«Στη Λέσβο μοιάζει σαν να είναι πάντα Χριστούγεννα»

Νέα Υόρκη - Μυτιλήνη με εισιτήριο την αλληλεγγύη, αφού «αυτή τη στιγμή δεν θα μπορούσα να φανταστώ τη ζωή μου αλλού» λέει στην «Καθημερινή» η Ναντίν Τζέτζα, η οποία από τις αρχές Νοεμβρίου βρίσκεται στο ελληνικό νησί για να εργαστεί προσφέροντας, στην «πρώτη γραμμή του προσφυγικού» υπό την αιγίδα διεθνούς ΜΚΟ. Τον τελευταίο χρόνο, η 27χρονη Ελληνίδα εργαζόταν στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. «Συζητώντας, όμως, για διεθνείς κρίσεις και ανθρώπινη δυστυχία μέσα σε ένα κλιματιζόμενο κτίριο στο Μανχάταν, ένιωσα αποκομμένη από την πραγματικότητα». Ετσι, «όταν ξέσπασε η προσφυγική κρίση, αποφάσισα ότι η Ελλάδα και συγκεκριμένα η Λέσβος ήταν ο καταλληλότερος προορισμός για να κάνω πράξη αυτά που σκεπτόμουν». Μέσα σε δύο εικοσιτετράωρα η Ναντίν βρέθηκε από το Μανχάταν στη Μυτιλήνη, νησί το οποίο δεν είχε επισκεφθεί ποτέ. «Βρέθηκα, λοιπόν, να εργάζομαι σε ένα περιβάλλον τόσο πολυπολιτισμικό όσο ήταν και ο ΟΗΕ» περιγράφει η Ναντίν, που ως βάση της έχει τον καταυλισμό Καρά Τεπέ.

Στο νησί βρίσκονται μέλη 80 έως 100 Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων από όλο τον κόσμο και ακόμα περισσότερες εθελοντικές ομάδες. Πολλοί αξιοποιούν μέρες της ετήσιας άδειάς τους για να προσφέρουν κοινωφελή εργασία, άλλοι δηλώνουν πρόθυμοι να παραμείνουν, «μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος στη Συρία». «Συναντώ καθημερινά κόσμο με εξαιρετικά βιογραφικά, επιστήμονες και ζηλευτή εμπειρία, ωστόσο για μένα πηγή έμπνευσης αποτελούν οι ίδιοι οι Μυτιληνιοί» μας λέει η Ναντίν, ψηφίζοντας και αυτή «υπέρ» σε όσους προτείνουν τους κατοίκους-«σαμαρείτες» των νησιών για το Νομπέλ Ειρήνης. «Βλέπω γιαγιάδες που καθημερινά αγοράζουν τρόφιμα και μετά σπεύδουν να τα μοιράσουν στους πρόσφυγες που φθάνουν στο λιμάνι, άλλες στον Μόλυβο πλέκουν ζιπουνάκια για τα μωρά των προσφύγων, αλλά και ιδιοκτήτες καντινών που ετοιμάζουν βρεφικό γάλα και το προσφέρουν στα μωρά που κλαίνε» περιγράφει, ενώ «τρεις στις πέντε πολυκατοικίες έχουν καθιερώσει τη συγκέντρωση προϊόντων στην είσοδο, όπως συμβαίνει και στα σούπερ μάρκετ». Η διάθεση προσφοράς των ντόπιων, «σου δίνει την αίσθηση ότι στη Λέσβο είναι πάντα Χριστούγεννα». Τα βράδια, Μυτιληνιοί και ξένοι συναντιούνται σε δύο τρία στέκια, όπου η επικαιρότητα μονοπωλεί τη συζήτηση. Την «παλιά» της ζωή, στη Νέα Υόρκη, «δεν προλαβαίνω καν να τη σκεφτώ».
«Συγκλονιστήκαμε...»

