Άγγελος Ραζής: Λέσβος, Η πατρίδα της καρδιάς μου
Κατάγομαι από τη Θεσσαλονίκη, από πατέρα Επτανήσιο και μητέρα Μικρασιάτισσα. Δεν έχω καμία καταγωγή από τη Λέσβο. Παρ’ όλα αυτά, πηγαίνοντας για πρώτη φορά στον Μόλυβο, το 1969, ένιωσα ότι θα είναι η δεύτερη πατρίδα μου. Είναι αυτή η εσωτερική κραυγή θαυμασμού όταν πρωτοαντικρίζεις, σε μια στροφή του δρόμου, το υπέροχο χωριό που σε κάνει να θέλεις να ενταχθείς σ’ αυτόν τον μαγικό τόπο. Άνθρωποι εγκάρδιοι, με διονυσιακό χιούμορ, σε αγκαλιάζουν σαν να είσαι δικός τους.
Η Λέσβος είναι νησί που η ομορφιά του σού αποκαλύπτεται σιγά-σιγά, μέρα με τη μέρα. Η θέση στην οποία βρίσκεται είναι στην πραγματικότητα προέκταση της απέναντι Μικράς Ασίας. Ακόμα και το φως -χρυσαφένιο με κατακόκκινες δύσεις και βαθιές μοβ αποχρώσεις- συμπλέει με την αντικρινή Ανατολή. Η κουζίνα της Λέσβου, επίσης, είναι συγγενική με αυτήν της απέναντι πλευράς, πράγμα καθόλου τυχαίο, μιας και η επικοινωνία ήταν συνεχής με Αϊβαλί-Σμύρνη, πολύ περισσότερο τουλάχιστον απ’ αυτήν με τον Πειραιά ή με την υπόλοιπη Ελλάδα. Ίσως αυτός να είναι ένας ακόμα λόγος που η Λέσβος ήταν σημείο επαφής με τη μικρασιατική, από μητέρα, καταγωγή μου. Μπορεί γι’ αυτό να με τραβούσε τόσο.
Έτσι, τελειώνοντας την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, το 1973, εγκαταστάθηκα στον Μόλυβο. Εκεί βρήκα υλικό για τη δουλειά μου άφθονο. Τα καφενεία τότε έσφυζαν από ζωή. Ένα περίεργο φως έμπαινε απ’ τα παράθυρα, που όλα έβλεπαν τη θάλασσα. Έπιασα δουλειά αμέσως. Αγάπησα τον κόσμο και εκείνοι με θεωρούσαν έναν απ’ αυτούς. Πήγα εκεί για ένα καλοκαίρι και έμεινα τελικά επτά χρόνια…
Απέκτησα μια δεύτερη πατρίδα· την πατρίδα της καρδιάς μου.
Άγγελος Ραζής, Αθήνα, Απρίλιος 2023.
(Απόσπασμα από το αφιέρωμα «Η Λέσβος του Άγγελου Ραζή» που δημοσιεύεται στο Παναγιώτης Σκορδάς «Λεσβιακό Ημερολόγιο 2024. Γράμματα – Τέχνες – Πολιτισμός», που θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες)
