Η άσβεστη ελπίδα του Ζαχίρ
Πριν από λίγο καιρό ένας άνθρωπος με καταγωγή από το Αφγανιστάν συγκινούσε το τηλεοπτικό κοινό μοιραζόμενος την προσωπική του ιστορία από τα παιδικά του χρόνια μέχρι το προσφυγικό ταξίδι και τον ερχομό στην Ελλάδα. Ο Ζαχίρ γρήγορα αγαπήθηκε για το ήθος, την ειλικρίνεια και τη σεμνότητά του. Σήμερα εργάζεται σε έναν από τους πιο πολυσύχναστους δρόμους της Αθήνας, στην οδό Μητροπόλεως, όπου ο κόσμος σταματάει τακτικά για να ανταλλάξει μαζί του φιλικές κουβέντες. Ο ίδιος ομολογεί ότι μέσα από τη μαγειρική διαδρομή βρήκε ξανά τη χαμένη του ενέργεια, διατηρώντας άσβεστη την ελπίδα του για μια καλύτερη ζωή.
“Οι γονείς μου με έδιωξαν από το Αφγανιστάν όταν ήμουν μόλις 10 χρόνων. Πολλά παιδιά στρατεύονταν από τους Ταλιμπάν ή σκοτώνονταν στον πόλεμο. Δεν έμενε άλλη επιλογή. Στο Ιράν η ζωή ήταν πολύ άσχημη. Δεν είχα χαρτιά αφού δεν ήθελαν να ζούμε νόμιμα και ταυτόχρονα δεν είχα την οικονομική δυνατότητα να πάω στο σχολείο, καθώς οι Αφγανοί πλήρωναν δυσανάλογα πολλά χρήματα για την εκπαίδευση. Βέβαια, είχα και την εμπειρία του θρησκευτικού σχολείου πίσω στο Αφγανιστάν όπου οι μουλάδες μάς είχαν ταράξει στο ξύλο. Γράμματα δεν μάθαμε, αλλά μάθαμε τον πόνο. Ετσι, οι επιλογές ήταν δυο: ή θα ζούσες αμόρφωτος ή θα ρίσκαρες τη ζωή σου για να φύγεις σε μια άλλη χώρα μακριά. Ηταν μια δύσκολη απόφαση που έπρεπε να πάρω για να καταφέρω να πραγματοποιήσω τα όνειρά μου.
Στην Ελλάδα έφτασα το 2006 κι ενώ ήμουν 16 ετών. Αρχικά στη Λέσβο κι έπειτα στην Αθήνα. Για μήνες ζούσα στον δρόμο αφού δεν υπήρχαν τότε ούτε οργανώσεις ούτε πολλοί που να νοιάζονται. Θυμάμαι όταν το 2015 πήγα στη Λέσβο για να βοηθήσω, συνάντησα πολλά παιδιά με κομμένα μέλη στο σώμα τους, χέρια, πόδια. Μου περιέγραφαν τη διαδρομή τους μέσα από τα βουνά του Ιράν προς την Τουρκία και πώς υπέστησαν κρυοπαγήματα. Ενιωσα τυχερός που στο δικό μου ταξίδι έμεινα ζωντανός κι αρτιμελής.
Η πρώτη μου δουλειά ήταν στην οικοδομή. Ξυπνούσα κάθε πρωί στις 5. Δεν μιλούσα λέξη ελληνικά. Αυτό κάποιες φορές ήταν πρόβλημα, κάποιες άλλες όχι. Είτε μας έβριζες είτε μας μιλούσες όμορφα, εμείς γνέφαμε καταφατικά (σ.σ. γελάει). Μάζεψα κάποια χρήματα και μετά από τρεις μήνες προσπάθησα να φύγω επειδή είχε βγει χαρτί απέλασης κι έτρεμα στην ιδέα να επιστρέψω εκεί απ’ όπου είχα καταφέρει να ξεφύγω. Εμεινα για ένα διάστημα στη Ρώμη και μετά σε μια προσωρινή δομή φιλοξενίας 20 χλμ.από το Λονδίνο. Μετά από τρεις μήνες με γύρισαν στην Ελλάδα. Πλέον ζω νόμιμα εδώ, αν κι έχω ταλαιπωρηθεί πολύ από τη γραφειοκρατία.
