επιβληθούν χωρίς τελικά και να μας ρωτήσουν, κάλλιο να έχουμε προετοιμαστεί παρά να «πιαστούμε στον ύπνο».
δ) «Κάλλιο αργά παρά ποτέ».
