Γιατί η Ευρώπη δεν είναι μόνο το ευρώ

Γράφει ο Γιάννης Σπιλάνης *

Τα γεγονότα της Γαλλίας ήρθαν με τον πιο οδυνηρό τρόπο να μας υπενθυμίσουν ότι πέρα από την οικονομική κρίση, τα ελλείμματα και το ευρώ, η Ευρώπη υπάρχει γιατί την ενώνουν πολύ σημαντικά πράγματα: η δημοκρατία (για την οποία υπερηφανευόμαστε ότι είμαστε οι γεννήτορες της), ο κοινός πολιτισμός (για τον οποίο υπερηφανευόμαστε -ειδικά στο Αιγαίο- ότι είμαστε  η κοιτίδα του), η αλληλεγγύη, η ελευθερία του λόγου, το κοινωνικό κράτος και άλλα πολλά.

Τα γεγονότα της Γαλλίας ήρθαν με τον πιο οδυνηρό τρόπο να μας θυμίσουν ότι η δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης πριν από 64 χρόνια έγινε εφικτή -παρά τις πολλές επιφυλάξεις και αντιρρήσεις- για να προστατέψει και να ενισχύσει την ελευθερία, τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, το κοινωνικό κράτος κόντρα σε πολέμους, δικτατορίες, οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες που μάστιζαν και μαστίζουν ακόμη και σήμερα τον πλανήτη.

Τα γεγονότα της Γαλλίας ήρθαν με τον πιο οδυνηρό τρόπο να μας θυμίσουν ότι τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι δεδομένα για πολλούς λόγους που έχουν να κάνουν με την υποχώρηση του ρόλου της Ευρώπης κυρίως στους τομείς των αξιών, των αρχών και των ιδεών, υποκύπτοντας στη παντοκρατορία των αγορών και του ατομικού πλουτισμού, στην επικράτηση του εγώ έναντι του εμείς.

Η Ανανεωτική Αριστερά, από την αρχή της συζήτησης για την ένταξη της χώρας στην Ευρώπη (με τη σύνδεση της στην ΕΟΚ τη δεκαετία του 60 και την ενσωμάτωση της τη δεκαετία του 70) είχε τοποθετηθεί ξεκάθαρα υπέρ, χωρίς να υπολογίσει το πολιτικό κόστος. Πίστευε ότι μακροπρόθεσμα, η Ελλάδα είχε να κερδίσει αν ξανασυνδεόταν με τις «ρίζες» της που είχαν ήδη δώσει άνθη και καρπούς. Είχε λοιδορηθεί πολλαπλά και είχε κατηγορηθεί για δεξιά στροφή. Η Ανανεωτική Αριστερά πίστευε και πιστεύει στην ενισχυμένη Ευρώπη που δεν θα είναι απλά μια ελεύθερη αγορά, αλλά ένας τόπος ουσιαστικής και πολλαπλής συνεργασίας και αλληλεγγύης όπως συμβαίνει στο εσωτερικό των εθνικών κρατών.

Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ από το 2010 έχει τονίσει ότι είναι μη διαπραγματεύσιμη η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας. Με αυτό το στόχο μπήκε στη κυβέρνηση ειδικού σκοπού το 2012 γιατί η προοπτική αυτή κινδύνευε από τις πολιτικές της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ που είχαν φέρει τη χώρα στο χείλος της χρεωκοπίας εξ αιτίας της πελατειακής δημοσιονομικής τους πολιτικής (σπατάλη και διαπλοκή στις δαπάνες, διάτρητο φορολογικό σύστημα, μεγάλης κλίμακας φοροαπαλλαγές και εισφοροδιαφυγές σε ημετέρους κλπ) αλλά και της έλλειψης αναπτυξιακής στρατηγικής με αποτέλεσμα σταδιακά η οικονομία να γίνει μη ανταγωνιστική ακόμη και σε προνομιακούς τομείς όπως ο τουρισμός και η γεωργία. Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ κατηγορήθηκε για δεκανίκι του συστήματος.

Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ δεν ήθελε να βάλει σε κίνδυνο όσα έχουν κατακτηθεί μέσα στην ευρωπαϊκή οικογένεια και για το λόγο αυτό πρότασσε:

- τη διαπραγμάτευση του χρέους και του μνημονίου με θέσεις και επιχειρήματα από τις μονομερείς ενέργειες που οδηγούν σε ρήξη,

- τις διαρθρωτικές αλλαγές που αλλάζουν τη λειτουργία του κράτους από τις οριζόντιες τυφλές περικοπές που το διαλύουν εξυπηρετώντας καθαρά ιδεολογικούς στόχους παράδοσης των πάντων στον ιδιωτικό τομέα,

- την αλλαγή της αναπτυξιακής στρατηγικής από το ευκαιριακό ξεπούλημα των του εθνικού πλούτου,

- την δημόσια λογοδοσία και την αξιολόγηση των θεσμών, των δομών του κράτους και των δημόσιων λειτουργών κόντρα σε αυθαίρετα λουκέτα και άκριτες απολύσεις

