Παναγιώτης Σκορδάς: Λεσβιακό Ημερολόγιο 2018. Γράμματα-Τέχνες-Πολιτισμός, Εκδόσεις Μύθος

Παναγιώτης Σκορδάς: Λεσβιακό   Ημερολόγιο 2018. Γράμματα-Τέχνες-Πολιτισμός, Εκδόσεις Μύθος, Σελ. 512

 Της Ευαγγελίας Καπετάνου*

Ο φίλος Παναγιώτης Σκορδάς μάς ξάφνιασε, ευχάριστα, κι εφέτος με το Λεσβιακό Ημερολόγιο του 2018. Ζούσαμε σε μια ατμόσφαιρα αντι –εορταστική, μη έχοντας καλά – καλά συνειδητοποιήσει την αλλαγή του χρόνου, και ανέλπιστα παραλαμβάνουμε το Ημερολόγιο. Η Λέσβος, αγάπη μας σταθερή και διαχρονική, ορμάει μέσα από τις σελίδες και μας κατακυριεύει. Δεν μπορείτε να διαβάσετε το Λεσβιακό Ημερολόγιο στο κρεβάτι σας, λίγο πριν κοιμηθείτε. Η έκδοση, με τις 512 σελίδες της, σας ζητάει  να καθίσετε στο γραφείο ή στο τραπέζι σας για να το μελετήσετε αυτό το Ημερολόγιο των Γραμμάτων, των Τεχνών και του Πολιτισμού.

Μου αρέσει πολύ που στις σελίδες του Ημερολογίου συνυπάρχουν αρμονικά η πνευματική παραγωγή και οι επιχειρηματικές δραστηριότητες του νησιού.
Επειδή «Ουκ επ’ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος», αλλά και χωρίς άρτον δεν μπορεί να επιβιώσει κανείς, μπράβο σου Παναγιώτη που το τόλμησες και συστράτευσες τις πνευματικές και τις παραγωγικές δυνάμεις του νησιού για την έκδοση του Ημερολογίου!

Η  Λεσβιακές εκδόσεις «Μύθος», που ανέλαβαν την έκδοση, δούλεψαν υποδειγματικά και ετοίμασαν έναν τόμο εξαιρετικά ποιοτικό, που χαίρεσαι να τον αγγίζεις, να τον ξεφυλλίζεις και να απολαμβάνεις την αισθητική αρτιότητα των φωτογραφιών του.
Δεν είναι υπερβολή να ισχυριστώ ότι παρατηρώντας τα έργα των Λέσβιων δημιουργών, που δημοσιεύονται στο Ημερολόγιο, νιώθεις σαν να παρακολουθείς μια καλοστημένη έκθεση έργων ζωγραφικής στη Δημοτική Πινακοθήκη Μυτιλήνης, εκεί στο αρχοντικό του Χαλίμ Μπέη, στην Eπάνω Σκάλα. Λείπει μόνο η θέα της Μυτιληνιάς θάλασσας από τα παράθυρα του αρχοντικού…

Ευχαριστώ τις εκδόσεις μύθος που, με την προβολή των νέων εκδόσεων τους από τις σελίδες του Ημερολογίου, μάς έμαθαν ποια βιβλία πρέπει να διαβάσουμε το καλοκαίρι :
- Βαγγέλης Καραγιάννης – Στρατής Μολίνος, «Μυτιλήνη 1912».
- Παναγιώτης Σκορδάς, «Αδιάντροπα του Κλήδονα».
- Ν. Σταυρίδης – Νικολαίδης, «Η Ιστορία της Πέτρας».
- Στρατής Μολίνος, «Λέσβος ένας ολόκληρος αιώνας».
- Γιάννης Καρατζάς, «Ο Κόλπος της Καλλονής». (Κυκλοφορεί και σε άλλες γλώσσες).
- Στρατής Θ. Φραντζέσκος, «Η δική μου Πέτρα» - Μύθοι και πραγματικότητες μιας    
   άλλης εποχής (1960 – 1975).
- Μυκητολογικός Περιβαλλοντικός Σύλλογος «Μανιταρόφιλοι Λέσβου», «100 + 1      
   Μανιτάρια  - Η έρευνα στη Λέσβο».

Και τώρα θα σας το… ομολογήσω. Τα πρώτα κείμενα του Ημερολογίου που διάβασα ήταν αυτά των συγγραφέων που γνωρίζουμε, προσωπικά, και που είναι φίλοι μας καρδιακοί, όπως…

Ο Παναγιώτης Σκορδάς, που προλογίζει:
«Όλοι μαζί, συγγραφείς, συνεργάτες κι εκδότες θεωρούμε το Λεσβιακό Ημερολόγιο, αυτές τις μέρες της πολύμορφης και βασανιστικής κρίσης, ένα ανάχωμα, ένα καταφύγιο ψυχής και πνεύματος, μια λυτρωτική δίοδο προς το φως των γραμμάτων, των τεχνών, του Λεσβιακού Πολιτισμού».

Ο Ξενοφών Μαυραγάνης, που διαβεβαιώνει:
(…)
Δυο στίχοι ήταν όλο κι όλο, που χρόνια ολόκληρα
ήθελες να μου πεις:
«Σου είπα τόσα λόγια, ερωτικά λόγια, παρηγοριάς,
όμως ποτέ δεν είπες ότι μ’ αγαπάς»
κι ας μην τους είχες γράψει εσύ.

Οι Μάκης Αξιώτης και Στρατής Αξιώτης, που μας γεμίζουν ελπίδα για το μέλλον με τον Επίλογό τους  στις «Κινστέρνες – Cisternae της Λέσβου»:
«… Χιλιάδες φωτογραφίες, δημοσιεύσεις και βιβλιογραφικές αναφορές, συνθέτουν τις συνιστώσες της κάθε συγγραφικής προσέγγισης. Το ένα βήμα πατάει επάνω σε χιλιάδες προγενέστερα. Και πιστεύουμε πως τα επόμενα θα είναι αμέτρητα. Η περιέργεια για τα έργα των ανθρώπων και η ακλόνητη θέληση της προστασίας τους και της προβολής τους, θα αποτελεί πάντα την πυξίδα της πρακτικής μας».

Η Βασιλική Κουρβανιού, συνάδελφος, συναγωνίστρια και φίλη από τον καιρό των Ενιαίων Πολυκλαδικών Λυκείων, [εκείνων των ωραίων Σχολείων που δυστυχώς τα κλείσανε κι ας ήτανε τα μόνα τα οποία θ’ άφηνε ανοικτά … ακόμα και ο Μίλτος Κουντουράς (!)], λατρεύει τη γενέτειρά της, την Αγιάσο, μελετά όλα τα δημοσιεύματα που αναφέρονται σ’ αυτήν, και μας παρουσιάζει το:
«Χωρίον Αυγερινός άλλο όνομα Αγιάσο»: Ονοματολογία και οικονομία κατά τον 16ο αιώνα.  

Ο Αναστάσιος Αγγ. Στέφος, και για εμάς, τους φίλους του, ο Τάκης μας.
Ο Τάκης  Στέφος, ο μόνος μη Λέσβιος από τους φίλους μας συγγραφείς του Ημερολογίου, εκτός από εξαιρετικός φιλόλογος με λαμπρές σπουδές και πολλές δημοσιευμένες εργασίες, είναι ένας χαρισματικός άνθρωπος: είναι εύγλωττος, έχει καταπληκτική άρθρωση και σκηνική παρουσία και … μοιάζει στον Δημήτρη (Τάκη) Χορν.
Ως Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων, παρόλο που το σχολείο μας δεν ήταν της αρμοδιότητας του, ποτέ δεν μας αρνήθηκε τη συμμετοχή του και ήταν, συχνά,  εισηγητής στις εκδηλώσεις και στις ημερίδες μας. Πάντα του οφείλουμε πολλά ευχαριστώ.

Με συγκίνησε ιδιαίτερα το δημοσιευμένο στο Ημερολόγιο κείμενό του με θέμα: «Λόγγος, Ποιμενικά κατά Δάφνιν και Χλόην».

Σ’ αυτό το κείμενο ο Στέφος αναλύει το μυθιστόρημα, που διαδραματίζεται στη Λέσβο, και παρακολουθεί το ταξίδι του στον χρόνο, καθώς και την επιρροή που άσκησε στη μετέπειτα μυθιστοριογραφία και σε άλλες μορφές τέχνης. Είναι ένα κείμενο που αιωρείται με χάρη ανάμεσα στην επιστημοσύνη και τη γοητεία που προκαλεί η τρυφερή ιστορία δύο εφήβων, που ανακαλύπτουν τον έρωτα.

Για το Λεσβιακό Καλοκαίρι 2018 προτείνω μια κινηματογραφική βραδιά, στο Αρχοντικό Γεωργιάδη, για να αναβιώσουμε, μέσω της κινηματογραφικής τέχνης, τον  έρωτα που ζήσανε, στη Λέσβο, ο Δάφνις και η Χλόη, κατά τον μακρινό 2ο μ.Χ. αιώνα.

Την βραδιά να οργανώσει ο Παναγιώτης Σκορδάς, ως υπεύθυνος του Λεσβιακού Ημερολογίου. Εισηγητής να είναι ο Αναστάσιος Στέφος και στη συνέχεια να προβληθεί μία από τις παρακάτω ταινίες, που οι σκηνοθέτες τους τις δημιούργησαν έχοντας, κι’ αυτοί, ως πηγή έμπνευσης το μυθιστόρημα: «Ποιμενικά κατά Δάφνιν και Χλόην» του Λόγγου.
 
- «Δάφνις και Χλόη», του Ορέστη Λάσκου, 1931
 
- «Μικρές Αφροδίτες», του Νίκου Κούνδουρου, 1963

- «Δάφνις και Χλόη ’66», της Μίκας Ζαχαροπούλου, 1966

Εύχομαι το Λεσβιακό Ημερολόγιο να λειτουργεί, κάθε χρόνο, σαν μια ανθοδέσμη από αφορμές, αφορμές για αναπόληση, στοχασμό και δημιουργικό σχεδιασμό του Λεσβιακού μέλλοντος.



                    *    Η  Ευαγγελία Καπετάνου είναι Χημικός - Επίτιμη Διευθύντρια του 3ου Λυκείου Νέας Φιλαδέλφειας «Μίλτος Κουντουράς»