«Δεν μπορείς να πας διακοπές χωρίς πολιτική ατζέντα;» αναφώνησε ο σύντροφος της Φωτεινής Ράντσιου, όταν του ανακοίνωσε τον Ιούλιο, ότι θα έκαναν διακοπές στη Λέσβο. Επειτα από 20 χρόνια συμμετοχής σε ανθρωπιστικά προγράμματα του ΟΗΕ στη Γουατεμάλα, την Παλαιστίνη, το Πακιστάν, τη Σρι Λάνκα, το Ιράκ και τις Φιλιππίνες, η Φωτεινή είχε αποφασίσει να κάνει ένα διάλειμμα, ζητώντας άδεια άνευ αποδοχών για έναν χρόνο. «Τότε επανήλθα ενστικτωδώς στην Ελλάδα» λέει στην «Κ». «Δεν είχε ακόμα αναδειχθεί με τέτοια ένταση το προσφυγικό, αλλά ανησυχούσα για τις εξελίξεις, που διάβαζα εξ αποστάσεως». Κατόπιν; «Με το που πατήσαμε το πόδι μας στο νησί, συγκλονιστήκαμε», συνοψίζει η Φωτεινή. Τον Αύγουστο το ζευγάρι εγκαθίσταται στη Λέσβο, ο σύντροφός της καθώς είναι αραβόφωνος εργάζεται ως διερμηνέας για διεθνή ΜΚΟ και η Φωτεινή κινείται αρχικά, αυτόνομα και εθελοντικά.

Κάποιοι μπορεί να «πελαγώνουν» στην προσπάθεια αντιμετώπισης της κατάστασης, η Φωτεινή, όμως, με την πλούσια εμπειρία, αποδεικνύεται ιδιαίτερα ψύχραιμη. «Παρόλα τα προβλήματα οργάνωσης, εργαζόμαστε σε ένα κράτος με νόμους και όχι σε αποσύνθεση, ενώ είναι εντυπωσιακό ότι η εγκληματικότητα στο νησί είναι μηδενική, παρότι καθημερινά καταφθάνουν χιλιάδες άνθρωποι, και πολλοί, έχοντας μαζί τους πολλά χρήματα».

Η Φωτεινή προσφέροντας στην πατρίδα της, διαπιστώνει ότι η οπτική της έχει αλλάξει. «Είμαι περισσότερο μαχητική και απαιτητική αναφορικά με τον ντόπιο πληθυσμό» εξηγεί. Η 48χρονη, που από τον Οκτώβριο εργάζεται για το Solidarity Now, λέει: «Θυμώνω όταν ξένοι από ανθρωπιστικές οργανώσεις κατακρίνουν την Ελλάδα και με μια δόση ειρωνείας αμφισβητούν την ελληνική φιλοξενία προς τους πρόσφυγες και ενοχλούμαι που πολλές φορές οι συναντήσεις συντονισμού των ΜΚΟ γίνονται στα αγγλικά χωρίς μετάφραση, αποκλείοντας έτσι όποιον δεν εκφράζεται με άνεση σε ξένη γλώσσα». Η εμπειρία της Λέσβου, της άνοιξε νέα λεωφόρο στοχασμού: «Αναρωτιέμαι, μήπως και εγώ έχω υπάρξει αλαζόνας, όταν εργαζόμουν σε ξένες χώρες. Μετά τη Μυτιλήνη νομίζω ότι η στάση μου στην επόμενη αποστολή στο εξωτερικό θα είναι διαφορετική...».

πηγη: εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ / ΙΩΑΝΝΑ ΦΩΤΙΑΔΗ

φωτο: Η Φωτεινή Ράντσιου (φωτογραφία σε καταυλισμό στο νησί) μετράει 20 έτη συμμετοχής σε προγράμματα βοήθειας του ΟΗΕ σε όλο τον κόσμο, αλλά «μετά την εμπειρία της Λέσβου η ματιά μου έγινε διαφορετική».