- την ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας των παραγόμενων προϊόντων και υπηρεσιών μέσα από την εκπαίδευση, την έρευνα και την καινοτομία κόντρα στο κυνήγι των επιδοτήσεων πάνω και κάτω από το τραπέζι

- την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος μπροστά στις μπολντόζες της «ανάπτυξης» της οικοδομής και των υπερτιμολογημένων μεγάλων έργων χωρίς σκοπιμότητα και αποτελέσματα,

- τη προστασία της εργασίας με τη τήρηση των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας κόντρα στην υιοθέτηση του αδιέξοδου πρότυπου της φτηνής εργασίας,   

- την προστασία των δικαιωμάτων των μεταναστών με τη παροχή ιθαγένειας μπροστά σε λογικές «εθνικής καθαρότητας» και πολλά άλλα.

Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ έφυγε από τη τρικομματική κυβέρνηση όταν εξασφάλισε τη παραμονή της χώρας στο ευρώ (υπηρετώντας τη συναίνεση στη πράξη), αλλά διαπίστωσε ότι δεν μπορούσε να υποστηρίξει μέσα στη κυβέρνηση αυτή τις αρχές της και τα ευρωπαϊκά ιδεώδη. Αυτό θεωρήθηκε αριστρερίστικη στροφή και πολεμήθηκε από το σύστημα.

Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ υποστήριξε έγκαιρα ότι θα ψηφίσει για Πρόεδρο της Δημοκρατίας αν αλλάξουν οι ακολουθούμενες πολιτικές. Δεν ψήφισε τελικά γιατί ο όψιμος οπαδός της -λεκτικής και μόνο- συναίνεσης κ.Σαμαράς ήθελε και πάλι λευκή επιταγή για να συνεχίσει μια αποτυχημένη πολιτική ύφεσης με πολλά ακροδεξιά στοιχεία. Μια πολιτική που ενώ «μας κρατάει μέσα στο ευρώ μέσα από συνεχείς δόσεις», στη πράξη μας σπρώχνει έξω από την Ευρώπη: πρώτοι σε μείωση του ΑΕΠ, πρώτοι σε ανεργία ειδικά των νέων, πρώτοι σε μετανάστευση των εκπαιδευμένων, πρώτοι σε πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου, πρώτοι σε καταδίκες για παράβαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, πρώτοι σε διαφθορά, πρώτοι σε καταδίκες παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πρώτοι από το τέλος σε καινοτομία και ανταγωνιστικότητα.

Σ’αυτή τη πολιτική η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ δεν συναίνεσε ποτέ. Την πολέμησε μέσα στη κυβέρνηση με περιορισμένα αποτελέσματα. Την πολέμησε μέσα στο Κοινοβούλιο με συγκεκριμένες προτάσεις χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Όμως το σχέδιο των Σαμαρά και Βενιζέλου ήταν διαφορετικό από τα δώσει λύσεις στα προβλήματα. Ηταν η εφαρμογή μιας υφεσιακής πολιτικής που διαλύει οικονομία και κοινωνία αλλά και η διατήρηση τους στην εξουσία πάση θυσία. Η πολιτική αυτή πρέπει να αλλάξει τώρα με αλλαγή πολιτικών συσχετισμών μέσα από εκλογές. Γι’αυτό δεν ψήφισε Πρόεδρο και αυτό θεωρήθηκε ως «ανευθυνότητα» και χτύπημα στην σταθερότητα της χώρας.

Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ, η σημερινή έκφραση της Ανανεωτικής Αριστεράς, προσπαθώντας να ισορροπήσει ανάμεσα στις δυνάμεις του φόβου για πτώχευση και έξοδο από το ευρώ, της ξενοφοβίας, του αυταρχισμού, του λαϊκισμού, της υπεράσπισης των συντεχνιών κάθε είδους (από τους εφοπλιστές και τους κατόχους ΜΜΕ, μέχρι τους ταξιτζίδες και τους επίορκους λειτουργούς του κράτους), έκανε πολλά λάθη στρατηγικής και τιμωρήθηκε στις κάλπες των ευρωεκλογών. Το έχει ξαναζήσει και δεν πτοήθηκε. Όμως δεν έκανε το λάθος να αλλάξει τις αρχές της για εκλογικές σκοπιμότητες και πρόσκαιρα οφέλη. Δεν υπέκυψε στον λαϊκισμό και στην παροχολογία όπως κάνουν ακόμη και σε αυτές τις εκλογές οι αντίπαλοι της, μεγάλοι  και μικροί.

Je suis Charlie, είμαι Ευρωπαϊστής, είμαι Ανανεωτική Αριστερά, ψηφίζω ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ.

* Γιάννης Σπιλάνης

Υποψήφιος βουλευτής Λέσβου με τον συνδυασμό «ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ»

Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου

Περιφερειακός Σύμβουλος με το ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ

τ. Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής