Αθλητισμός-Υγεία-Θεραπεία / Άρθρο του Θ. Μπαβέα
Γράφει: Θεόδωρος .Ι Μπαβέας
Είναι γνωστό και επιστημονικά αποδεδειγμένα, ότι η άσκηση έχει ευεργετική επίδραση στην λειτουργική ικανότητα του οργανισμού , στην καρδιαγγειακή λειτουργία , στην ψυχική διάθεση, στο σωματικό βάρος, ενώ προκαλεί ευεξία στον ασκούμενο
Η ευεξία είναι η δυναμική ικανότητα με την οποία το άτομο αντιμετωπίζει καθημερινά τις δραστηριότητες του, χωρίς να αισθάνεται αμέσως κόπωση ,ενώ ενδυναμώνετε με την ευεξία ο οργανισμός του για να αντιμετωπίζει το καθημερινό stress , το φόρτο εργασίας γιατί όλα αυτά βελτιώνονται, με τον περιορισμό της αυξήσεως της αρτηριακής πιέσεως η οποία επιτελείται με προγραμματισμένη άσκηση.
Το αίσθημα της αντοχής προέρχεται από την καλή λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος, με συνέπεια την καλύτερη αιμάτωση των ιστών και των οργάνων, αφού μεταφέρεται περισσότερο οξυγόνο σε αυτά . μετά από την συστηματική συνεχή άσκηση Tα τελευταία, 30 χρόνια μετά από την συνεχή ενημέρωση, όλο και περισσότερα άτομα άνδρες και γυναίκες κάθε ηλικίας επιδιώκουν να συμμετέχουν στον αθλητισμό είτε αυτός είναι ψυχαγωγικός είτε ανταγωνιστικός δηλ από το παιχνίδι της παιδικής ηλικίας μέχρι την αθλητική άμιλλα των νέων, σε ομαδικά και ατομικά αθλήματα, μέχρι και την διατήρηση της φυσιολογικής κατάστασης των ενήλικων
Γίνεται πλέον κατανοητό ότι η αθλητική δραστηριότητα και η προγραμματισμένη άσκηση των ανθρώπων κάθε ηλικίας πρέπει να μπει συνειδητά στις συνήθειες της καθημερινότητας του
Από την νεαρά ηλικία πρέπει η άσκηση να έχει καθημερινό προγραμματισμό και να μπει στους βασικούς άξονες της προαγωγής υγείας .Δυστυχώς η γεμάτη άγχος διαβίωση των ανθρώπων δύσκολα μπορεί να καταπολεμήσει το άγχος με την δύναμη της θέλησης και για αυτό χρειάζεται ενημέρωση πρόληψη προγραμματισμός για μια άσκηση ατομική η συμμετοχή σε ομαδικό άθλημα, ώστε μέσα από τον χώρο του αθλητισμού, να ενισχύσουμε το σώμα και την ψυχική υγεία του ατόμου
Η άσκηση τόσο στο έδαφος όσο και στο νερό δεν είναι μόνο απαραίτητη εις τα υγιή άτομα, αλλά και για αυτούς που έχουν προβλήματα υγείας , διότι βελτιώνει το υγιές σώμα, βοηθάει και θεραπεύει επίσης ένα σώμα που πάσχει και ενισχύει σημαντικά την ψυχική διάθεση του ατόμου, που συμπάσχει με το σώμα του Κάθε άσκηση γενικά τόσο στο έδαφος, όσο και στο νερό, χρειάζεται προγραμματισμό με κριτήρια δομημένα με βάσει το ιστορικό του ατόμου, η του αρρώστου, ανάλογα με την ηλικία, την σωματοδομή του ατόμου και την κατάσταση της υγείας του
Τέλος χρειάζεται θέληση προγραμματισμός, ενώ πρέπει να γνωρίζουμε ότι η άσκηση δεν είναι μόνο για ορισμένους και οι δικαιολογίες που ακούμε συνήθως είναι θελημένη άρνηση δηλ. κουράζομαι, δεν προλαβαίνω έχω πολύ δουλειά , δεν είμαι αθλητικός τύπος , είμαι μεγάλος σε ηλικία και αλλά, ενώ δεν θέλουν να καταλάβουν τις σοβαρές επιπτώσεις από την καθιστική ζωή που κάνουν
Σήμερα η αθλητιατρική έχει μελετήσει τους τρόπους εκείνους με τους οποίους η συστηματική άσκηση έχει θετικά αποτελέσματα στον ανθρώπινο οργανισμό και κατέληξαν ότι δεν χρησιμοποιείται μόνο ως προληπτικό μέσο αλλά ότι έχει και θεραπευτική δράση σε πολλές χρονιές παθήσεις όπως σε μεταβολικά νοσήματα ( διαβήτης υπερχοληστεριναιμια ) καρδιοαγγειακά ,παθήσεις των αρθρώσεων. κ.α.
