«Αλέξ» του Πιερ Λεμέτρ, από τις Εκδόσεις Μίνωας (Μετάφραση: Κλαιρ Νεβέ, Πρώτη έκδοση: Οκτώβριος 2015)
Γράφει η Ράνια Μπουμπουρή
Αν και θεωρείται μετρ του νουάρ μυθιστορήματος, τον Πιερ Λεμέτρ (γενν.1951, Παρίσι) τον γνωρίσαμε –και τον αγαπήσαμε– στην Ελλάδα από το συγκλονιστικό κοινωνικό μυθιστόρημά του Καλή αντάμωση εκεί ψηλά (μτφρ. Έφη Κορομηλά, Μίνωας 2014), το οποίο τιμήθηκε με ένα από τα σημαντικότερα βραβεία της γαλλικής λογοτεχνίας, το Goncourt 2013. Το δεύτερο μυθιστόρημά του που εκδίδεται στη χώρα μας, με τον τίτλο Αλέξ, είναι αστυνομικό και έχει αποσπάσει τα σημαντικά βραβεία CWA International Dagger Award 2013 και Prix du premier roman du festival de Cognac (Καλύτερο ντεμπούτο στην αστυνομική λογοτεχνία).
Δύο είναι οι πρωταγωνιστές του βιβλίου, των οποίων οι ιστορίες εναλλάσσονται και συμπλέκονται με τρόπο που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη στις σχεδόν 500 σελίδες του: η γοητευτική και μυστηριώδης Αλέξ Πρεβό, η οποία πέφτει θύμα απαγωγής, και ο αστυνόμος Καμίγ Βεροβέν, ο οποίος καλείται να τη σώσει με τα ελάχιστα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του τόσο για κείνη, όσο και για τον απαγωγέα της.
Η Αλέξ είναι ιδιαίτερη περίπτωση ανθρώπου. «[…] αν και εργένισσα, σπάνια νιώθει μοναξιά. Έχει σχέδια για το μέλλον που τα θεωρεί σημαντικά, που οργανώνουν τον χρόνο της. Για τον έρωτα δε γίνεται τίποτα, αλλά έτσι έχουν τα πράγματα. Και είναι πιο εύκολο από τότε που το πήρε απόφαση πως θα πεθάνει μονάχη» (σελ.16). «Σε αντίθεση με μερικούς ανθρώπους που απεχθάνονται τις μετακομίσεις, εκείνη τις βρίσκει αναγκαίες. Της αρέσουν πολύ. Ίσως να είναι όπως και με τις περούκες, έχει την εντύπωση ότι αλλάζει ζωή. Μια μέρα θα αλλάξει ζωή» (σελ.19). Μία γυναίκα που προσέχει πολύ την εξωτερική της εμφάνιση, φροντίζει για την άνεσή της, έχει πολλές περούκες για να αλλάζει όψη και, αν και μόνη, δείχνει αποφασισμένη να περνάει καλά. Ώσπου πέφτει θύμα απαγωγής, στην αρχή μάλιστα του βιβλίου. Και τότε αρχίζει να ξετυλίγεται το κουβάρι της ζωής της και ν’ ανατρέπεται πολλές φορές η εικόνα που σχηματίζει ο αναγνώστης για την προσωπικότητα, την ιστορία και τις επιδιώξεις της.
Ο Καμίγ Βεροβέν, από την άλλη, καταρρακωμένος από τεράστιες προσωπικές απώλειες, αναλαμβάνει εντελώς απρόθυμα την υπόθεση αυτή. Με ύψος που σταμάτησε στο ένα και σαράντα πέντε, εξαιτίας των καταχρήσεων της διάσημης μητέρας του στη διάρκεια της εγκυμοσύνης της, με οξεία αντίληψη και εξαιρετικό ταλέντο στο σκίτσο, αξιοποιεί στο έπακρο τα διαθέσιμα στοιχεία αλλά δείχνει να βρίσκεται διαρκώς ένα βήμα πίσω – πίσω από τον απαγωγέα, κι έπειτα πίσω από το θύμα, κι έπειτα πίσω από τον άλλο θύτη που έχει υπάρξει πολλάκις θύμα. Εξαιρετική η σκιαγράφηση του χαρακτήρα του αστυνόμου, όπως και η περιγραφή της σχέσης του με τη μητέρα του: «…από τότε που είναι μόνος, έχει βγει στην επιφάνεια το διφορούμενο αυτής της αγάπης, που συνίστατο σε θαυμασμό και συγχρόνως σε μοχθηρία, πικρία και δυσαρέσκεια. Αυτή η αγάπη με τα στίγματα της εχθρότητας υπάρχει από τότε που γεννήθηκε […] Η ζωγραφική ήταν για τη μητέρα του ο ύψιστος σκοπός, θυσίασε τη ζωή της γι’ αυτήν, και μαζί θυσίασε και τη ζωή του Καμίγ. Όχι ολόκληρη, όχι, αλλά το κομμάτι που θυσίασε έχτισε τη μοίρα του γιου της. Σαν να είχε σκεφτεί να κάνει ένα παιδί χωρίς να φανταστεί ότι κάποια μέρα θα γινόταν άνθρωπος» (σελ.216-217).
«Δεν ξέρουμε ποια είναι αυτή η κοπέλα», λέει ο Καμίγ Βεροβέν για την Αλέξ στα μισά περίπου του βιβλίου, «αλλά αυτό για το οποίο είμαστε βέβαιοι είναι πως, αν είσαι άντρας, καλύτερα να μη βρεθείς στον δρόμο της». Αφοριστική δήλωση, αλλά τελείως εσφαλμένη, όπως ανακαλύπτει σταδιακά ο αναγνώστης, σε μια καλοστημένη ιστορία που κορυφώνεται μέσα από πολλές ανατροπές. Δυνατό βιβλίο, που αξίζει να διαβαστεί – και όχι μόνο από τους λάτρεις της αστυνομικής λογοτεχνίας.
Βρείτε το εδώ
Όσο για το μυθιστόρημα Καλή αντάμωση εκεί ψηλά, μπορείτε να το βρείτε εδώ
