Γιατί ξέφυγε η φωτιά - Τα τραγικά λάθη - Οι ευθύνες στην πρόληψη
Σε κρίσιμη καμπή βρίσκονται τα πύρινα μέτωπα που μαίνονται στην Αττική, καθώς η φωτιά έχει «ανοίξει» και οι καιρικές συνθήκες δεν βοηθούν το έργο των πυροσβεστικών δυνάμεων.
Στα επιτελεία της Πολιτικής Προστασίας και της Πυροσβεστικής όλοι εύχονται να μην ξεσπάσει κάποιο μεγάλο παράλληλο μέτωπο σε Αττική ή σε κάποια άλλη περιοχή της χώρας, καθώς τότε τα πράγματα μπορεί να γίνουν ανεξέλεγκτα λόγω της διάσπασης των δυνάμεων.
Αυτή τη στιγμή όλο το βάρος έχει πέσει στο βορειοανατολικό μέτωπο της Αττικής, όπου επιχειρούν με αυτοθυσία περίπου 700 πυροσβέστες και 32 εναέρια μέσα. Το γεγονός ότι η φωτιά έχει «σπάσει» δίπλα σε πολλές κατοικημένες περιοχές, ότι πνέουν άνεμοι 7 μποφόρ , ότι αναζωπυρώνονται μέτωπα που είχαν περιοριστεί και ότι τεράστια σύννεφα καπνού «κρύβουν» μεγάλες εκτάσεις, συνθέτουν ένα εφιαλτικό σκηνικό σε μία «πύρινη γραμμή» 30 χιλιομέτρων.
Κατά τη φετινή αντιπυρική περίοδο, έγινε πραγματικότητα το χειρότερο από τα σενάρια, δηλαδή μία μεγάλη πυρκαγιά στο λεκανοπέδιο. Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα κινδύνεψαν άμεσα ηλικιωμένοι με κινητικά προβλήματα που κυριολεκτικά σώθηκαν την τελευταία στιγμή. Ο φόβος για ανθρώπινες απώλειες είναι ορατός, με την Πολιτική Προστασία να επιχειρεί να στήσει «γραμμή άμυνας» μέσα από τα συνεχή μηνύματα του 112 και τη συνδρομή της ΕΛ.ΑΣ. που έχει προχωρήσει σε περισσότερους από 250 απεγκλωβισμους.
Όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, σε ημέρες με κατηγορία κινδύνου 5, δηλαδή «κόκκινου» συναγερμού, ο μόνος τρόπος να «πιάσεις» μία πυρκαγιά είναι να τη σβήσεις «εν τη γενέσει της», ήτοι στα πρώτα λεπτά. Εάν δεν γίνει αυτό τότε λόγω των ισχυρών ανέμων θα εξαπλωθεί και θα λάβει γιγαντιαίες διαστάσεις. Στην περίπτωση της φωτιάς στον Βαρνάβα (εκδηλώθηκε χθες στις 15.00) υπήρχε άμεση ανίχνευση του πύρινου μετώπου και μάλιστα στον αέρα πετούσε έμφορτο μέσο που μέσα σε πέντε λεπτά έκανε την πρώτη ρίψη νερού. Δηλαδή μετά την ανίχνευση της φωτιάς δεν δόθηκε εντολή για απογείωση αεροσκάφους (διαδικασία που διαρκεί περίπου 20 λεπτά) αλλά κινήθηκε στο μέτωπο έμφορτο εναέριο μέσο που έκανε ήδη περιπολία.
Σε αυτό τον τομέα φαίνεται ότι έχουν γίνει βήματα προόδου, όπως εξηγούν πηγές του Π.Σ., καθώς σε αντίθεση με το παρελθόν, στον αττικό ουρανό κάνουν περιπολίες έμφορτα εναέρια μέσα ακόμα και σε ημέρες με κατηγορία κινδύνου 3.
Είναι όμως αρκετό αυτό; Όπως αποδείχτηκε στο πύρινο μέτωπο του Βαρνάβα όχι. Το αποτέλεσμα ήταν να τυλιχτεί στις φλόγες ένας ανεκτίμητης αξίας «πνεύμονας» της Αττικής, που θα έπρεπε να προστατευτεί ως «κόρη οφθαλμού».
Και αυτό γιατί παρά την πρώτη έγκαιρη ρίψη νερού η φωτιά επεκτάθηκε γρήγορα λόγω των ανέμων και έγινε ανεξέλεγκτη. Αυτό που προκάλεσε αίσθηση ήταν η ακραία εξάπλωση της φωτιάς μετά την εκδήλωση της πρώτης εστίας, μέσα από διαδοχικές και αστραπιαίες κηλιδώσεις.
Παρά την αλματώδη αύξηση στις μισθώσεις αεροσκαφών τα τελευταία χρόνια, η πυρκαγιά στον Βαρνάβα δεν περιορίστηκε και μάλιστα οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι έχει «ανοίξει» σε βαθμό που ούτε σήμερα θα καταστεί δυνατόν να ελεγχθεί.
Ειδικοί σε θέματα δασοπυρόσβεσης κάνουν λόγο για φανερή έλλειψη πρόληψης. Δηλαδή απουσία καθαρισμών δασών, απουσία συντήρησης του δασικού οδικού δικτύου και δημιουργίας αντιπυρικών ζωνών, όπως και απουσία ζωνών αμιγούς ή μικτούς βλάστησης με άλλα είδη δέντρων που χαρακτηρίζονται από πιο αργή και ελεγχόμενη καύση σε περίπτωση πυρκαγιάς. Επίσης, δεν απομακρύνθηκε δασική ύλη που αποτελεί την «πυρίτιδα» κάτω από τα πεύκα και τα άλλα δέντρα, που μετατρέπει την έρπουσα φωτιά σε κατακόρυφη.
Οι χρηματοδοτήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης προς τη χώρα μας για τέτοιου είδους μεγάλα έργα (μέσω του προγράμματος Anti-Nero) φαίνεται ότι δεν ήταν από μόνες τους αρκετές. Από την πλευρά τους οι δασικές υπηρεσίες αφενός είναι υποστελεχωμένες -και μάλιστα εμφανώς- και αφετέρου δεν χρηματοδοτούνται επαρκώς.
ΟΙ ίδιες πηγές ενημέρωσης προσθέτουν ότι θα πρέπει άμεσα να υπάρξει μία στρατηγική αντιμετώπισης των λεγόμενων «μεγα-πυρκαγιών». Φέτος όλα τα δεδομένα από την αρχή του έτους προμήνυαν ένα εξαιρετικά δύσκολο καλοκαίρι: Πολύ υψηλές θερμοκρασίες, παρατεταμένη ξηρασία, συσσώρευση ξερής και μεγάλης καύσιμης ύλης σε αγροτοδασικές και δασικές περιοχές. Οι εκτιμήσεις επιβεβαιώθηκαν εντούτοις δεν αποφεύχθηκε η καταστροφή του δασικού πλούτου της Αττικής.