Αποφάσισα να μείνω και να παλέψω κι αυτό σήμαινε πως έπρεπε να μάθω την ελληνική γλώσσα. Ενα χρόνο προετοιμάστηκα σκληρά και πήρα το δίπλωμα ελληνομάθειας. Μπήκα σε νυχτερινό σχολείο κι έκανα τρία χρόνια στο Γυμνάσιο και ένα στο Λύκειο. Τα πρωινά δούλευα στην οικοδομή γιατί έπρεπε κάπως να ζήσω και τα Σαββατοκύριακα μάθαινα κιθάρα στο ωδείο. Υστερα φοίτησα σε σχολή μαγειρικής για δυο χρόνια. Είχα ξεκινήσει ήδη να δουλεύω στην εστίαση και πλέον είμαι στις κουζίνες δέκα χρόνια. Είναι δύσκολο κι απαιτητικό επάγγελμα, με πολύ κούραση και χωρίς την πολυτέλεια της διασκέδασης. Οση πίεση έχει τόση χαρά και ικανοποίηση παίρνεις όταν οι άνθρωποι απολαμβάνουν το φαγητό.
Η εμπειρία του Master Chef
Ενα πρωί χτύπησε το κινητό μου και μου ζήτησαν να πάω στο στούντιο για να με δουν από κοντά. Δεν είχα ιδέα πού με βρήκανε Είχα τόσο πολύ άγχος. Σκεφτόμουν ότι θα έπρεπε να παρατήσω τη δουλειά μου, ότι δεν θα είχα λεφτά να πληρώσω το νοίκι. Υστερα από δυο μέρες με ενημέρωσαν ότι έγινα δεκτός. Μου κόπηκαν τα πόδια. Ντρεπόμουν να το πω στη δουλειά μου αλλά η αντιμετώπισή τους ήταν πολύ καλή και τους ευχαριστώ γι’ αυτό. Ημουν, πλέον, χωρίς δουλειά και χρήματα. Σκεφτόμουν τα έξοδα της καθημερινότητάς μου κι ανησυχούσα. Από την άλλη σκεφτόμουν ότι αυτή η εμπειρία θα με βοηθούσε να σταθώ ξανά στα πόδια μου, να καταφέρω περισσότερα.
Την ώρα που μαγείρευα (σ.σ. περιγράφει τη στιγμή της οντισιόν με την οποία συστήθηκε στο τηλεοπτικό κοινό), πέρα από το ότι είχα περιορισμένο χρόνο, είχα και γύρω μου τους δημοσιογράφους της παραγωγής που μου έκαναν ερωτήσεις. Περίμενα τρεις ώρες για να εμφανιστώ στους κριτές. Ημουν σε φάση σοκ. Εβλεπα το παρελθόν μου να περνάει μπροστά από τα μάτια μου. Με βάραινε πάντα το ότι πίστευα πως δεν είχα καταφέρει πράγματα στη ζωή μου. Και τώρα, σε αυτόν τον μεγάλο διαγωνισμό ήμουν κι εγώ εκεί. Δεν μπορούσα να ελέγξω τα συναισθήματά μου, τα οποία με είχαν υπερβεί. Δεν ήξερα τι να πω, τα είχα χάσει. Μετά από εκείνη τη στιγμή φοβόμουν πώς θα με αντιμετωπίσουν. Δεν ήθελα να πω την ιστορία της ζωής μου γιατί δεν ήθελα να με βλέπουν με προκατάληψη. Εμεινα άφωνος με την αγάπη ανθρώπων που δεν με γνώριζαν.
Στη ζωή μου έχασα πολλές ευκαιρίες και πολύ χρόνο, αλλά ποτέ δεν είναι αργά να παλεύεις για τα όνειρά σου. Αρκεί να κρατάς πάντα ζωντανή την ελπίδα σου.”
---
Ο Ζαχίρ / Φωτογραφία: Αγγελική Σταματάκη
----
Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων
Η ιστορία του Ζαχίρ δημοσιεύτηκε στο φύλο της Εφημερίδας των Συντακτών τη Δευτέρα, 29 Ιουνίου 2020.