Είναι πλέον γνωστό ότι η άσκηση τόσο στο έδαφος όσο και στο νερό μετά από συστηματική και τακτικά επαναλαμβανόμενη άσκηση έχει ευεργετικά αποτελέσματα στα διάφορα συστήματα του οργανισμού ενώ μειώνει σε σημαντικό βαθμό τα επίπεδα διάφορων δεικτών που έχουν βρεθεί ότι προάγουν την αρτηριοσκλήρυνση .Τα πάντα στην άσκηση γίνονται με μέτρο για να υπάρχουν οφέλη και γι αυτό χρειάζεται προγραμματισμένα διαστήματα ανάπαυσης και ηρεμίας .
Τα οφέλη της άσκησης, αλλά και αυτή η σωματική άσκηση, είναι σήμερα αντικείμενο μελέτης και έρευνας ξεχωριστού κλάδου της Ιατρικής της Αθλητιατρικής και παραϊατρικών ειδικοτήτων ώστε με επιστημονικά δεδομένα να δημιουργούνται προγράμματα ασκησιολογίας τόσο για την ανταγωνιστική άσκηση η ανταγωνιστικό αθλητισμό – πρωταθλητισμό - όσο και για την ψυχαγωγική η θεραπευτική άσκηση η ψυχαγωγικό αθλητισμό. Σήμερα η άσκηση είναι συνυφασμένη από την αρχαιότητα με τον αθλητισμό ,ο οποίος περιλαμβάνει ένα μεγάλο αριθμό αθλημάτων που γίνονται στο έδαφος και στο νερό , τα οποία διακρίνουμε σε ατομικά και ομαδικά αθλήματα. Τα αθλήματα ταξινομούνται ως αγωνιστικά , με σκληρή και προγραμματισμένη άσκηση για πρωταθλητισμό, και ως ψυχαγωγικά, με χαλαρή άσκηση για ευχαρίστηση, διασκέδαση του ατόμου, χωρίς στοιχεία ανταγωνισμού .H σωματική άσκηση με βάση τα επιστημονικά δεδομένα διακρίνεται σε δυο κατηγορίες 1- την ισοτονική 2- την ισομετρική
Η ισοτονική άσκηση είναι αερόβια κατά την οποία ενεργοποιούνται και κινούνται
όλοι οι μυς του σώματος μικροί και μεγάλοι ,κατά την διάρκεια της οποίας προσλαμβάνετε περισσότερο οξυγόνο από τους πνεύμονες ,που μεταφέρεται σε όλους τους ιστούς ,έτσι ώστε να βελτιώνεται η καρδιακή λειτουργία και να αυξάνεται η αντοχή του ατόμου .Τέτοιες ασκήσεις έχουμε σε ατομικά και ομαδικά αθλήματα π.χ. το βάδισμα. Ποδήλατο ,τρέξιμο , κολύμπι .Αξιοσημείωτο είναι ότι στα ομαδικά αθλήματα καλλιεργείται επιπλέον η άμιλλα και η κοινωνικότητα του ατόμου, και έχουν επιδράσει στην κοινωνική συμπεριφορά του ατόμου, τέτοια αθλήματα είναι το ποδόσφαιρο , το μπάσκετ, το τένις το πόλο , το βόλεϊ
Η ισοτονική άσκηση χρειάζεται πριν την έναρξη της ασκήσεως προθέρμανση και μετά το τέλος της άσκησης χρειάζεται η φάση της επανόδου στην ηρεμία με χαλαρές ασκήσεις Επιστημονικά έχει αποδειχτεί ότι άσκηση είναι απαραίτητη σε όλους τους ανθρώπους ,ενώ η ιατρική έχει πλέον αποδείξει ότι αποτελεί θεραπευτικό μέσο με μακροχρόνια θεραπευτικά αποτέλεσμα
Η ισομετρική άσκηση είναι αναερόβια δηλ είναι στατική άσκηση και δεν προσλαμβάνετε περισσότερο οξυγόνο από τους πνεύμονες κατά την διάρκεια της ασκήσεως ,μια τέτοια άσκηση είναι η άρση βαρών , τα ελατήρια, κ.α. Η ισομετρική άσκηση ενισχύει και δυναμώνει τις αρθρώσεις και τους μεγάλους κυρίως μυς του σώματος .
