Σημαντική συσσώρευση μάγματος κάτω από το ηφαίστειο της Σαντορίνης

 

Όπως δείχνουν μετρήσεις δορυφορικών ραντάρ και δεκτών GPS στην επιφάνεια του εδάφους, η διόγκωση του ηφαιστείου συνεχιζόταν από τον Ιανουάριο του 2011, όταν καταγράφηκε η πρώτη σεισμική δραστηριότητα εδώ και 25 χρόνια, μέχρι τον Απρίλιο του 2012, οπότε ολόκληρο το νησί της Σαντορίνης είχε πλέον ανυψωθεί κατά 8 έως 14 εκατοστά.

 

«Αν αυτός ο ρυθμός διόγκωσης συνεχιζόταν για λίγα ακόμα χρόνια, ο όγκος [του μάγματος] θα ήταν αντίστοιχος με τον όγκο προηγούμενων εκρήξεων του ηφαιστείου» γράφουν οι ερευνητές.

 

Μοντέλο της κάθετης ανύψωσης της καλδέρας. Το νησί της Νέας Καμμένης στο κέντρο ανυψώθηκε κατά 15 εκατοστά (Πηγή: Michelle Parks/University of Oxford)

 

Η αύξηση, υπολογίζουν, αντιστοιχεί περίπου στο μισό της ποσότητας λάβας που απελευθέρωσε το ηφαίστειο στη διάρκεια προηγούμενων μικρών εκρήξεων, όπως αυτή που αναστάτωσε το νησί το 1950.

 

Τα νέα δεδομένα «αποτελούν ισχυρή ένδειξη ότι το νέο επεισόδιο ηφαιστειακής διαστολής είναι το μόνο σημαντικό που έχει καταγραφεί από την έκρηξη του ηφαιστείου το διάστημα 1939-1941» επισημαίνουν οι ερευνητές.

 

Προειδοποιούν μάλιστα ότι «θα ήταν λάθος να υποθέσει κανείς ότι η σημερινή κατάσταση ανησυχίας δεν θα οδηγήσει σε έκρηξη».

 

Πιο καθησυχαστικό είναι ωστόσο το σχετικό δελτίο Τύπου που αναρτήθηκε στο δικτυακό τόπο του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης: Τα δεδομένα «δεν σημαίνουν ότι επίκειται έκρηξη. Η αλήθεια είναι ότι η ηφαιστειακή δραστηριότητα έχει εξασθενίσει τους τελευταίους μήνες».

 

Την ίδια επισήμανση έκανε στο πρακτορείο Bloomberg o Γιώργος Βουγιουκλάκης, ηφαιστειολόγος του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, ο οποίος δεν συμμετείχε στη νέα έρευνα: «Όλη η δραστηριότητα που καταγράφεται τώρα αντιστοιχεί στην κανονική, λανθάνουσα κατάσταση του ηφαιστείου» είπε.

 

Γεγονός είναι πάντως ότι η σεισμική δραστηριότητα, η εκπομπή αερίων και η παραμόρφωση του εδάφους προκάλεσαν πέρυσι το ενδιαφέρον των γεωλόγων και δεν έμειναν απαρατήρητες από τους ντόπιους.

 

«Στη διάρκεια των επισκέψεων πεδίου στη Σαντορίνη το 2011, έγινε εμφανές ότι πολλοί κάτοικοι είχαν αντιληφθεί μια αλλαγή στη συμπεριφορά του ηφαιστείου τους. Οι ξεναγοί, οι οποίοι επισκέπτονται το ηφαίστειο αρκετές φορές την ημέρα, με ενημέρωναν για αλλαγές στην ποσότητα των αερίων με έντονη οσμή που απελευθερώνονταν στην κορυφή, ή για αλλαγές στο χρώμα του νερού σε ορισμένους κόλπους γύρω από τα νησιά» αναφέρει η Μισέλ Παρκς, μέλος της ερευνητικής ομάδας στην Οξφόρδη που ταξίδεψε στη Σαντορίνη. Προσθέτει ότι ορισμένοι από τους μικροσεισμούς που προκαλούσε το ηφαίστειο γίνονταν αντιληπτοί στα εστιατόρια από το κούνημα των πιάτων και των ποτηριών στα τραπέζια.

 

Μεγάλες εκρήξεις του ηφαιστείου της Θήρας πιστεύεται ότι συμβαίνουν κάθε 10 με 30 χιλιάδες χρόνια, ενώ μικρότερες εκρήξεις σημειώνονταν στο παρελθόν ακόμα και κάθε 14 χρόνια.

 

Το ηφαίστειο είναι παγκοσμίως γνωστό για την έκρηξη του 17ου αιώνα π.Χ, μια από τις ισχυρότερες εκρήξεις στην ιστορία της Γης.

 

Η ενεργοποίηση του ηφαιστείου προκάλεσε την κατάρρευση του κρατήρα και το σχηματισμό καλδέρας, της οποίας το όριο αντιστοιχεί στο νησί της Σαντορίνης όπως τη γνωρίζουμε σήμερα.

 

Το τσουνάμι που προκάλεσε η έκρηξη έχει ενοχοποιηθεί και για την εξαφάνιση του μινωικού πολιτισμού στη γειτονική Κρήτη. Το σεισμικό κύμα δεν αποκλείεται να έφτασε μέχρι την έρημο του Σινά, τέσσερα χιλιόμετρα από τις μεσογειακές ακτές.

 

 

Newsroom ΔΟΛ