Σε τέτοιες ασκήσεις δύσκολα γίνεται ο εμπλουτισμός του αίματος σε οξυγόνο ενώ από την προσπάθεια αυτή έχουμε αύξηση της αρτηριακής πιέσεως και επομένως απαιτείται προσοχή.
. Επομένως αφού η άσκηση έχει θεραπευτική δράση ,και δρα ως φάρμακο άρα πρέπει να γίνεται κάτω από ιατρικό έλεγχο γιατί χρειάζεται ειδικός προγραμματισμός ,που θα καθορίζεται το είδος της ασκήσεως, η ένταση και η χρονική διάρκεια αυτής ,διότι παρουσιάζονται παρενέργειες και ακόμα θάνατος όταν υπερβαίνουμε το μέτρο και την φυσική αντοχή του οργανισμού μας .
.Είναι γνωστό ότι η άσκηση μέσα στο νερό( θάλασσα – πισίνα ) απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους ανεξάρτητα από την ηλικία τους Η άσκηση στην θάλασσα είναι πιο ελκυστική ακόμη και σε εαυτούς που είναι τελείως αδιάφοροι στο να ασκηθούν. Το νερό είναι το πολυτιμότερο στοιχείο για την ζωή, δεν αποτελεί μόνο το 70% του ανθρώπινου σώματος, είναι επίσης απαραίτητο για όλες τις βιολογικές λειτουργίες του οργανισμού , είναι επίσης βασικό στοιχείο και μέσο για την ατομική μας καθαριότητα , ενώ προσφέρετε και ως χώρος άσκησης στην θάλασσα και την πισίνα
Τέλος έχει καθιερωθεί η θάλασσα και το νερό στην πισίνα ως μέσο ψυχαγωγίας, χαλάρωσης και θεραπείας. Η άσκηση μέσα στο νερό απευθύνεται ακόμη και σε ειδικές ομάδες ατόμων όπως είναι τα άτομα με καρδιοαγγειακές παθήσεις ,ενώ αποτελεί εναλλακτική μορφή άθλησης και θεραπείας , σε ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα , πόνους στη μέση , με παχυσαρκία κ.α.
Επομένως είναι φυσικό κάθε άνθρωπος για να χαίρεται το καλοκαίρι τη θάλασσα και τις πανέμορφες ακρογιαλιές της στεριανής και νησιωτικής Ελλάδας, πρέπει πρώτα να έχει συμβουλευτεί το προσωπικό του γιατρό , όχι μόνο όταν έχει κάποιο πρόβλημα ,αλλά γενικότερα στα πλαίσια μιας προληπτικής εξέτασης που κρίνεται επιβεβλημένη για το κάθε άτομο ,όταν αυτό αποφασίσει να κάνει μπάνια ,ναυταθλητισμό ή να κάνει άσκηση στην στεριά κάνοντας ομαδικό η ατομικό αθλητισμό
Πιστεύω ότι η άσκηση στο νερό έχει ορισμένα πλεονεκτήματα γιατί δεν προκαλούνται οι παρενέργειες που έχουμε με την άσκηση στο έδαφος, όπως πόνους, ίδρωμα , έξαψη , και αίσθημα κόπωσης .Αντίθετα μετά την άσκηση στο νερό αισθάνεται το άτομο χαλάρωση, ανανεωμένος, γεμάτος ενέργεια , ηρεμία.
Η άσκηση μέσα στην θάλασσα δεν είναι ελεγχόμενη από τους άλλους, δεν σε παρακολουθούν , δεν σε σχολιάζουν τι κανείς ή πως είναι η σωματική σου διάπλαση και επομένως νιώθεις περισσότερο αυτοπεποίθηση, απελευθερωμένος και δεν έχεις το αίσθημα της αποτυχίας και της απόρριψης από το κοινό της παραλίας όταν είσαι σε κοσμική πλαζ
Ακόμη η άσκηση στο νερό πλεονεκτεί διότι υπάρχει η άνωση ,επομένως όταν βυθίζεται το σώμα είναι κατά 90%πιο ελαφρύ άρα έχουμε χαλάρωση στις αρθρώσεις και κάθε σωματική δραστηριότητα γίνεται χωρίς επιβάρυνση και σωματική προσπάθεια, ενώ το αντίθετο γίνεται με τις ασκήσεις στο έδαφος .Το κολύμπι είναι δημοφιλές, προσιτό σε όλους μικρούς και μεγάλους και διακρίνεται σε ψυχαγωγικό και αγωνιστικό .Η αγωνιστική κολύμβηση χρειάζεται ειδική προετοιμασία όπου στην κατηγόρια αυτή ανήκει και ο πρωταθλητισμός στην κολύμβηση.
Τέλος το νερό προσφέρετε για άσκηση για όλα τα άτομα που καθόλου δεν έχουν ασκηθεί, και αφού λόγω της ηλικίας διάφορες αλλαγές του στο σώμα τους δεν τους βοηθούνε να κάνουν άσκηση, ενώ τα άτομα μεγάλης ηλικίας μπορούν να κινηθούν χωρίς φόβο τραυματισμών των μυών και των αρθρώσεων τους με τις κινήσεις που κάνουν μέσα στο νερό
Μελέτες της αθλητιατρικής αναφέρονται στα οφέλη της επιστημονικά ελεγχόμενης άσκησης που γίνεται μέσα στο νερό μετά από προληπτικό ιατρικό έλεγχο και τα οποία είναι σημαντικά για την υγεία μας
Τα οφέλη από την καθημερινή άσκηση στο νερό είναι τα παρακάτω
1- Βελτιώνεται η σωματική μας κατασκευή
2- Έχει αγχολυτική επίδραση στον οργανισμό μας και βελτιώνεται η ψυχική μας διάθεση
3- Δημιουργεί ενεργητικότητα , ζωντάνια και προκαλεί ηρεμία
4- Έχουμε καλύτερο ύπνο
5- Προκαλεί μικρή απώλεια του σωματικού βάρους
6- Μεγαλύτερη αντοχή στις ασθένειες και τους τραυματισμούς
7- Βελτίωση της λειτουργίας του καρδιαγγειακού συστήματος , όπως αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος μείωση του καρδιακού ρυθμού και της πίεσης
8- Μειώνει τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα
9-Αυξάνει το μέγεθος των αρτηριών
Τέλος πρέπει να κάνουμε αυτοκριτική αυτοπροστασία πρόληψη μέσα στα πλαίσια της ατομικής μας ΥΓΙΕΙΝΗΣ που είναι ένα σύνολο γνώσεων και ενεργειών που πρέπει να γνωρίζουμε και να εφαρμόζουμε προς όφελος της υγείας μας
Ας πάρουμε όλοι από την άσκηση τα οφέλη, χωρίς ιδιαίτερο κόπο μόνο με την θέληση και την μικρή η μεγάλη σωματική προσπάθεια χαρίζοντας στον ίδιο μας τον εαυτό ,ευεξία, υγεία και καλή ποιότητα ζωής